FUTBOL KULÜPLERİNDE ŞİRKETLEŞME
HAKAN SUNAY MAKALESİDİR
Eski çağlarda sadece beden eğitimi ile insanların kendisini korumaya yönelik yaptıkları
birçok aktivite, günümüzde artık bir endüstri haline gelen ve birçok ticari amaç güden spor
faaliyetlerinin bir parçası olmuştur. Bunlardan, tüm dünyayı iki asırdan bu yana peşinden
sürükleyen futbol branşı, popülerliği ve büyük kitlelere hitap etmesi nedeniyle gündemi meşgul
etmiştir. Futbolun ülkemizde de büyük kitlelere hitap etmesi, her geçen gün değişen istekler ve
büyüyen hedefler yeni arayışlar içine girilmesine neden olmuştur. Spor faaliyetlerinde değişen
istekler, büyüyen hedefler, ve özlenen başarılar için öngörülen yenilikler spor mevzuatında da
birçok değişikliğe neden olmuştur. Özellikle futbol federasyonunun özerkliği ile başlayan süreç,
kulüplerle sporculara daha rahat olanaklar sağlayan değişimleri de beraberinde getirmiştir.
Bunlardan futbol kulüplerinin şirketleşmesi ve bu şirketlerin halka arzına yönelik tartışmaların,
son zamanlarda kamu oyunda geniş yer tuttuğu gözlenmektedir.
Futbol kulüpleri, spor organizasyonu bakımından toplumumuzda önemli yer tutan ve oldukça
da pahalı çalışmalar yapan örgütlerdendir. Spor içerisinde önemli bir yeri olan profesyonel futbol,
dünyada merakla izlenen, gelişmesi için zengin, fakir bütün ülkeleri yatırım yapmaya zorlayan
sanayi ve turizm sektörü haline gelmiştir. Bu itibarla futbol kulüplerinin profesyonel kadroları
milyonlarca dolarlarla ifade edilen maddi gelirlerle faaliyetlerine devam etmektedirler.
Bu faaliyetlerin pahalı ve zor olması, kulüplerin ülke içi ve ülke dışı kulüpler ile rekabet yaşaması,
kulüplerin iyi yönetilme ve başarılı olma sorununu da gündeme getirmektedir. Kulüplerin iyi
yönetilmesi ise, kulüp yöneticilerinin planlı, disiplinli, akılcı bir çalışma yapması ile söz konusu
olabilir.
71
Gazi Beden E¤itimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD), IX (2004), 2 : 69 - 76
Türkiye’de genellikle dernek şeklinde örgütlenen futbol kulüplerimiz, diğer ülkelerde olduğu
gibi çok büyük maddi kaynak arayışının içerisine girmiştir. Futbol sektörünün parasal hacmi gün
geçtikçe büyümektedir. Bu sektör içinde yer alan futbolcular da profesyonelliği benimserken,
kulüplerimizde gelişen ve değişen istekler doğrultusunda şirketleşme yolunu seçmektedirler.
Bu çalışmanın amacı, futbol kulüplerinin sağlıklı bir kurumsallaşma ve profesyonelleşme
gereğinden hareketle şirketleşmesi ve bunun hangi koşullarda gerçekleşeceğine ilişkin ülke ve
dünya uygulamalarını örnek göstererek yer vermektir.
