Gazeteciler Cemiyeti İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu

“Bir gazeteci neredeyse aydınlık oradadır”

Gazeteciler Cemiyeti İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu
Bu Rapor Gazeteciler Cemiyeti
“Press For Freedom / Özgürlük İçin Basın” Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır. Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın Çalışma Grubu, medya çalışanları ve sivil toplum temsilcilerinden oluşan bağımsız bir platform aracılığıyla
özgür basın için politika yapıcılara ulaşmayı; ifade ve basın özgürlüğü konusunda yasal durumu ve devam eden ihlalleri göstererek bu konuda farkındalık yaratmayı, atölyeler ve konferanslar düzenleyerek gazetecilik pratikleri ile ilgili medya
çalışanlarını ve sivil toplum temsilcilerinin kapasitesini geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Gazeteciler Cemiyeti’nin Özgürlük için Basın ifade ve basın hürriyetleri ihlalleri raporları Mart 2014’den bu yana düzenli yayınlanmaktadır.
Açık kaynaklardan, medya taramalarından, proje ofisine çeşitli şekilde yapılan başvuru ve ihbarlardan hazırlanan bu raporlardaki her türlü içeriğin sorumluluğu tamamıyla Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir, kaynak gösterilerek kısmen veya tamamen çoğaltılabilir, bilimsel yayınlarda kullanılabilir.
* * *
Gazeteciler Cemiyeti İfade ve Basın Özgürlüğü Ulusal Komitesi Başkan Prof. Dr. Korkmaz Alemdar
Hukukçu Üye Av. Tuncay Alemdaroğlu
Kıdemli Gazeteciler Nursun Erel ve Sedat Bozkurt
STK Temsilcisi (Kıdemli Gazeteci, Parlamento Muhabirleri Derneği Başkanı) Göksel Bozkurt
* * *
Özgürlük İçin Basın Çalışma Grubu Koordinatörü Yusuf Kanlı
Editör Yıldız Yazıcıoğlu
Araştırmacılar Naz Akman
Araştırma Asistanları Berfin Bayır Cansu Timur Burak Çimir Gamze Yurtlu
Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu
Başkan Nazmi Bilgin
Başkan Vekili Savaş Kıratlı
Başkan Yardımcıları
Ayhan Aydemir, Ertürk Yöndem, Yusuf Kanlı
Genel Sekreter Kenan Şener
Mali Sekreter Ali Topçu
Üyeler
Ümit Gürtuna, Güray Soysal, Ali
Oruç, Önder Yılmaz, Önder Sürenkök, Nursun Erel ve Zeynep Gürcanlı.
* * *
Gazeteciler Cemiyeti hakkında
Gazeteciler Cemiyeti, 10 Ocak
1946’da gazeteciler Mekki Sait Esen, Niyazi Acun, Aka Gündüz, Bilal Akba, Adil Akba, Sebahattin Sönmez ve Muvaffak Menemencioğlu tarafından kuruldu. Cemiyetin kuruluş amacı, basın organlarındaki gazetecileri bir araya toplamak,
mesleki ve sosyal hakları geliştirmek, mesleğin gerekliliği olan hak ve özgürlükleri savunmak olarak belirlendi. Kurucu başkanlığı üstlenerek 1946-
1956 yılları arasında Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı’nı yürüten Mekki Sait Esen’in ardından 1956-1957 döneminde eski kontenjan senatörlerinden Ecvet Güresin cemiyet başkanlığını üstlendi.
Kudret gazetesi kurucusu ve sahibi Gazanfer Kurt’un, 1959 yılına kadar
Gazeteciler Cemiyeti’ne başkanlık yapmasının ardından bu görevi 1960 yılına kadar Atilla Bartınlıoğlu üstlendi. CHP’nin eski Milletvekili Altan Öymen, 1960 ve 1961 yıllarında sürdürdüğü Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı görevini 1961 yılında İbrahim Cüceoğlu’na bıraktı. Akis dergisi yönetici ve yazarı Metin Toker ise, 1957 yılında yedi ay 53 gün hapis yatmasının ardından 1962 yılında Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı’na getirildi.
Ekspres gazetesi kurucu sahipliğini yapan Doğan Kasaroğlu, 1963 - 1968 döneminde Gazeteciler Cemiyeti Başkanı olarak görevi devralmasından sonra TRT Genel Müdürlüğüne atandı.
Yenigün, Ulus, Ankara Telgraf, Ankara Ekspres, Dünya gazetelerinde yazı işleri müdürlüğü, yazarlık, başyazarlık ve Genel Yayın Yönetmenliği yapan Beyhan Cenkçi, bu süre içerisinde beş yıl boyunca Gazeteciler Sendikası başkanı olarak
görev aldı. 1960 yılı öncesi bir buçuk yıl hapis cezası alarak bazı meslektaşları ile birlikte cezaevine giren Cenkçi, 1969 yılında Gazeteciler Cemiyeti başkanı seçildi. 1992 yılına kadar Gazeteciler Cemiyeti Başkanı olarak görevini sürdürdü. Cenkçi, 24 yıllık Başkanlığı sırasında Cumhuriyet Senatosu Kontenjan Senatörlüğü de yaptı.
1971 yılında Son Havadis gazetesinde mesleğe başlayan Nazmi Bilgin, Güneş gazetesi sahipliği ve Yazı İşleri Müdürlüğü görevini üstlendi, daha sonra Dünya gazetesinde Haber Müdürü olarak görev
yaptı. Bilgin, Tercüman gazetesinde Parlamento ve Cumhurbaşkanlığı muhabirliği görevlerini de yürüttü. TRT-2’nin kuruluşunda yer aldıktan sonra TRT’ye, beş yıl “Uzman Haberci” ve “Genel Müdür Danışmanı” olarak hizmet verdi.
Bilgin 1992 yılında ittifakla cemiyet Genel Başkanı seçildi. 1996 yılında kuruculuğunu üstlendiği Türkiye Gazeteciler Federasyonu’nda Genel Başkanlık görevi yapan Bilgin, bu görevi 2009 yılına kadar sürdürdü.
BRT televizyonunun Ankara temsilciliği görevini de yapan Bilgin, Unesco

Türkiye Milli Komitesi üyeliği ve Denetçiliği görevinde de bulundu. Basın İlan Kurumu Genel Kurul üyeliği, Türk Silahlı Kuvvetleri Elele Vakfı Mütevelli Heyet ve Yönetim Kurulu üyeliği ve Reklam Kurulu üyeliği görevlerini de sürdürüyor.
Türkiye’nin çok partili siyasi hayata geçişiyle, daha açık bir deyimle, çoğulcu demokrasi dönemiyle yaşıt ve koşut olan Gazeteciler Cemiyeti, bir avuç gazeteci üye ile çıktığı yolu, sevgi ve mesleki dayanışma ile pekiştirmiş, 2000’i aşkın
üye sayısı ve bağımsız mali gücü ile bugün, Türkiye’nin en eski, en büyük ve saygın meslek kuruluşlarından ve sivil toplum örgütlerinden birisidir. Cemiyetimiz, 1946 yılındaki kuruluşundan bu yana her zaman cumhuriyet, çoğulcu demokrasi ile ifade ve basın özgürlüğü başta olmak üzere özgürlüklerin yılmaz bekçisi oldu. Gazeteciler Cemiyeti üyelerine aşıladığı bu güvenle ülkemizinmesleki ve diğer önemli kurumları arasında hak ettiği yeri aldı.
* * *
Telefon: +90 (312) 427 15 22
Faks: +90 (312) 468 23 84
E-Posta:
info@gazetecilercemiyeti.org.tr
Web Adresi:
www.gazetecilercemiyeti.org.tr
www.pressforfreedom.org
Adres: Üsküp Caddesi (Çevre Sokak)
No:35, Çankaya, Ankara
* * *
Kapak fotoğrafı: Cosmic Creative Reklam sektörü için bir prestij olarak kabul edilen 13’üncü Kırmızı Reklam ödüllerinin 13’üncüsü 26 Mayıs 2016’da gerçekleştirildi. Kırmızı Jüri Özel Ödülünü Cosmic Creative’in hazırladığı “Gazeteciler Cemiyeti-Bir gazeteci neredeyse, aydınlık oradadır” adlı çalışma hak kazandı. İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu
Gazeteciler Cemiyeti Yayınıdır
Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır. Bu rapor Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir. Kaynak gösterilerek kısmen veya tamamen çoğaltılabilir, bilimsel yayınlarda kullanılabilir.
