Türkiye için büyük Bor madeni işlenmesi konusunda büyük adım Enerji Bakanı Albayrak, tarafından açıklandı.
Eti Maden, Çinli Dalian Jinma ile borda teknoloji transferi için işbirliği protokolü imzaladı. Enerji Bakanı Berat Albayrak, "Balıkesir'de, yüksek teknoloji bor karbür üretim tesisi kuracağız. Bor karbür, borun katma değerini 2 bin kata kadar artıracak bir teknoloji" dedi
Albayrak “Türkiye’nin rüyasıydı” dedi ve çok önemli yatırımın ayrıntılarını anlattı. Dünyada elmastan sonra en sert element üretecek yatırımla bor katma değeri yüksek mamül madde üretilecek. Türkiye'nin ihracat açığına son verecek yolun başlangıcı olacak Yüksek teknoloji Bor karbür tesisi yabancı şirket teknoloji paylaşımı İŞBİRLİĞİNDE yapılacak. Yatırım yeri Balıkesir olacak.
Enerji Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, 'Yeni Bor Stratejisi Tanıtımı ve Teknoloji Transferi Mutabakatı İmza Töreni'nde konuştu. İki firma ile protokol imzalanacağını açıklayan
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın konuşmasından notlar:
*BU hedeflerin en büyük ayaklarından birisi, Türkiye’nin rüyası haline dönüşen bugün açıklayacağımız konu. Ocak ayından itibaren bir çok toplantıda ifade ettim. Bor konusuyla ilgili milletimizi sevindirecek önemli bir müjde vereceğimizi ifade ettim. Mayıs ayı itibariyle görüşmeler neticesinde son noktaya getirdiğimiz açıklamayı gerçekleştiriyoruz.
*İki firma protokol imzalayacak. Bununla yüksek teknoloji bor karbür tesisini kuruyoruz. Balıkesir’de inşallah, yüksek teknoloji bor karbür tesisini kuruyoruz. Peki bor karbür nedir? Madenden çıkan borun katme değerini işleme yoluyla oluşturduğumuz, yaklaşık 2 bin kata kadar artıran bir teknoloji.
*Bu gördüğümüz hammaddelerin dışında, işleyerek toz haline dönüştürdüğünüzde 600 dolar civarı bir ürüne dönüştürüyorsunuz. Peki bundan sonraki süreç? İşte bu yüksek teknolojiyle bütün bu çerçeveyle baktığımızda, bor karbüre dönüştürülmüş bu ürünler; dünyada elmastan sonra en sert ve dayanıklı element. Müthiş bir hammadde. Ve bunu dönüştürdüğünüzde, bor karbüre, bunu toz halleriyle birlikte, yaklaşık 40 bin dolara kadar mamul dediğimiz ürüne dönüşüyor.
*Ve bu ekosistem içerisinde, 200 dolardan başlayan 40 bin dolara giden bir yolculuk. Bunu yeni teknolojilerle de işleyerek, zırh levhalar, seramik, eğimli kıvrımlı olanların helikopter zırhlarında, nükleer santral nötronları, tutucular noktasında, en sonda zırh ve yelek dediğimiz, özellikle savunma sanayiimizdeki en stratejik ürüne dönüştürülecek bir ekosistem oluşturarak iki şeyi başarmış oluyoruz.
*Dünyada gelişen maden teknolojileri alanında en hızlı pazar payı büyüyen ürün; bor. Dünyada iki büyük grubun işbirliği çok önemli. Kalitesiyle dünyada Türkiye’nin adıyla anılan öncü sektörlerden biri olacak bu işbirliği. Bor karbür, savunma sanayiimizin geliştirilmesi ve yerlilik oranımızın artırılması anlamında da çok kritik bir önem taşıyor. Dışa bağımlılık azalacak. Bazen parasını veriyorsunuz alamıyorsunuz. Bor karbür yüksek ısıya dayanma özelliğiyle savunma sanayiimizin daha da güçlenmesine katkı sağlayacak. Helikopterler, uçaklar, hafif zırhlı araçlar, roketler, JÖH’lerimizin PÖH’lerimizin kullanacağı yelekler, savunma sanayiimiz çok farklı bir lige çıkacak.
*Bor nitrür, yüksek sıcaklığa dayanıklılığıyla atom reaktörleri, uçak ve roket motorları gibi çok önemli alanlarda kullanılma özelliğine sahip stratejik bir ürün. Bor nitrür de tonu on binlerce dolar olan ürünlerin dönüşümü konusunda önemli bir kapı açacak.
*Dünyadaki en kaliteli bor rezervlerinin yüzde 73'ünden fazlasına sahip bir Türkiye. Eti Maden şirketimiz, bu oranı daha da yukarıya çekecek bir keşif süreciyle yüzde 80 hedef koydu. Bunun üretiminde dünyada lider konumdayız.
*Mart’ta nükleer ile alakalı, enerjinin bir çok alanında, sondajda olduğu gibi bugün borda da on yıllardır konuşulan çok tarihi bir adımı atıyoruz.