GENEL OLARAK ŞİRKET
Toplumsal yaşamın beraberinde getirdiği çeşitli ihtiyaçların sağlanmasında birey tek başına
yetersizdir. Büyük amaçların gerçekleşmesi, sosyal yardım sağlanması, bilim ve sanatın ilerlemesi,
insanların bir araya gelmelerini bilgi, uğraş ve güçlerini sürekli olarak birleştirmelerini gerekli
kılmaktadır. İşte bu nedenlerden dolayı gerçek kişilerin yanında tüzel kişiler yer almıştır. Tüzel
kişiler, toplumsal yaşamda bireylerin dağınık güçlerini bir araya toplayan, onları koruyan uğraş
alanlarını genişleten ve insanların tek başlarına gerçekleştiremeyecekleri birey üstü amaçları
gerçekleştiren amaç birlikleridir(10). Türk hukuk sisteminde tüzel kişiler başlıca iki büyük kategoriye
ayrılırlar. Bunlar; kamu hukuk tüzel kişileri ve özel hukuk tüzel kişileridir. Kamu hukuk tüzel kişileri
varlıkları ve örgütlerini kamu hukukuna borçludurlar. Bunlar görevleri bakımından kamuyu temsil
ederler. Özel hukuk tüzel kişileri ise, özel hukuktan türeyen ve kamu otoritesini temsil etmeyen
tüzel kişilerdir. İzledikleri amaç bakımından iki gruba ayrılırlar;
1. Kazanç paylaşma amacı gütmeyen özel hukuk tüzel kişileri, dernekler ve vakıflar olmak
üzere ikiye ayrılır. Dernekler, kural olarak ideal amaçlar için kurulabilirler. Örneğin; siyasal
amaçlar ve sportif amaçlar gibi, vakıflar ise belli bir amaca tahsis edilmiş tüzel kişiliğe sahip mal
topluluklarıdır.
2. Kazanç paylaşma amacı güden özel hukuk tüzel kişilerine ise şirket adı verilir. Ticaret
şirketleri, ticaret kanununun inceleme alanına girerler(10).
Genel Olarak Şirket; İki veya daha fazla şahsın ortak bir iktisadi amaca erişmek için emek
ve mallarını bir akitle birleştirmek suretiyle meydana getirdikleri bir topluluktur. Bu topluluk ya
kendilerini meydana getiren fertlerden ayrı bir hukuki varlığa sahiptir ki buna ticaret şirketi
denir(1).
Ticaret şirketleri Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile düzenlenmiştir. Ticaret şirketlerinin çeşitlerini
altı başlık altında toplamak mümkündür(2);
1. Kollektif Şirketler
2. Komandit Şirketler
3. Anonim Şirketler
4. Limited Şirketler
5. Sermayesi paylara bölünmüş komandite şirketler
6. Kooperatifler
Söz konusu tüm bu ticaret şirketleri tüzel kişiliğe sahiptirler. Şirketlerde amaç, kazanç
sağlamak ve paylaşmaktır.
SPOR KULÜPLERİNİN ŞİRKETLEŞMESİ İLE İLGİLİ MEVZUAT
Spor kulüpleri, 2908 sayılı dernekler yasasına göre Bakanlar Kurulunca 1985 yılında çıkarılan
Gençlik ve Spor Kulüpleri yönetmeliğine bağlıdır. Yürürlükteki dernekler kanununa göre kazanç
paylaşma dışında en az yedi kişi bir araya gelerek dernek yani spor kulübü kurabilmektedirler.
İçişleri Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü (GSGM) spor kulüplerini her zaman
denetleyebilmektedir. Spor kulüpleri istedikleri kadar spor dalında faaliyet gösterebilmektedir.
Bir devlet kuruluşu, belediye, okul, üniversite ya da özel sektör kuruluşu kendi bünyesi içindeki
kulübe maddi yardım yapabilmektedir. Spor kulüpleri, 3289 sayılı GSGM yasasının "profesyonel
spor" başlıklı 24. maddesine göre, profesyonel takımlarını Türk Ticaret Kanununa göre
kuracakları ya da kurulmuş olan şirketlere devredebilmekte veya profesyonel futbol takımlarını
kiraya verebilmektedirler. 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) kuruluş ve görevleri
hakkında iş kanununun 27. maddesine göre; Futbol dalında faaliyet gösteren kulüpler, futbol
şubelerini kuracakları veya kurulmuş anonim şirketlere devredebilmektedirler(11). Yine TFF
tarafından 22.06.1989 tarihinde çıkartılan Profesyonel Futbol Talimatının 52. maddesi
gereğince kulüpler, profesyonel takımlarını TTK’ya göre ticari işletme haline getirebilmek
için şirket kurabilir, kurulmuş olan şirketlere devredebilir veya profesyonel takımlarını kiraya
verebilirler.
Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi ülkemizde de en popüler spor dalı olan futbol,
günümüzde profesyonel spor dallarından birisi haline gelmiştir. Genellikle dernek şeklinde
örgütlenen futbol kulüpleri profesyonel futbol şubelerini kurulan ya da kurulmuş bulunan anonim
şirketlere devretmeye başlamışlardır(8). Öyleki futbol kulüplerinin bütçeleri artık trilyonlarla ifade
edilmekte, futbol sektörünün parasal hacmi gün geçtikçe büyümektedir(9). Nitekim günümüzde
büyük kulüplerin çoğu, modern şirketler olarak organize olmakta ve yönetilmektedir. Bunlardan
bir kısmı borsaya girerek (örneğin; Galatasaray ve Beşiktaş) halka arz olmaya başlamış birçoğu
da bu yönde girişimlerde bulunmaktadır. Şirketleşme ile birlikte kulüpler dernekler kanununa
tabi olmaları dolayısıyla kulüp statüsü gereği yapılmayan birçok ticari faaliyet yapılabilir hale
gelmiştir. Bu gelişmeler, kulüplerin gelirlerini geçmiş yıllara göre büyük oranlarda arttırmaktadır(3).
Böylece şirketleştikten sonra ticari bir kimliğe kavuşacak olan futbol kulüpleri, kurumsal bir
yapıya kavuşacaktır. Öyle ki kulüpler artık kendilerine ekonomik yardımlar yapmayı kabul eden
yöneticilerle değil, profesyonel yöneticilerle yönetilecektir. Ayrıca kulüplerin gelir kaynakları
çeşitlenecek ve kulübe düzenli nakit akımı da sağlanacaktır(3).
Anlaşılacağı üzere, şirketleşmenin temelinde ekonomik amaçlar yatmakta olup, bunların
başında karlılık, büyüme ve süreklilik gelmektedir.
FUTBOL KULÜPLERİNİN ŞİRKETLEŞMESİ VE HALKA AÇILMASIYLA İLGİLİ
DÜNYA ÖRNEKLERİ
Dünyada şirketleşme konusundaki ilk örnekler, İngiliz kulüplerinde görülmüş olup, İngiliz
kulüpleri bu konunun öncülüğünü yapmışlardır. 1991’den sonra İngiltere’de Manchester United,
Arsenal, Celtics, Tottenham Hotspurs gibi kulüpler şirketleşme konusunda öncülük etmişler ve
çeşitli büyüklüklerde şirketler kurmuşlardır(6). İngiltere’deki bu gelişmeler üzerine başta İngiltere
olmak üzere İtalya ve İspanyol futbol takımlarının televizyon yayın gelirleri ve hisselerini halka
arz etmeleri suretiyle gelirlerini arttırmaları, bu ülkelerdeki diğer kulüpleri de şirketleşmeye ve
halka açılmaya yönlendirmiştir. Dünya futbolunun önde gelen kulüplerinden biri olan Manchester
United, 1995 yılında şirketleşme sürecini tamamlayarak halka açılmış ve İngiltere tarihinin
başarılı halka arzlarından birini gerçekleştirmiş ve diğer kulüplere örnek teşkil etmiştir(3,7,8).
İtalya’da son zamanlarda yedi futbol kulübünün (A.C.Milan, Lazio, İnter, Torino, Juventus,
Fiorentina, Bologna) halka açılması gündemdedir(6). Alman kulüpleri ise dernek şeklinde
örgütlenmiştir. Bunlar sadece futbol branşının yer almadığı diğer tüm branşları da kapsayan
örgütlerdir. Almanya liglerinde yarışan pek çok takım Bayern Munich, Borussia Dortmund gibi,
şirketleşme konusunda çalışmalara başlamışlardır. Fakat Almanya futbol federasyonu (DBF)
takımlar arasındaki farkın iyice açılacağından çekinmektedir. DBF’nin kulüplerin şirketleşmesi
konusunda karar vermesi beklenmektedir(3). Öte yandan İspanya’nın güçlü takımlarından
Atletico Madrid’de halka açılmayı planlamaktadır. Ancak İspanya ve henüz şirketleşemeyen
kulüplerin ortak bir çekindiği nokta halka açılma sonucunda kulübün kimliğini ve kültürel
değerlerini kaybetme korkusu olmaktadır(3).