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
Giriş
Eylül gündeminde, basın ve ifade özgürlüğü açısından yabancı medya ile yurt dışı kaynaklı çeşitli
desteklerden yararlanan kuruluşları hedefleyen yasa hazırlığı ön plandaydı. Yazın yaşanan orman yangınları ve sel felaketlerinin yol açtığı yoğun eleştirilere maruz kalan AKP iktidarı sözcüleri, bu hazırlığı “sosyal medyada dezenformasyon ve yalan haber yayılımını önlemek” diye tanıtırken, basın örgütleri, gazetecilik mesleğini hedef alan yasal düzenleme girişimine tepki gösterdiler. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı
Nazmi Bilgin tepkisini “yalansa haber olmaz, haber ise yalan olmaz” diye dile getirdi.
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) basın ve ifade özgürlüğü lehine kararları olumlu gelişmeler olarak
kayda geçti. Ancak AYM’nin “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçlamasıyla karşılaşan siyasetçileri bir ölçüde rahatlatacak kararlarına rağmen Erdoğan’ın avukatları, çok sayıda dava açmayı sürdürdüler. Adli makamların da, AYM’nin soruşturma süreçlerinde özgürlükleri genişletici eğilimine uymadıkları gözlendi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Türkiye’yi bağlayan “özgürlük yanlısı” kararlarına, yerel yargı makamlarının da olumlu yaklaşmadığı görüldü.
Sansür uygulamalarına dönüşen erişim engelleme kararları ile siyasi gelişmeler ve yolsuzluk iddialarıyla ilgili haberlere erişim yasakları sürdü. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) da iktidarı eleştiren televizyon kanallarına yönelik ceza yaptırımları da sürdü. RTÜK’ün AKP ve MHP kontenjanından seçilmiş üyeleri, özellikle Fox TV, TELE1, KRT TV ve Halk TV aleyhine oy çokluğuyla para ve idari yaptırım cezaları kararları aldılar.
Basın özgürlüğü açısından ÖİB’in açık kaynaklardan derlediği verilere göre, Eylül ayı sonunda 27’si hükümlü ve 26’sı tutuklu olmak toplam 53 gazeteci hapisteydi. Böylece hapisteki gazeteci sayısında önceki aylara göre düşüş eğilimi not edildi.

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı 1 Eylül 2021
• İstanbul Anadolu 8. Sulh Ceza Hakimliği, İran uyruklu Naci Şerifi Zindaşti ile aralarında Emniyet teşkilatı mensuplarıyla ilgili 20 sanıklı organize suç örgütü kurulmasına ilişkin “Zindaşti Davası” ile
ilgili dönemin şube müdürü Gaffar Demir’in adının geçtiği haberlere erişimi “kişilik hakları ihlali” gerekçesiyle engelledi.1
• Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliği, JinNews’in haber sitesi jinnews34.xyz’e erişimi “Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi.2
• Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliği, JinNews’in haber sitesi jinnews35.xyz’e erişimi “Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi.3
Diyarbakır 1. Sulh Ceza Hakimliği, Kızılbayrak’ın haber sitesi kizilbayrak55.net’e erişimi “Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi.4
2 Eylül 2021
• Fox TV muhabiri Barış Kaya, eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ile ilgili soru
sormak istediği için AKP Parti Sözcüsü Ömer Çelik’in basın toplantısına alınmadı. Kaya’nın, Bayraktar’ın
“Dosyamdaki her şey doğru” açıklaması üzerine eski Meclis Başkanı Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare
Kurulu Üyesi Cemil Çiçek’in “Dört bakan Yüce Divan’da yargılanmalıydı” sözleriyle ilgili Çelik’e “Bu
açıklamalar nedeniyle muhalefetin ‘soruşturma yeniden açılmalı’ talebini nasıl değerlendiriyorsunuz?”
sorusu yönelteceği açıklandı.
5 Fox TV, “Basın Özgürlüğü ilkesi ihlal edildi! Ve bu tam olarak anayasanın
38’inci maddesine aykırı bir durum” tepkisini gösterdi. RSF Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, “Fox Haber muhabiri Kaya’nın Çelik’ten geldiği ifade edilen talimatla Parti Genel Merkezi’ndeki toplantıya alınmadığını üzüntüyle öğrendik. Keyfiyeti kınıyor, sansürle asıl saygısızlığın kamuoyuna yapıldığına inanıyoruz” dedi.

6 1 https://ifade.org.tr/engelliweb/zindasti-davasi-ile-ilgili-haberler/ 2 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin... 3 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin... 4 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin... 55https://m.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/249708-fox-tv-muhabiri-omer-... 6 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/fox-tv-muhabiri-akp-sozcusu-celikin-...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
6 • Haber Alternatif Genel Yayın Yönetmeni Celal Eren Çelik, saldırıya uğradığını duyurdu. Çelik,
“An itibariyle yumruklu saldırıya uğradım. Saldırganı yakalamak için arkasından koşanlara da silah çeken
saldırganlar bir araçla uzaklaşmışlar... Durumum iyi... Yıkmak yok, sadece gerçekleri yazmaya devam
edeceğiz...”7 dedi.8
6 Eylül 2021
• Muğla’da Bodrum Milas Sulh Ceza Hakimliği, Temmuz 2007’de Güvercinlik’te yanan orman
arazisine yapıldığı iddia edilen Titanic Deluxe Bodrum Oteli’nin Temmuz 2021’de çıkan orman yangını
sebebiyle tahliye edilmesi ile ilgili haberlere erişimi, “kişilik hakları ihlali gerekçesiyle” engelledi.9
7 Eylül 2021
• Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi, DİHA muhabiri Selman Keleş’in “silahlı terör örgütü üyeliği”
suçlamasıyla yakalanma kararını yineleyerek, davayı 11 Ocak 2022’ye erteledi.10
8 Eylül 2021
• Erzurum 3. Ağır Ceza Mahkemesi, MA muhabiri Dindar Karataş’ın haber ve telefon görüşmeleri
nedeniyle “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davada11 yurt dışı çıkış yasağı uygulamasına devam
edilmesine ve savcılık tanığıyla ilgili gelecek duruşmaya zorla getirilmesine hükmetti.
12 Dava, 16 Kasım’a ertelendi.13
• İstanbul 34. Ağır Ceza Mahkemesi, yazar Yavuz Ekinci’nin 2013-2014 yılları arasında sosyal
medya hesabında nevruz kutlaması ve Kobani’ye destek içerikli paylaşımlarıyla “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılandığı dava14 11 Ocak 2022’ye erteledi.

15
• İstanbul 28. Asliye Ceza Mahkemesi, KHK ile kapatılan TV10 kameramanı Kemal Demir ve kanal çalışanı Kemal Karagöz’ün “örgüt üyesi olmaksızın örgüte yardım” suçlamasıyla yargılanmasında yurt
dışı çıkış yasağının devam etmesine ve sanık Şükrü Yıldız’ın dinlenmesi talebinden vazgeçilmesine karar
verdi. Dava 28 Ekim’e ertelendi.

16
• İstanbul Küçükçekmece 22. Asliye Ceza Mahkemesi’nde, Almanya merkezli Can Dündar’ın
Genel Yayın Yönetmenliği’ni yürüttüğü Özgürüz programcısı gazeteci Onur Öncü hakkında “İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya hakaret ettiği” iddiasıyla dava açıldı.17 Öncü hakkındaki iddianamede, Özgürüz’ün YouTube kanalında yayınlanan 3 Mayıs 2021 tarihli “Ülkenin başına Hortum Süleyman kesilmek
isteyen bir İçişleri Bakanı var” başlıklı yayın suç delili olarak ileri sürüldü. Ancak söz konusu yayın başlığındaki ifade ise Öncü’ye değil konuğuna ait olmasına karşın gazeteci aleyhindeki bu davada, basit yargılama usulü yürütülecek. Dolayısıyla Öncü ve avukatları önümüzdeki 15 gün içerisinde savunmalarını yazılı olarak sunduktan sonra Küçükçekmece 22. Asliye Ceza Mahkemesi, gazeteciyi sözlü ifadesini alarak
dinlemeksizin, duruşma yapılmaksızın ceza yargılamasında karar alacak.