*Türkiye’ye sözde vaatlerde bulunanların, hele de seçim beyannamelerinde baktım şöyle bir. Bir çoğunda bor hiç geçmiyor, geçenlerde de internetten copy paste yapıştır… Kalıplaşmış cümlelerle geçmiş. Biz konuşmuyoruz birileri konuşuyor, biz yapıyoruz, yapmak zorundayız. Milletimizin kendi değerlerine kimlerin sahip çıktığının, kimlerin üretip, kimlerin yıktığının, kimlerin lak lak ile uğraştığını hepimiz görüyoruz. Türkiye’nin yolu teknoloji yolu.
*Bugün bu program vesilesiyle emeği geçen tüm arkadaşlarımı, bakanlığımızdaki, ETİ Maden’deki, savunma sanayiindeki tüm firmalar ve arkadaşlarımız; ve bugün imzayı gerçekleştirecek misafirlerimiz ile bu protokolün ülkemize, milletimize hayırlar getirmesini temenni ediyorum.
"Sol tarafta, kolemanit bor dediğimiz, Türkiye'de dünyanın en kaliteli hammadde ürünü, dünya ortalama pazarı 200 dolar civarında. Bunu işleyerek ve rafine ederek toz haline, borik asit dediğimiz hale dönüştürdüğümüzde, dünya piyasasında tonu 600 dolar civarı olan bir ürün halini alıyor. Bundan sonraki süreç, sağdaki masada dünyada elmastan sonra en sert ve dayanıklı element olan bor karbür ingot. Borik asit bor karbüre dönüştüğünde, toz halleriyle birlikte sanayi ve endüstride tonu yaklaşık 40 bin dolara kadar olan mamul dediğimiz ürüne dönüşüyor. Bunu yeni teknolojilerle de işleyerek levhalar şeklinde ürüne dönüştürdüğümüzde, burada zırh levhalar, eğimli ve kıvrımlı olanların özellikle helikopter zırhlarında, silindir boru ve ince olan nükleer santral nötron tutucuları ve soğutmada, zırh ve yelek dediğimiz mukavemeti en dayanıklı ama müthiş derecede hafif olan ve özellikle savunma sanayimizdeki en stratejik ürüne dönüştürüp iki şeyi başarıyoruz. Yani, hammadde olarak tonu 200 dolardan başlayıp, yüksek teknolojili ürüne dönüştüğünde yaklaşık 400 bin dolara kadar çıkan bir katma değer oluşuyor."
Eti Maden Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Serkan Keleşer ile Dalian Jinma Üst Yöneticisi Wang Yanhe tarafından 'Teknoloji Transferi Mutabakatı' imzalandı.
'ETİ MADEN 2017'DE PAZARI DOMİNE ETTİ'
Albayrak, Türkiye'nin bugün dünya bor rezervlerinin yüzde 73'üne sahip olduğunu ve rezerv geliştirme çabalarıyla bu oranı kısa vadede yüzde 80'in üzerine çıkaracaklarını ifade etti. Bor üretiminde Eti Maden'in dünya lideri olduğunu anımsatan Albayrak, şunları kaydetti: "Eti Maden 2017'de 2.2 milyon ton satışla küresel pazarın yüzde 57'sini tek başına domine etti. 16 yıldır ne yaptıysak hep milletimiz için yaptık. Gençlerimize inanarak yaptık. Yıllardır milletimizin gündeminde olan bor madenine işte böyle sahip çıkıyoruz. Bu hedefleri, bu projeleri milletimize armağan ve emanet ediyoruz."
Geçen yıl dünyada 3.8 milyon ton tüketildi (milyon ton)
2000: 3.1
2014: 4.3
2015: 3.8
2016: 3.7
2017: 3.8
% 36'SI CAMDA KULLANILIYOR
- Türkiye dünya bor rezervlerinin yüzde 73'üne sahip.
- Bilinen bor yatakları Eskişehir - Kırka, Kütahya - Emet, Balıkesir - Bigadiç, Bursa - Kestelek'te.
- Rezerv açısından en çok bulunan bor mineralleri tinkal ve kolemanit.
- Eti Maden'in 2017 yılında toplam rafine bor üretim kapasitesi yaklaşık 2.7 milyon ton.
- Bor ürünleri yüzde 36 cam, yüzde 31 seramik, yüzde 9 temizlik- deterjan, yüzde 7 tarım, yüzde 4 tutkal ve yüzde 14 pay ile diğer alanlarda kullanılıyor.
- Rezervde Türkiye'yi Rusya, Güney Amerika ve Amerika Birleşik Devletleri takip ediyor.
BOR MADENİ TEKNOLOJİYLE GELİŞTİRİLECEK
Albayrak, bor madeninin en kalitelisinin Türkiye'de olduğunu belirterek, borun rafine edilerek borik asit denilen
toz haline, devamında da teknolojiyle levhaya dönüştürüldüğünde tonunun 400 bin dolara çıktığını söyledi.
BANDIRMA GERÇEK- EDİT.. M.LEVENTOĞLU