Anlaşılacağı üzere dünyada artık profesyonel branşları olan kulüpler aynı, sanayide ve diğer
farklı sektörlerde olduğu gibi uluslar arasıalanda da rekabet yollarını aramaktadırlar. Bu da
maliyet, istihdam, kalite ve donanım artışını beraberinde getirmektedir.
TÜRKİYE UYGULAMALARI
Türkiye’de taraftar kitlesinin ulusal ve uluslararası alanlarda beklediği başarı ve futbolda
artan rekabet koşullarının getirdiği ek masraflar kulüpleri geleneksel gelir kaynaklarından
başka arayışlara yöneltmektedir. Bununla birlikte dünyada futbol sektöründe yaşanan yeniden
yapılanmanın etkisiyle kulüplerimizde yeniden yapılanma ve gelir kaynaklarını arttırma yönünde
önemli mesafe almışlardır. Profesyonel bir spor dalı haline gelen futbolda, kulüplerde amatörlükten
çıkıp şirketleşerek profesyonelliğe ilk adımı atmaya başlamışlardır(5). Ülkemizde ilk olarak 1989
yılında Malatya Spor A.Ş. adında bir şirket kurarak profesyonel futbol şubesini bu şirkete
devretmiştir. Türkiye profesyonel futbol liglerinde (I., II., III.) toplam 204 takım bulunmaktadır.
Buna göre; I.ligde, 18 takım, II.ligde, 5 grupta 10’ar takımdan 50 takım, III. ligde 8 grupta
17’şer takımdan 136 takım bulunmaktadır. Türkiye’de spor kulüplerinin şirketleşmesi olgusu
2001 yılı itibariyle 13 takımda gerçekleşmiştir. Anonim şirket olarak kurulan kulüpler şöyledir;
Adana spor A.Ş., Antalya spor A.Ş., Göztepe A.Ş., İstanbul spor A.Ş., Van spor A.Ş., Dardanel
spor A.Ş., Konya kartal spor A.Ş., Beykoz 1908 A.Ş., Beylerbeyi A.Ş., Bursa merinos spor
A.Ş., Mobella spor A.Ş., Karşıyaka A.Ş.(13).
74
Gazi Beden E¤itimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD), IX (2004), 2 : 69 - 76
Şirketleşme Türkiye’de iki şekilde gerçekleşmektedir;
1. Profesyonel futbol faaliyetlerinin mevcut bir şirkete devredilmesi; bu da kendi içinde ikiye
ayrılır;
1.1. Karşıyaka örneği; Dernekler kanununa tabi ve futbol branşı olağan genel kongrede
şirketleşme kararının alınması ile
1.2. İstanbul spor örneği; Kulübün başka bir şirkete devredilmesi ile oluşan şirketleşme
2. Kuruluşundan itibaren anonim şirket olarak kurulan kulüpler; Örneğin Acar spor tesisleri ve
yatırımlar anonim şirketi, doğrudan şirket kulübü kurdukları için amatör kümeden organizasyona
katılmışlardır.
Göymen (2001) ülkemizde profesyonel şubesi bulunan spor kulüplerinin şirketleşme ve/veya
şirketler kurma ile ilgili görüşlerini almak amacıyla yaptığı bir araştırma sonucunda, şirketleşen
kulüplerin yönetsel sorunlarının azaldığı, %71.4 oranında çalışanlara daha iyi imkanlar sağlandığı,
gelir kalemlerinin arttığı ve ayrıca dernek statüsünde bulunan kulüplerin %78.6’sının şirketleşerek
veya şirketler kurarak halka açılmayı hedeflediği belirlenmiştir(8). Şirketleşen kulüplerin ana
amaçlarından biri de halka açılmaktır. Aslında anonim şirket olarak bu tür işletmeler yasal olarak
halka açılmak zorundadırlar. Kulüpler halka açılmak suretiyle hem daha az vergi vermekte, hem
de tabana yayılmaktadırlar. Öte yandan kulüplerin halka açılmaları konusu, Avrupa Futbol Birliği
UEFA’nında tavsiyesidir(15,16).