18
9 Eylül 2021
• İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, KHK’yla kapatılan Zaman’ın yazarları Mümtazer Türköne’nin yurt dışı çıkış yasağının devamına, Şahin Alpay’nın talebi doğrultusunda Hüseyin Gülerce’ye tanıklık daveti yapılmasına ve Ali Bulaç’ın dijital materyallerinin imajı alındıktan sonra iadesine ile AİHM kararının tercümesinin istenmesine karar verdi.19 Dava, 11 Ocak 2022’ye ertelendi.20  7 https://twitter.com/yazparov/status/1433425295831285776
8 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/gazeteci-celal-eren-celik-saldiriya-... 9 https://ifade.org.tr/engelliweb/orman-yangini-sebebiyle-tahliye-edilen-o... 10 https://www.mlsaturkey.com/tr/gazeteci-selman-kelesin-yargilandigi-dava-...'in%20avukat%C4%B1%20Bar%C4%B1%C5%9F%20Oflas,11%20Ocak%202022%20olarak%20belirledi. 11 https://www.tiraj.com.tr/haberler/durusmasi-gorulen-gazeteci-karatas-ins... 12 https://politikahaber.org/muhabirimiz-karatas-hakkinda-ceza-talebi/ 13 https://www.mlsaturkey.com/tr/savci-gazeteci-dindar-karatas-icin-hapis-c... 14 https://expressioninterrupted.com/tr/yazar-yavuz-ekinci-ilk-durusmasinda... 15 https://www.mlsaturkey.com/tr/yazar-yavuz-ekinciye-acilan-propaganda-dav... 16 https://www.mlsaturkey.com/tr/tv10-calisanlari-kemal-demir-ve-kemal-kara... 17 https://diclefiratgazeteciler.org/haberler/gazeteci-onur-oncuye-soyluya-... 18 https://www.mlsaturkey.com/tr/gazeteci-onur-oncuye-soyluya-hakaret-davasi/ 19 https://t24.com.tr/haber/zaman-gazetesi-yazarlari-yeniden-yargilaniyor-i... 20 https://www.mlsaturkey.com/tr/zaman-gazetesi-yazarlarinin-yeniden-yargil...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
7
• İstanbul 24. Asliye Ceza Mahkemesi, Die Welt eski Türkiye temsilcisi Deniz Yücel’in 20 Şubat 2019’da paylaştığı tweetle “kamu görevlisine alenen hakaret” suçlamasıyla yargılandığı dava,21 30 Kasım’a erteledi.22
• İstanbul Anadolu 3. Sulh Ceza Hakimliği, Türkiye İşçi Partisi (TİP) İstanbul Milletvekili Ahmet Şık’ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal ile ilgili iddiaları gündeme getirdiği yedi tweet mesajına erişim engellemesi yapıldığını anlattığı içeriklere23 de erişimi, “kişilik hakları ihlali gerekçesiyle” engelledi.24
10 Eylül 2021
• İstanbul Beykoz Sulh Ceza Hakimliği, CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır’ın TELE1’de
gazeteci Zeynel Lüle’nin programına konuk olduğu YouTube kaydını ve ilgili haberlere erişimi “kişilik
hakları ihlali” gerekçesiyle engelledi.25 Programda Başarır, firari iş insanı Sezgin Baran Korkmaz’ın telefonundan 31 Aralık 2020’de şimdiki Anayasa Mahkemesi üyesi İrfan Fidan ile mesajlaşıp mesajlaşılmadığı soruyordu.26
11 Eylül 2021
• Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir, 30 Ağustos Zafer Bayramı’nda düzenlenen “Dondurma Şenliği”nde, yerel basın mensuplarını işaret ederek, “Samsun’un duygu dünyası akıl dünyası olarak en alt kademede bu şehre zarar veren bir mikrop hükmünde insanlar” ifadesini kullandı.
27 Bunun üzerine ÇGD Samsun İl Temsilcisi Mehmet Nebil Özer ise, “Bize aba altından sopa göstermeyin. Biz mikrop ifadesine alınmayız ve görevimizi yapmaya halkı bilgilendirmeye yine devam ederiz. Hatta sizin haberlerinizi de yapmaya yine devam ederiz. Samsun yerel basın emekçilerini yanınıza alarak özür dilemelisiniz” tepkisini gösterdi.

28
13 Eylül 2021
• Ankara’da, Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Tunahan Turhan, ESP ve Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu’na (SGDF) yönelik soruşturmada 10 Eylül’de gözaltına alınması29 sonrasında nöbetçi sulh ceza hakimliğince serbest bırakıldı.
30
• İstanbul 3. Sulh Ceza Hakimliği, Gezi Parkı eylemlerinde göstericilere palayla saldırdığı anımsatılarak Sabri Çelebi hakkında Cumhuriyet’te yayımlanan “Gezi eylemlerinde göstericilere palayla saldıran
Sabri Çelebi’ye fuhuş operasyonu” haberine erişimi engelledi. İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği 10 Şubat’ta, Çelebi hakkında halktv.com.tr’de yayınlanan “Gezi’nin palalı saldırganı Dubai’de” haberini de erişime engellemişti.31 Bu haberlerde İstanbul Emniyet Müdürlüğü Göçmen Kaçakçılığıyla Mücadele ve Hudut Kapıları Şube Müdürlüğü ekipleri Sabri Çelebi’nin kurduğu suç örgütüne yönelik çalışması aktarılmıştı.
32
14 Eylül 2021
• İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi, Gazete Yolculuk muhabiri Buse Söğütlü’nün, o dönemki İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Akın Gürlek hakkındaki Twitter paylaşımı nedeniyle “terörle mücadelede görev almış kişiyi hedef göstermek” suçundan yargılandığı dava33 27 Ocak 2022’ye erteledi.34
• Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada savcılıkça gazeteci Roza Metina hakkında “örgüt üyeliği” suçlamasıyla 15 yıl hapis cezası talep edildi. Dava 12 Ekim’e ertelendi.35
15 Eylül 2021
 21 https://www.medyakoridoru.com/gundem/gazeteci-deniz-yucelin-kamu-gorevli... 22 https://www.mlsaturkey.com/tr/deniz-yucelin-savciya-hakaret-ile-suclandi... 23 https://ifade.org.tr/engelliweb/ahmet-sikin-cumhurbaskaninin-eski-avukat... 24 https://ifade.org.tr/engelliweb/ifade-ozgurlugu-dernegi-web-sitesindeki-... 25 https://twitter.com/engelliweb/status/1438197457226244100? 26 https://ifade.org.tr/engelliweb/is-insani-sezgin-baran-korkmaz-ile-donem... 27 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/akpli-samsun-buyuksehir-belediye-bas... 28https://ankahaber.net/haber/detay/samsun_buyuksehir_belediye_baskani_akp...
yapti_53735
29 https://www.evrensel.net/haber/442795/gozaltindaki-espliler-serbest-bira... 30 https://twitter.com/ExInt24/status/1438073392872235010?s=08 31 https://ifade.org.tr/engelliweb/gezinin-palali-saldirgani-ile-ilgili-hab... 32https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/gezinin-palalisi-sabri-celebi-hakkin... 33 https://www.medyakoridoru.com/gundem/gazeteci-buse-sogutlu-hakkinda-twit... 34 https://www.mlsaturkey.com/tr/savci-gazeteci-buse-sogutlunun-cezalandiri... 35 https://www.mlsaturkey.com/tr/savci-gazeteci-roza-metinanin-15-yila-kada...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
8
• İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada savcılık makamı, ETHA muhabiri çevirmen Meşale Tolu’nun terör örgütü üyesi olmak” ve “terör örgütü propagandası yapmak” suçlarından beraat kararı yönünde mütalaa sundu. Tolu’nun avukatı Keleş Öztürk, mütalaadaki beraat talebine katıldığını belirtti.36 Dava, 24 Aralık’a ertelendi.
37
16 Eylül 2021
• MHP Genel Başkan Yardımcısı İsmail Özdemir, HalkTV’de Ayşenur Aslan’ı “Hiçbir fikir sahibi olmadığı konuyla ilgili ahkam kesen bu hanımefendi artık baydı!” açıklamasıyla hedef aldı. Özdemir, “Türkiye’de medya alanında tarafgirliğin en alasını yapanlara baktığınızda sol görüşe sahip sözde basın kuruluşlarının birbirini nasıl kaydırdığını görürsünüz. Halk TV’de Ayşenur Aslan, Türkgün’e verilen ‘Yılın Gazetesi Ödülü’nü garipsemiş, diline dolamış. Türkgün Gazetesi de zaten bunlar için var! Türk Milleti’nin sesi, Türklüğe hasım çevrelerin hasmı” dedi.38
• Bolu Mudurnu Sulh Ceza Mahkemesi, organize suç örgütü hükümlüsü Sedat Peker’in Mehmet Ağar’la Altınbaş ailesi arasındaki ilişkiyi kamuoyu gündemine taşıması ardından 17 Mayıs 2021'de ciddigazete.com’da “Peker’in anlattığı Altınbaş ailesi kimdir?” haberine erişimi “kişilik hakları ihlali gerekçesiyle” engelledi.39 Mahkeme, haberde ismi hiç geçmeyen Sofu Altınbaş isimli şahsın talebi üzerine haber
içeriğine engelleme kararı aldı.