Kulüplerin şirketleşmesi veya şirketler kurulması yönünde taraftarın da baskısı vardır. Taraftar,
kulübün mali yapısını, yatırım hedeflerini bilmek istemekte, bu da şeffaflığı ön plana getirmektedir(8).
Türkiye’de futbol kulüplerinin şirketleşmesine ilke olarak destek verilmektedir. Ancak kulüplerin
yatırım ve transferleri için gerekli olan fonun sağlanması yönünde şirketleşerek halka açılmasını
teşvik eden girişimler yeterli değildir. Öyleki Avrupa’da futbol kulüpleri finansman ve yönetimden
kaynaklanan sorunları aşmak için şirketleşmekte iken, ülkemizde kulüplerin özellikle genel kurul
üyelerinin muhafazakar yapısı, şirketleşme olgusunun yerleşmesini engellemektedir(5,8).
Anlaşılacağı üzere futbolda ileri gitmiş ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de futbolun temel
sorunu büyük ölçüde ekonomiye dayanmaktadır. Öyle ki eskiden olduğu gibi "zengin ve varlıklı
yöneticilerin" katkısıyla futbol gibi artık uluslararası bir endüstriyi yürütmek ve yaşatmak mümkün
değildir. Çözüm ise, kurumsallaşmaktır. Kurumsallaşmanın yolu ise, şirketleşme ve halka açılma
ile gerçekleşebilir. Nitekim şirketleşmenin temelinde ekonomik amaçlar yatmakta olup bunların
başında karlılık, büyüme ve süreklilik gelmektedir. Bu da futbolun gelişmesine, büyümesine ve
beraberinde tanıtımın yaygınlaştırılmasına önemli katkı sağlayabilmektedir.
TARTIŞMA VE SONUÇ
Son zamanlarda profesyonel futbolda kulüp yönetimi takım kurmak için gereken finans
miktarının günden güne artması ve buna paralel olarak daha büyük başarılar için daha güçlü
takımlar kurma zorunluluğu kulüplerin gelir ve gider dengesini olumsuz yönde etkilemekte olup,
75
Gazi Beden E¤itimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD), IX (2004), 2 : 69 - 76
kulüpleri yeni gelir kaynakları bulma durumunda bırakmıştır(14). Bu itibarla spor kulüplerinin
uluslar arasıalanda artan rekabet koşullarında başarılı olması için gelirlerinin yüksek olması ve
gelirlerini yükseltmeleri kaçınılmaz olmuştur.
Bu gerçekler ışığında, ülkemizdeki kulüplerin gelirlerini arttırabilmek için yönetsel ve yapısal
değişime geçtikleri görülmektedir. Bu nedenle, kurumsallaşma kavramı önem kazanmıştır.
Şirketleşme ile kulübe ilişkin ürünlerin pazarlanması çerçevesinde kulüp vizyonunun daha etkin
kılınması, geniş taraftar kitlesine ulaşma imkanı ve reklam gelirlerinin artması ile kulübe gelir
sağlanması gibi etkinliklerle kulübe önemli faydalar sağlanabilmektedir. Şirketleşme konusunda
yapılan çalışmalarda da bu görüşleri destekler nitelikte bulgulara rastlanmıştır(7,8). Çalışmalar
sonucunda, son zamanlarda futbolda büyüyen hedefler ve gelişen istekler sonucunda kulüplerimizin
mali yönden yetersiz kaldıkları ve daha fazla gelir temin için şirketleşmenin gerekli olduğu
saptanmıştır. Bununla ilgili olarak ülkemizde birçok kulüp şirketleşme yolunu seçmektedir.
Kulüpler şirketleşme aşamasında yapıları ülke içerisindeki konumu, taraftarı ve tarihi önemli rol
oynamaktadır. Öte yandan ülkemizde kulüplerin özellikle genel kurul üyelerinin muhafazakar
yapısı, şirketleşme olgusunun yerleşmesini engellemektedir. Profesyonel birinci, ikinci ve üçüncü
futbol liglerinde yer alan kulüplerimizin gelirlerinin giderlerini karşılayamadığı, mali yapılarının
bozuk olduğu ve mali güçlükler yaşadıkları bilinmektedir. Ancak gelirlerini, belediye ve holdinglerden
sağlayan kulüplerde (bunların oranı %5’i aşmamaktadır) finansman sorunu yaşanmamaktadır(4).
Ayrıca, şirketleşmemiş ve kurumsallaşmamış kulüplerde idari açıdan da son derece kararsızlıklar
yaşanmaktadır. Kulüpteki tüm yöneticiler her konuda fikir beyan edip uygulatma yoluna gitmekte,
bu da işlerin yürümesinde büyük engel teşkil etmektedir. Öyle ki, dernek statüsündeki kulüplerde,
dernek yapısından kaynaklanan muhafazakarlıktan dolayı bu tip kulüplerin dünya kulüpleri ile
yarışabilmesi, mevcut ve son derece yetersiz dernekler kanununa göre kurulmuş olan kulüpler
için imkansızdır. Dernek kulüpleri serbest hareket edememektedirler.
Anlaşılacağı üzere şirketleşememenin, ülkemizde ve dünyada hızla yaygınlaşmakta olan futbol
sporunun mali idari yapısını olumsuz etkileyebilmektedir. O halde, başta mali yapının iyileştirilmesi
olmak üzere futbol kulüplerinin gelirlerini arttıracak ve beraberinde idari yapının işlerliğini
sağlayacak önlemlerin alınması, futbol sporunun gelişimi ve başarı için oldukça önemlidir.
Esasen şirketleşmenin temelinde ekonomik amaçlar yatmaktadır. Futbol kulüpleri de
faaliyetlerini devam ettirebilmek için mutlaka karlı teşebbüslere ihtiyaç duyarlar. Günümüzde
kulüpler, maç hasılatı, reklam gelirleri, futbolcu satışı gibi klasik gelirlerin yanı sıra, iş merkezleri,
satış mağazaları, isim haklarının çeşitli ürünlere satılması gibi birçok alanda kar ve gelir elde etme
çabalarına hız vermişlerdir(5). Bu faaliyetler, kulüplerin taraftar kitlesinde bir artış sağlayabileceği
gibi çevre koşulları ve baskı sonucu oluşabilecek artan maliyetlerin karşılanmasını da sağlayabilir.
Ayrıca kulüpler büyümek ve gelişmek için öz kaynaklarını değerlendirmeli veya halka açılmalıdırlar.
Halka açılmak suretiyle karlarını paylaşan kulüpler, büyük ölçüde taraftarı da yönetimlerine ortak
ederek kurumsallaşmaktadırlar. Ancak halka açılan ve borsada işlem gören kulübün hissedarlarına
olan sorumluluğunu yerine getirebilmeleri için şirketin profesyonel kadrolarla günümüz çağdaş
yönetim anlayışını uygulaması gerekmektedir(12).
76
Gazi Beden E¤itimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD), IX (2004), 2 : 69 - 76
Kulüplerin büyüme ve gelişmeleri için kullanacakları bir diğer gelir kaynağı da, kulüplerin
öz kaynaklardan elde edeceği kulüp faaliyetlerini pazarlamaktır. Bunun için kulübün başarısı
ve taraftarca benimsenen isim renkleri maddi gelire dönüştürecek şekilde ticari girişimde
bulunulmalıdır(8).