40
20 Eylül 2021
• Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesi, JinNews muhabiri Durket Süren’in “örgüte bilerek isteyerek yardım” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığı davada, Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’nün bir yıldan uzun süredir hazırlamadığı dijital materyal inceleme raporunu beklemeye devam etmekararı verdi.41 Dava 13 Aralık’a ertelendi.42
• İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi, MA muhabiri Sadık Topaloğlu ve gazeteci Sadiye Eser’in
“örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandıkları davada, yurt dışı çıkış yasaklamalarına devam edilmesine
hükmetti.
43 Dava 18 Kasım’a ertelendi.44
• Gazeteci Canan Coşkun, İstanbul Esenyurt Polis Merkezi’nde polisler tarafından dövülerek öldürüldüğü iddia edilen Birol Yıldırım’ın ölümüne ilişkin davayı takibi sırasında, bir polis tarafından tehdit
edildiğini söyledi. Coşkun, “Koridorda salondan çıkarılan polisler tweetlerimi birbirlerine gösteriyordu.
Polislerden biri ‘İnşallah sizin de başınıza gelir’ diyerek beni tehdit etti. Hakime tehdit edildiğimizi söylediğimde ‘Savcılığa bildirin’ dedi” ifadelerini kullandı. Coşkun, “Hakimden fayda yok. Müştekiler ayakta,
polisler oturuyor. Kapıdaki polisler zaten Birol Yıldırım’ı öldüren meslektaşlarıyla dayanışmaya gelmiş.45
Duruşma başından itibaren davayı dayanışmaya gelen polisler ve sanık avukatlarının yürüttüğünü rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu tweetleri hakime şikayet ettiler. Esenyurt İlçe Emniyet Müdür Yardımcısı olduğunu
söyleyen kişi biraz önce bir gazeteciyi yaka paça salondan attı.46 Sanık avukatları, buradan bilgi verdiğim
için hakime tweetlerimi göstererek bir kez daha şikayet etti. Hakim, tweetlerin basın özgürlüğü kapsamında olduğunu söyledi”47 paylaşımlarını yaptı.48
21 Eylül 2021
• Antalya 2. Ağır Ceza Mahkemesi, KHK ile kapatılan Zaman, Cihan Haber Ajansı, Antalya gazetesi ile Bizim Antalya gazetesi eski çalışanları Ömer Özdemir, Cihat Ünal ve Osman Yakut’a örgüt üyeliğinden altı yıl üç ay, Serhat Şeftali’ye altı yıl 10 ay hapis cezası verdi.49 Bizim Antalya gazetesi ortaklarından Olgun Matur ise örgüte yardım suçundan üç yıl bir ay 15 gün hapis cezasına hükmetti. Sıtkı Soy-
 36 https://www.mlsaturkey.com/tr/savci-gazeteci-mesale-tolunun-beraatini-is... 37 https://www.evrensel.net/haber/442835/gazeteci-mesale-tolu-hakkinda-bera... 38 https://www.turkgun.com/mhpli-ozdemirden-sol-goruse-sahip-sozde-basin-ku... 39 https://ifade.org.tr/engelliweb/altinbas-universitesinin-kuruculari-hakk... 40 https://www.ciddigazete.com/genel/altinbaslar-haberine-yayin-yasagi-h367... 41 https://politikahaber.org/gazeteci-durket-surenin-durusmasi-ertelendi/ 42 https://www.mlsaturkey.com/tr/gazeteci-durket-surenin-davasi-ertelendi/ 43 http://mezopotamyaajansi35.com/tum-haberler/content/view/147176 44 https://www.mlsaturkey.com/tr/gazeteciler-sadiye-eser-ve-sadik-topaloglu... 45 https://twitter.com/canancoskun/statuses/1439881517161979906 46 https://twitter.com/canancoskun/status/1439889136467550211?ref_src=twsrc... 47 https://twitter.com/canancoskun/status/1439893138957651976 48 https://t24.com.tr/haber/esenyurt-polis-merkezi-nde-olen-birol-yildirim-... 49 https://www.evrensel.net/haber/443191/cihan-haber-ajansi-ve-zaman-gazete...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
9
dal, Onur Fazıl Soydal, Eda Akıllı, Ali Orhan, Hasan Yavaşlar, Özkan Mayda, Kenan Baş ve Adem Akyürek beraatına karar verdi.
50
22 Eylül 2021
• Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesi, KHK ile kapatılan Azadiya Welat imtiyaz sahibi Ramazan
Ölçen’in “örgüt üyesi olmak” suçlamasıyla yargılanmasında Belçika’da ikamet etmesi nedeniyle savunmasının istinabe yoluyla alınması için Adalet Bakanlığı’ yazı yazılmasına karar verdi. Dava 2 Şubat 2022’ye ertelendi.51
• Diyarbakır 4. Asliye Ceza Mahkemesi, gazeteci Yelda Çiçek Özbek hakkında yargılanmasında “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçlamasıyla beş ay hapis cezasına hükmetti .
52 Mahkeme, hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verdi.53
23 Eylül 2021
• Gazeteci Süleyman Gençel, “Yine gözaltına alınıyorum. Evden. Konu belli değil. Bakalım” mesajıyla İzmir’de gözaltına alındığını duyurdu. Savcılıkça tutuklanması talep edilmesine karşın Gençel,
nöbetçi mahkemece serbest bırakıldı. Gençel’in, 14 Eylül’de, Twitter’da yaptığı “Nükhet Hotar konusunda
AYM’ye başvuruyu yaptık. Hukuki süreci bitirip Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gideceğiz. Oradaki
adil yargı sonucu şimdiden belli. Kadının patronunun bir sözü vardır. ‘İnlerine kadar gireceğiz’. Ben ekleme yapayım. Her yerine gireceğiz” paylaşımı nedeniyle göz altına alındığı öğrenildi. Gençel’in 2013
yılında İzmir’de uğradığı saldırıyı, dönemin AKP Genel Başkan Yardımcısı, şimdiki Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü Nükhet Hotar’ın azmettirdiği iddia edilmişti. Gençel, suç örgütü lideri olarak tanınmış ve
halen Arjantin’de cezaevinde olan Serkan Kurtuluş’un “Gazeteci Süleyman Gençel’i bombalayıp suçuradikal bir örgüte atacaklardı” iddiaları üzerine savcılığa suç duyurusunda bulunmuştu.54
• İstanbul 30. Asliye Ceza Mahkemesi, gazeteci Cengiz Çandar ile aktivist Kemal Işıktaş’ın “suçu
ve suçluyu övmek” suçlamasıyla yargılandıkları davada, İsveç’te yaşayan ancak hakkında yakalama kararı verdiği Çandar’ın savunmasıyla ilgili istinabe evrakının dosyaya eklenmesine karar verdi.55 Dava, 8 Şubat
2022’ye ertelendi.56 Çandar, Gezi Parkı protestosunda “Kırmızı fularlı kız” olarak tanındıktan sonra Suriye’de PYD-YPG bünyesine katıldığında IŞİD saldırısında ölen Ayşe Deniz Karacagil hakkındaki paylaşımı nedeniyle suçlanıyor.57
• İstanbul Küçükçekmece 10. Asliye Hukuk Mahkemesi, gazeteci Çiğdem Toker’in Sözcü’de yayımlanan “İBB’den Vakıflara Hizmet Raporu” yazısı gerekçesiyle Türkiye Teknoloji Takımı (T3) Vakfı’nın açtığı 80.000 liralık manevi tazminat davasında tanık ifadesine başvurulmasına karar verdi.58 Dava 1Şubat 2022’ye ertelendi.
59
• İstanbul 10. Sulh Ceza Hakimliği, Sarıyer’de terör gerekçeli operasyon sırasında 25 yaşındaki Dilek Doğan’ın ölümüne yol açan polisler ile ilgili haberlere erişimi “kişilik hakları ihlali” gerekçesiyle engelledi.60
• İstanbul 10. Sulh Ceza Hakimliği, eski Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Eyüp Gümüş’ün, Alzheimer teşhisi konan babasına “sağlıklı” raporu aldıktan sonra babasına ait evi kendi üzerine geçirdiği iddiaları ve
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın Eyüp Gümüş hakkındaki şikayetlere soruşturma izni vermemesi ile ilgili haberlere erişimi “kişilik hakları ihlali” gerekçesiyle engelledi.61
• Diyarbakır 3. Sulh Ceza Hakimliği, JinNews’ın haber sitesi jinnews36.xyz’e erişimi “Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi.62
• Diyarbakır 3. Sulh Ceza Hakimliği, JinNews’ın haber sitesi jinnews37.xyz’e erişimi “Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi.63
 50 https://www.mlsaturkey.com/tr/antalya-feto-pdy-medya-yapilanmasi-davasi-... 51 https://www.mlsaturkey.com/tr/gazeteci-ramazan-olcenin-davasi-ertelendi/ 52 https://www.evrensel.net/haber/443347/gazeteci-yelda-ciceke-1-yil-8-ay-h... 53 https://www.mlsaturkey.com/tr/gazeteci-yelda-cicek-2911-sayili-kanuna-mu... 54 https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/gazeteci-suleyman-gencel-gozaltina... 55 https://www.medyakoridoru.com/gundem/gazeteci-cengiz-candara-acilan-dava... 56 https://www.mlsaturkey.com/tr/gazeteci-cengiz-candarin-sosyal-medya-payl... 57 https://www.birgun.net/haber/gazeteci-cengiz-candar-hakkinda-yakalama-ka... 58 https://www.medyakoridoru.com/gundem/gazeteci-cigdem-tokerin-davasi-erte... 59 https://www.mlsaturkey.com/tr/t3-vakfinin-cigdem-tokere-actigi-tazminat-... 60 https://ifade.org.tr/engelliweb/dilek-doganin-polis-kursunuyla-oldurulme... 61 https://ifade.org.tr/engelliweb/eski-saglik-bakanligi-mustesari-ile-ilgi... 62 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
10
• Diyarbakır 1. Sulh Ceza Hakimliği, Umut Gazetesi’nin haber sitesi umutgazetesi34.org’a erişimi“Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi. 64
24 Eylül 2021
• İstanbul Anadolu 7. Sulh Ceza Hakimliği, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF) arazisine yapılacak inşaatın ihalesini Bilal Erdoğan’ın arkadaşına 280 milyon lira bedelle verdiği iddiasıyla ilgili
haberlerin 11 Ağustos 2020’de erişime engellenmesiyle ilgili haberlere 2 Eylül 2020’de engelleme getirilmesi ile ilgili haberlerin de 31 Aralık 2020’de engellenmesi ile ilgili haberlere erişimi “kişilik hakları
ihlali”65 gerekçesiyle66 engelledi.67
• Batman Gercüş Sulh Ceza Hakimliği, Gercüş Belediye Başkanı Gündüz Günaydın’ın ilçedeki
parke taşı ihalesini, 2002’de boru hattından kaçak petrol çektikleri iddiasıyla birlikte yargılandığı cezaevi
arkadaşının oğluna verdiği iddialarıyla ilgili haberlere erişimi “kişilik hakları ihlali” gerekçesiyle engelledi.68
• Mersin 2. Sulh Ceza Hakimliği, AKP Mersin İl Başkanı Cesim Ercik’in kaçak elektrik, babasının kaçak su kullandığı iddiası ve kardeşinin de kaçak kazı yaptığı iddiası ile ilgili haberlere erişimi “kişilik hakları ihlali” gerekçesiyle engelledi.69
• Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliği, ETHA haber sitesi etha23.com’a erişimi “Milli güvenlik ve
kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi.70
• Diyarbakır 2. Sulh Ceza Hakimliği, MA’nın haber sitesi mezopotamyaajansi36.com’a erişimi
“Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi.71
• Diyarbakır 1. Sulh Ceza Hakimliği, JinNews’in haber sitesi jinnews38.xyz’e erişimi “Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engelledi.72
26 Eylül 2021
• Ankara’da aşı karşıtlarınca düzenlenen “Büyük Uyanış Başkent” mitinginde, aşı karşıtları, başta
Kanal D muhabiri ve kameramanı olmak üzere bütün basın mensuplarını “Dışarı” sloganıyla hedef aldı.
Kanal D muhabiri Oğuz Şahin ve kameraman Bayram Şahin miting alanından uzaklaşırken, aşı karşıtları
alanda gördüğü bütün kameramanlara, “Dışarı” sloganlarıyla uzaklaştırmaya devam etti.73
• Jiyan Haber İmtiyaz Sahibi İdris Yayla, kimliği belirsiz kişiler tarafından aranarak, tehdit edildiğini ve ardından evinin önünde havaya ateş edildiğini söyledi. Yayla, “Önce mesaj attılar. Daha sonra
WhatsApp üzerinden aradılar. Aradıklarında 'Eleştiriniz nedir?’ diye sordum ama kendilerini hakaret ve
tehdit için hazırlamışlardı. Haberlere son vermemizi istediler. Sonrasında tehdit yağdırmaya başladılar.
‘Kulaklarını kesip seni öldüreceğiz, leşini de sokağa atacağız. Gazeteyi kapat, sıradan bir iş yap, otur oturduğun yerde’ diye tehdit ettiler” dedi. Tehdidin ardından beş el silah sesi duyulması üzerine balkona çıktığını belirten Yayla, “Kimseyi görmedim. Sabah komşularım iki kişinin evimin önünde havaya ateş açtığını ve siyah bir araca binip kaçtıklarını söylediler” dedi.74
27 Eylül 2021
• Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi, Artı Gerçek yazarı Nurcan Kaya75 hakkında Twitter’da
yaptığı paylaşımlarla “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla bir yıl üç ay hapis cezasına hükmetti.
76
Mahkeme, hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verdi. Kaya, IŞİD’in 2014 yılında saldırısı
 63 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin... 64 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin... 65 https://www.gercekgundem.com/guncel/301377/bilal-erdoganla-ilgili-erisim... 66 https://twitter.com/engelliweb/status/1441470038385565696 67 https://ifade.org.tr/engelliweb/bilal-erdoganin-arkadasinin-ihale-almasi...
68 https://ifade.org.tr/engelliweb/gercus-belediye-baskani-ile-ilgili-haber... 69 https://ifade.org.tr/engelliweb/akp-mersin-il-baskani-ile-ilgili-haberler/ 70 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin... 71 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin... 72 https://ifade.org.tr/engelliweb/jinnews-kizil-bayrak-umut-gazetesi-etkin... 73 https://www.gercekgundem.com/medya/301621/asi-karsitlari-buyuk-uyanis-ba... 74 https://www.evrensel.net/haber/443626/jiyan-haber-gazetesi-imtiyaz-sahib... 75 https://yesilgazete.org/hukukcu-yazar-nurcan-kayaya-bir-yil-uc-ay-hapis-... 76 https://m.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/250912-yazar-nurcan-kaya-ya-...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
11
üzerine “Kobane’de yalnızca Kürtler değil, orada yaşayan bütün halklar direniyor. Demokrat Araplar da
direniyor, şehitler verdiler maalesef” tweetini paylaşmış ve hakkında dava açılmıştı.77
• Basın İlan Kurumu (BİK), Cumhuriyet’e 74, Birgün’e 22 ve Sözcü’ye ise üç günlük resmi ilan
cezası verdi.78 Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya, cezaya ilişkin “BİK’i rekora koşturan haberler ise tüm Türkiye’nin bildiği meşhur olayla ilgili! Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin
Altun’un İstanbul Kuzguncuk’ta vakıflardan kiraladığı araziye izinsiz olarak yaptığı çardak, şömine vakası” dedi.79
• BİK, Sözcü’ye, Saygı Öztürk’ün AKP’li Ali Ayvazoğlu’nun kamudaki yükselişiyle ilgili yazıları
nedeniyle resmi ilan ve reklamların dört gün süreyle kesilmesi cezası verdi. BİK’in, iki mahkemenin Öztürk’ün yazılarını, “basın özgürlüğü” kapsamında değerlendirerek davayı reddetmesine rağmen ceza uyguladığı açıklandı. Ayvazoğlu’nun eşi Bahar Ayvazoğlu, “kişilik haklarına saldırıda” bulunulduğunu iddia
edip 100 bin lira tazminat isteğiyle başvurduğu Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ret kararı vermişti.