Alt yapı, kulüplerin diğer önemli gelir kaynaklarından biridir. Alt yapıdan sporcu yetiştirilmesine
ağırlık verilmelidir. Bunun içinde alt yapıyı güçlendirecek ve eğitecek eğitimci antrenör kadrosunun
kurulması sağlanmalıdır.
Öte yandan stat kapasitesini arttırma, iyileştirme ve geliştirme çalışmaları yapılmalı, medya
yayın hakları, kombine bilet satış ve isim hakkı gibi gelir kalemleri değerlendirilerek arttırılmalıdır.
Kulübün tüm sosyal ve sportif tesisleri (stat, spor salonu, antrenman sahası v.b) ve alt yapı
donanımları sporcu, seyirci ve medyayı tatmin edecek kalitede olmalıdır.
Sonuç olarak, spor kulübünün başarısı için gelirlerinin arttırılması, bunun yerinde ve doğru
kullanılması şarttır. Spor kulüplerinin hizmet sektörünü temsil etmesinden dolayı bu hizmeti en
iyi şekilde sunabilmek için; şirketleşme ve şirketleşmeyle birlikte profesyonel yönetime geçerek
kurumsallaşma sağlanabilecektir. Bu görüş ve düşünceler ışığında şirketleşme olgusu, spor
kulüplerinin çağdaş hizmetler sunması ve başarılı olabilmesi için önemli bir unsurdur.
KAYNAKLAR
1. Ansay, T. (1999): Bankac›lar ‹çin fiirketler Hukuku Bilgisi, Sözkesen Matbaac›l›k, Ankara.
2. Arslan, ‹. (1997): fiirketler Hukuku Bilgisi, Mimoza Matbaac›l›k, Konya.
3. Dorukkaya, fi., K›ratl›, A., Ebiçcio¤lu, F.K. (1998): Türkiye'de Futbol Kulüplerinin fiirketleflmesi, Halka
Aç›lmas›, Finansman› ve Vergileme, Dünya Yay›nc›l›k, ‹stanbul.
4. "Finans" (1999): Finans Dünyas› Dergisi, s.54-63, ‹stanbul.
5. Genç, D.A. (1999): Futbol Kulüplerinin Stratejik Yönetimi, Ba¤›rgan Yay›nevi, Ankara.
6. Galatasaray, Spor Kulübü (1997): Galatasaray S›nai ve Ticari Yat›r›mlar A.fi. Esas Sözleflmesi, ‹stanbul.
7. Gören, B. (2001): Spor Kulüplerinin fiirketleflmeleri Üzerine Bir ‹nceleme, Ankara Üniversitesi Sa¤l›k
Bilimleri Enstitüsü, Yay›nlanmam›fl Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
8. Göymen, M. (2001): Türkiye’de Spor Kulüplerinin Kurumsallaflmas› için fiirketleflme Modeli ve Bunun
Spor Kazalar›n›n Önlenmesine Etkileri, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yay›nlanmam›fl Doktora Tezi,
Ankara.
9. Makasc›, K. (1990): Türkiye'de Profesyonel Futbol fiubesi Bulunan Spor Kulüplerinde fiirketleflme, Gazi
Üniversitesi, Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü, Yay›nlanmam›fl Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
10. Özsunay, E. (1997): Gerçek Kiflilerin Hukuki Durumu, ‹stanbul.
11. Türkiye Futbol Federasyonu (1989): TFF Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Kanun, Ana Statüsü ve
Talimatlar, TFF Yay›n›, Ankara.
12. Türkiye Futbol Federasyonu (2000): Profesyonel Futbol Talimat›, Ankara.
13. Türkiye Futbol Federasyonu (2001): fiirketleflmifl Kulüpler, Rapor Doküman, ‹stanbul.
14. Üç›fl›k, F. (1999): Sporda Sorunlar ve Çözüm Önerileri, ‹stanbul.
15. www.uefa.com , 2001.
16. www.footballfinance.co.uk., 2001.
2000 yılında yazılmıştır
22-03-2023/SPOR KULÜPLERİNDE ŞİRKETLEŞME- HAKAN SUNAY