Kararda Ayvazoğlu’nun eşi ile ilgili ileri sürülen iddiaların görünürdeki gerçekliğe uygun olduğu, davacının eşi ile iş ortamında tanışarak evlenmelerinin habere konu edilmesinin kişilik haklarını zedelemeyeceği,
davacının milletvekili olması hasebiyle kamuya mal olmuş bir kişi olduğu, yayının güncellik değeri taşıdığı ve kişinin toplum içindeki yeri, statüsü ve tanınmışlık durumuna göre yapılan eleştirilerin de o denli
yoğun ve gerektiğinde ağır olabileceğinin kabul edilmesi gerektiği belirtilmişti. Bu sefer AKP’li vekilin
avukatları Trabzon Bölge Adliyesi Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’ne itirazda bulunmuştu. Dosya üzerinden
karar veren mahkeme, yazıların “basın özgürlüğü” kapsamında olduğunu bildirerek, bir kez daha “red”
kararı vermişti. Mahkeme gerekçe olarak, “Dava konusu haberde davacının milletvekili olmadan önceki
yardımcısının, milletvekili seçildikten sonra üst görevlere atandığı, sınavsız bir şekilde memur olduğu,
davacının eşinin belediyede işçi kadrosunda işe başladığı, daha sonra davacı ile evlendiği, davacının eşinin
daha sonra üst görevlere atandığı belirtilmiş ve konu ile ilgili çeşitli detaylara yer verilmiştir. Haber içeriğinde doğrudan davacının kişilik haklarına saldırı mahiyetinde bir ifade yer almamakla birlikte genel olarak davacının yardımcısı ile eşinin usulsüz şekilde çeşitli görevlere atandığı ima edilmiştir” denilmişti.80
28 Eylül 2021
• Edirne’de mülteci hareketliliğini haberleştirmek için bölgeye giden RTL muhabiri Olaf Koens ile
kameraman Pepijn Nagtzaam, “askeri yasak bölgeye girdikleri” gerekçesiyle gözaltına alındı. Gazeteciler,
ifadeleri alındıktan sonra serbest bırakıldı. Avukat Erselan Aktan, Koens ve Nagtzaam’ın gözaltına alındıkları noktada herhangi bir uyarı veya bilgilendirme tabelasının olmadığını ancak gazetecilerin aracına ve
ekipmanına geçici süreyle el konulduğunu paylaştı.81
• BİK, Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya’nın “Basın tarihine kara leke;
Cumhuriyet’e 74 günlük resmi ilan cezası” yazısı üzerine “Mahkeme kararıyla kesinleşen 35 günlük müeyyidenin 23 günlük kısmının 2021 Eylül ayında, 12 günlük kısmının ise 2021 Ekim ayında uygulanacağı
gazeteye bildirilmiştir” açıklaması yaptı. BİK’in açıklamasında, “Cumhuriyet’in yaptığı bir haberin içeriğinin gerçeklere uymadığı ve yalan olduğu İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan soruşturmada ortaya konulmuş olmasına rağmen söz konusu gazetenin aynı yalan haberini defalarca yayınlaması hukuka aykırı olup birçok mahkeme kararı ile bu konuya dair tesis edilen resmi ilan kesme müeyyidesi hukuka uygun bulunmuştur. Bu köşe yazısıyla ilgili Kurumumuz her türlü hukuki yola başvuracaktır”
denildi.82
• İstanbul Anadolu 1. Sulh Ceza Hakimliği, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nin AKP’li
üyesi Avukat Ömer Faruk Akbulut’un birçok AKP’li belediye ile kamu kurumundan ihale aldığının iddia
edildiği haberlere erişimi “kişilik hakları ihlali” gerekçesiyle engelledi.83 Haberde, AKP’li TÜGVA Yöneticisi Ömer Faruk Akbulut’un şirketinin kamudan son yedi yılda tam 260 ihale aldığı ve bu ihalelerin toplam bedelinin ise 366 milyon lirayı bulduğu ifade ediliyordu.84
 77 https://www.mlsaturkey.com/tr/nurcan-kayaya-kobane-tweeti-nedeniyle-1-yi... 78 https://www.evrensel.net/haber/443751/bikten-cumhuriyet-sozcu-ve-birgune... 79 https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/cumhuriyete-74-gunluk-resmi-ilan-c... 80 https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/yargi-kusur-bulamadi-basin-ilan-cez... 81 https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/250979-hollandali-iki-gazeteci... 82 https://www.haberturk.com/basin-ilan-kurumundan-cumhuriyet-gazetesi-acik... 83 https://ifade.org.tr/engelliweb/akpli-ibb-meclis-uyesinin-aldigi-ihalele... 84 https://www.gercekgundem.com/guncel/302400/akpli-ibb-meclis-uyesi-ihale-...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
12
29 Eylül 2021
• Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada, savcılık makamı mütalaasıyla JinNews muhabiri Nurcan Yalçın’ın 22,5 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmasını talep etti. Dava 22 Kasım’a
ertelendi.85 Savcı mütalaasında Yalçın’ın örgütün amacını ve yöntemlerini meşru gösterecek şekilde “zincirleme şeklinde örgüt propagandası yapmak” suçunu işlediği ileri sürdü. Ayrıca Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü’nün, VPN ile eriştikleri JinNews sitesinde PKK ve KCK’yi
övücü ve destekleyici haberler yapıldığını belirttiği notu mahkemeye sunuldu.
86
• TGS, Halk TV’de yeterli üye sayısına ulaşarak toplu sözleşme yetkisi kazandı ancak kanal yönetimi görüşme masasına oturmadı.87 Kanal sahibi Cafer Mahiroğlu’nun sendika ile masaya oturmak istemediği iddia edildi. Genel Yayın Yönetmeni Suat Toktaş ise, “Benim bir şey söylemem mümkün değil.
Muhatap ben değilim, işveren muhataptır” dedi.88 TGS Genel Başkanı Gökhan Durmuş, “Bu süreçte, her
zaman diyalogdan yana olan Sendikamız Halk TV patronu Cafer Mahiroğlu’ndan defaatle randevu talebinde bulunmuştur. Görüşme taleplerimize olumlu yanıt verilmemiştir. Halk TV patronunun, ‘Sendika’nın,
Halk TV’yi karıştıracağı, Sendika ile toplu sözleşme masasına oturmayacağı’ yönündeki söylem ve yaklaşımı nedeniyle maalesef hala bir çözüm geliştirilememiştir” açıklaması yaptı.89
• Cumhuriyet, “işin ve işletmenin gereklerinden kaynaklanan nedenler” gerekçesiyle yedi gazetecinin işine son verdi. Kübra Köklü, Esra Alus, Altan Yağcı, İlker Güneş Doğan, Dilek Kılıç işten çıkarıldı.
90 Köklü, “Cumhuriyet’te işçi kıyımı başladı. Bugün işime son verildi. Gerekçe yok” değerlendirmesinde bulundu.
91 Alus ise, “2017 Ocak ayından bu yana çalıştığım Cumhuriyet’ten ekonomik nedenlerle çıkarıldım. Son iki gündür manşette haberimin olması gururunu yaşıyorum” mesajını paylaştı.
92
30 Eylül 2021
• İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, BirGün’ün spor editörü Eren Tutel hakkında, “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla açılan davada, Türkiye Wushu Federasyonu (TWF) Başkanvekili Abdurrahman Akyüz ve kızı Elif Akyüz’ün suçtan zarar gördükleri gerekçesiyle davaya katılma taleplerini kabul
ederek, 1 Şubat 2022’ye erteledi. İki aydan üç yıla kadar hapisle cezalandırılması istenen Tutel savunmasında, haberleri kamuoyunu aydınlatmak için yaptığını ve Abdurrahman ve Elif Akyüz’e hakaret etmediğini belirtti. Tutel, “Ayrıca iddianamede yer aldığı gibi Elif Akyüz’ü 2011’deki şampiyonluğu için, ‘hakemlere Rolex saat ve bir miktar para’ vermekle itham etmedim. Bu Milliyet’e ait bir haberdi” dedi. Tutel,
Elif Akyüz’ün şampiyonlukları hakkında yaptığı haberlere ilişkin belgelerin Uluslararası Wushu Federasyonu’nun (IWUF) turnuva sonuçlarına dayandığını söyledi. Tutel, son olarak, “İddianamede Abdurrahman
Akyüz’ün federasyonun icraatları için ‘doğrudan ve tek muhatap olarak gösterildiği’ ifadesi kullanıldı.
Akyüz, TWF’nin Başkanvekilidir ve Başkan Mehmet Zeki Akıncı’nın ardından federasyonun ikinci ismidir. Sporculardan aldığımız beyanlarda kendilerine baskı uygulayan ismin Akyüz olduğunu ve federasyonda istediği kararları aldığını belirttiler” dedi.93
• Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi, 2017’de Nevruz kutlamalarında üniversite öğrencisi Kemal
Kurkut’un öldürülme anını fotoğraflayan gazeteci Abdurrahman Gök’ün “terör örgütü üyesi olmak” ve
“terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılandığı davada, savcının dava dosyasında yer almayan fotoğraflar hakkında Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmasına karar
verdi. Mahkeme, Gök’ün 2015’te yargılanıp beraat ettiği dosyasının incelenmek üzere Diyarbakır 8. Ağır
Ceza Mahkemesi’nden istenmesine karar vererek, 20 Ocak 2022’ye erteledi.94
İfade ve Basın Özgürlüğünü Kullanmak İsteyenlere Müdahale
1 Eylül 2021
 85 https://www.evrensel.net/haber/443831/gazeteci-nurcan-yalcinin-20-yila-k... 86 https://www.mlsaturkey.com/tr/savci-gazeteci-nurcan-yalcin-icin-hapis-ce... 87 https://www.medyakoridoru.com/amp/koridordan/yayinciligini-hak-ve-ozgurl... 88 https://www.gazeteduvar.com.tr/halk-tvde-sendikaya-izin-yok-iddiasi-habe... 89 https://www.medyakoridoru.com/koridor-ozel/tgs-haberimizi-dogruladi-halk... 90 https://www.medyatava.com/haber/cumhuriyet-gazetesinde-deprem-tecrubeli-... 91 https://bianet.org/bianet/medya/251151-cumhuriyet-te-7-gazeteci-isten-ci... 92 https://www.haber7.com/medya/haber/3146006-cumhuriyet-gazetesinde-7-cali... 93 https://www.birgun.net/haber/editorumuz-eren-tutel-in-yargilanmasina-bas... 94 https://www.gazeteduvar.com.tr/gazeteci-abdurrahman-goke-dosyada-yer-alm...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
13
• TRT’nin, Türkiye A Milli Kadın Voleybol Takımı’nın Polonya maçından sonra İzmir Marşı ile
zafer sevinci yaşadığı anları sansürlediği iddia edildi. TRT yönetimi, İzmir Marşı’na sansür uygulanmasına
ilişkin iddiaları reddetti. TRT Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu üyesi Mehmet Zahit Sobacı, karşılaşma
Bulgaristan’da gerçekleştiği için resmi yayıncı olmadıklarını aktararak, “Bulgaristan’daki yayın kuruluşundan verilen görüntülerin TRT’de herhangi bir kesintiye uğramadan aktarıldığı kaydedildi. Gazi Mustafa
Kemal Atatürk ve değerlerimiz hepimizin ortak paydasıdır ve kimsenin tekelinde değildir. TRT hakkında
dünden beri ileri sürülen İzmir Marşı’nın yayınlanmadığına dair haksız ithamlara cevabımızdır. Vicdanlı
ve adaletli her akıl bu metinde gerçeği görecektir. Dilerim bu kez gerçek de yalan kadar hatta daha fazla
değer görür” dedi. 95,96
2 Eylül 2021
• Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ)97 bünyesindeki yurtta kalacak öğrencilerden
“toplu veya bireysel olarak anarşik olaylara katılmadıklarına dair emniyet makamlarından alınacak belge”
talep edilmeye başlandığı belirtildi.98
4 Eylül 2021
• TRT’nin, A Milli Kadın Voleybol Takımı’nın üçüncülük maçında sporcular lehine tezahüratlar
yapan İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener’i ekranlara getirmediği iddia edildi. Seyirciler arasında Akşener’in de olduğu ancak TRT’nin salonda bulunan seyircileri sık sık gösterirken, Akşener’i es geçtiği ileri
sürüldü.99
5 Eylül 2021
• İstanbul’da 1 Eylül Dünya Barış Günü mitingine İçişleri Bakanlığı’nca yasaklama getirilmesini
protesto etmek üzere yapılacak basın açıklaması eyleminde 47 kişi gözaltına alındı. Polis, eylem sırasında
HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu’nun etrafını sararak set oluşturdu. Piroğlu, ablukaya alındığı anları görüntülü paylaşarak, “İktidarın acizliği. Bir vekil onlarca polis”100 tepkisini gösterdi.
101
7 Eylül 2021
• İstanbul 52. Asliye Ceza Mahkemesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın şikayeti üzerine açılan davada,
modacı Barbaros Şansal hakkında 2017 yılındaki bir sosyal medya paylaşımı nedeniyle “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni alenen aşağılama” suçlamasıyla üç ay 22 gün hapis cezasına karar verdi.102
8 Eylül 2021
• Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, İngiliz yazar Alice Oseman’ın Kalp Çarpıntısı kitabı “çocuklar için zararlı içeriklere sahip olduğu” gerekçesiyle muzır ve müstehcen ilan edildi.103 Kurul kararında, “Kurulumuzca ‘Kalp Çarpıntısı cilt-1; cilt-2’ isimli kitabın re ’sen incelenmesi neticesinde; kitapta yer
alan bazı yazıların 18 yaşından küçüklerin maneviyatı üzerinde muzır tesir yapacak nitelikte olduğuna; bu
sebeple söz konusu kitabın 1117 sayılı kanunun 3266 sayılı kanunla değişik dördüncü maddesindeki sınırlamalara tabi olmasına oy birliği ile karar verilmiştir” denildi.104 Geçtiğimiz ay içerisinde Turkuvaz Medya Grubu’na bağlı kitapevi zincirinde söz konusu kitabın satıştan kaldırılması gündemdeydi.
9 Eylül 2021
• İstanbul 16. Asliye Ceza Mahkemesi, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 26 Haziran’daki
LGBTİQ+ Onur Yürüyüşü’nde gözaltına alınan sekiz kişi hakkında hapis cezaları talep ettiği iddianameyi
kabul etti. İddianamede, sekiz eylemci hakkında “kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak,
ihtara rağmen kendiliğinden dağılmamak” suçlamalarından altışar aydan üçer yıla kadar hapis talep edildi.
İddianamede, Beyoğlu, Sıraselviler Caddesi’nde “Asla yalnız yürümeyeceksin. LGBT+ Meclisleri” yazılı
pankart taşıdıkları ve “Susma haykır eşcinseller vardır. Buraya değil katillere barikat” sloganlar atıldığı ve
 95 https://twitter.com/zahidsobaci/status/1433040940038565895 96 https://www.birgun.net/haber/trt-den-izmir-marsi-aciklamasi-sansur-soz-k... 97 https://mobile.twitter.com/politikbaykus/status/1433432879883644938 98 https://sendika.org/2021/09/msgsu-yurdunda-kalmak-icin-gerekli-evraklar-... 99 https://www.krttv.com.tr/gundem/trt-den-aksener-e-sansur-h92150.html 100 https://twitter.com/musaproglu/status/1434522716053381121 101 https://www.birgun.net/haber/istanbul-da-1-eylul-aciklamasina-polis-muda... 102 https://www.ntv.com.tr/turkiye/barbaros-sansala-3-ay-22-gun-hapis-cezasi... 103 https://www.resmigazete.gov.tr/ilanlar/eskiilanlar/2021/09/20210908-4-2.pdf 104 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kalp-carpintisi-kitabi-mustehcen-ila...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
14
bunun kaymakamlık yasaklama kararına rağmen yapıldığı anlatıldı.105 Dava, 2 Kasım’da görülecek.
LGBTİQ+ Meclisleri’nın konuya ilişkin açıklamasında, “Savcı ‘asla yalnız yürümeyeceksin’ sloganlarımızı ve Beyoğlu Kaymakamlığı’nın hukuksuz yürüyüş yasağını bahane etmiş. Göz korkutmak için açtığınız davalar hiçbirimizi yıldıramaz. Anayasal hakkımızı kullandık, yine kullanacağız. Heteronormatif düzenin keyfi yasaklarına uymuyoruz. LGBTİQ+’ları meydanlardan, işten, evden ve hayattan uzaklaştıramazsınız” denildi.106
13 Eylül 2021
• Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyesi, tiyatro oyuncusu Orhan Aydın, İstanbul Kartal mitingi
ardından bir kafede otururken saldırıya uğradı. Aydın, “Adaletin olmadığı yerde meydan, çetelere, mafya
bozuntularına, eli kanlı faşist katillere kalır. Gazetecilere yapılan saldırılardan sonra dün bana Kartal’da
yapılan alçaklık tam da budur. Susup teslim olacağımızı bu zorbalığa boyun eğeceğimizi düşünenler yanılıyorlar” dedi.107 TKP’nin açıklamasında, “Miting günü Kartal’da üyemiz Orhan Aydın’a bir kafede yapılan kalleşçe saldırının hesabını soracağız. Yoldaşımızın sağlık durumu iyi ve konuyla ilgili hukuki süreç
başlatıldı. Gericilere asla boyun eğmeyeceğiz”108 denildi.109
14 Eylül 2021
• İstanbul Büyükçekmece 14. Asliye Ceza Mahkemesi, sanatçı Ferhat Tunç hakkındaki “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçlamasıyla ilgili yakalama kararının yeniden düzenlenmesine karar verdi.110 Dava
25 Ocak 2022’ye ertelendi.111
15 Eylül 2021
• Şişli Belediyesi’nin Kod-29 ile işine son verdiği işçilerce işe geri dönme talebiyle 657 gündür
yürütülen süreçte Ankara’daki eylemde dokuz kişi gözaltına alındı. Polis müdahalesinde Salih Bitnel’in
gözlerinden kan aktığı ve beyin kanaması şüphesiyle hastaneye kaldırıldığı belirtildi.
112
• Adana Adliyesi önünde gözaltındaki üç arkadaşları için nöbet eylemindeki Furkan Vakfı gönüllülerine biber gazıyla müdahale edildi. Furkan Vakfı Başkanı Alpaslan Kuytul da doğrudan hedef alındığı
iddia edildi.113
17 Eylül 2021
• Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Naci İnci, Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü’ne bağlı
kültür ve sanat eğitmeni Seda Binbaşgil’in 16 yıldır verdiği caz derslerini kaldırdı.114 Binbaşgil’in derslerinin kaldırılmasını protesto eden akademisyenler, “2 Ocak’tan beri, Boğaziçi Üniversitesi’ni itibarlı ve
cazip kılan tüm değerlerine saldıran bir yönetimin parçası olan ve akademisyenlerin yüzde 95’inin ret oyu
verdiği kayyum rektör Naci İnci tarafından kültür ve sanat derslerine yönelen bu sistematik kıyımı kabul
etmiyoruz. Üniversite’nin çok yönlü, yaratıcılığa ve disiplinler arası etkileşime önem veren eğitim anlayışını tehdit eden bu tek tipleştirici tutumdan vazgeçilmesini, hocalarımız Can Candan, Feyzi Erçin ve Seda
Binbaşgil’in derslerine dönmesini istiyoruz” tepkisini gösterdi.115
18 Eylül 2021
• Teori ve Politika dergisi genel yayın yönetmeni Metin Kayaoğlu, derginin 82’nci sayısının “İbrahim Kaypakkaya aslında liberalin teki miydi?” yazısı gerekçesiyle toplatılma kararı çıkarıldığını duyurdu.116
• Adana Valiliği117, Dikili Mahallesi Kültür ve Yardımlaşma Derneği’nin Seyhan Belediyesi Yaşar Kemal Kültür Merkezi’nde düzenleyeceği konseri yasakladığını duyurdu. Kaldırım Müzik Topluluğu
ve Grup Munzur’un sahne alacağı konserin 112 Acil Çağrı Merkezi Müdürlüğü hattına ihbar gelmesi ge-
 105 https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/onur-yuruyusune-katilan-8-kisi-icin... 106 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/onur-yuruyusune-katilan-8-kisiye-dav... 107 https://twitter.com/orhanaydin6/status/1437388302211035136? 108 https://twitter.com/tkpninsesi/status/1437382273209409540?ref_src=twsrc%... 109 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/tiyatro-oyuncusu-orhan-aydina-saldir... 110 https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2020/09/15/ferhat-tunc-hakkinda-ya... 111 https://www.mlsaturkey.com/tr/mahkeme-ferhat-tunc-hakkinda-yeni-bir-yaka... 112 https://t24.com.tr/video/sisli-belediyesi-nde-isten-cikarilan-iscilerin-... 113 https://kronos34.news/tr/polis-furkan-vakfi-gonullerine-polis-mudahale-e... 114 https://www.evrensel.net/haber/442942/kayyum-rektor-naci-inci-bir-akadem... 115 https://www.gazeteduvar.com.tr/bogazicinin-atanmis-rektoru-seda-binbasgi... 116 https://artigercek.com/haberler/teori-ve-politika-dergisine-kaypakkaya-y... 117 http://adana.gov.tr/mu69
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
15
rekçesiyle yasaklandığı belirtildi. Valilik açıklamasında, “Gelen ihbarlarda, adı geçen konsere ‘örgütçülerin geleceği ve Adana’ya ortalığı karıştırmaya gelecekleri’ şeklinde bildirimlerin bulunması üzerine etkinliğe katılacak gruplarca etkinliğin amacından saptırılarak örgüt propagandasına dönüşme ihtimalinin değerlendirildiğini belirtti.118
19 Eylül 2021
• Mardin Valiliği, 19 Eylül’den 3 Ekim’e kadar her türlü gösteri ve etkinlik yürüyüşlerinin, Korona virüsünden dolayı kamu sağlığı açısından risk bulunması ve terör örgütü propagandası nedeniyle yasaklandığını duyurdu. Açıklamada, 20 Eylül 1992 tarihinde Diyarbakır’ın Seyrantepe mahallesinde uğradığı
silahlı saldırı sonucu öldürülen İleri Yurt muhabiri Musa Anter’in anma etkinliği ve 29 Eylül 1994 tarihinde DHKP/C terör örgütünce şehit edilen Adalet Eski Bakanı Mehmet Topaç’ın ölüm yıldönümünde basın
açıklaması, yürüyüş vb. yapılması ihtimali gerekçe gösterildi.119
20 Eylül 2021
• Yazar Musa Anter’in 29’uncu ölüm yıldönümü anmasında, 27 yıl önce öldürülen gazeteci Ferhat
Tepe’nin fotoğrafının taşınmasına polis izin vermedi.120 MA’nın haberine göre, “Tepe’nin yasaklı olmasını” gerekçe göstererek fotoğrafına izin verilmediği öne sürüldü. Gazetecilerce “Neden yasaklı?” sorusuna
karşılık polis ekiplerince “Sen bu işleri bizden iyi biliyorsun, talimat bu yönde, sorma” yanıtı verildiği öne
sürüldü.
121
22 Eylül 2021
• İzmir, İstanbul, Ankara, Kocaeli ve Eskişehir’de yurt ve ev kiralarındaki pahalılığa tepki göstermek için parklarda nöbet eyleminde üniversite öğrencilerine polis müdahale etti. İstanbul’da yağışlı
havada çadır kurmak isteyen Kadıköy’deki üniversitelilere izin verilmedi. Eskişehir Valiliği’nin ise Covid-19 gerekçesiyle eylemleri yasakladı122 ve altı öğrenci gözaltına alındı.123 İzmir ve Kocaeli’nde ise
eylem yapmak isteyen öğrencilere müdahale edildi. Barınamıyoruz Hareketi ise, “Bize yatacağımız bankları bile çok görüyorlar! #Barınamayanlar ve çevresini saran gözaltı araçları, polisler... Arkadaşlarımız
hala polislerin takibindeler. Gidecek yerimiz yok. Nereye kadar peşimizden geleceksiniz” paylaşımında
bulundu.124 Hareket, Ankara’da da polis baskısı yapıldığını duyurdu.125
23 Eylül 2021
• Tekirdağ Çorlu’da çalıştıkları gıda fabrikasında toplu iş sözleşmesine yönelik görüşmeleri olumsuzlukla sonuçlandığı için grev yürüten işçilerin Vali Aziz Yıldırım ile görüşmek üzere valilik binası önüne gelmesi sonrasında polisin sendika temsilcilerinden yalnızca iki kişinin vali ile görüşebileceğini belirtmesi önerisine karşı çıkan işçilerin burada yapmak istediği oturma eylemine müdahalede bulunuldu. 58
işçi gözaltına alındı. Aralarında Tekgıda-İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Yunus Durdu’nun da bulunduğu 58 kişiyi ifadelerine başvurmak üzere emniyete götürüldü.126
26 Eylül 2021
• CNN Türk, AKP’li Tevfik Göksu’nun İBB yönetimiyle ilgili İETT otobüslerine dair algı operasyonu yapıldığı iddialarına127 cevap vermek isteyen İBB Ulaşım Daire Başkanı’nın canlı yayına bağlanmasına izin vermedi. İBB Sözcüsü Murat Ongun, CNN Türk’ün İBB Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihan’ın
bağlantı talebini reddettiğini söyledi. Ongun “CNN Türk’te İstanbul’un muhalefet partisinin yalan beyanlarına karşı Ulaşım Daire Başkanımızın yayına telefonla bağlantı talebi kabul edilmemiştir. Kamuoyunun
bilgisine”128 paylaşımını yaptı.129
28 Eylül 2021
 118 https://www.gazeteduvar.com.tr/ihbar-var-gerekcesiyle-konsere-yasaklama-... 119 http://www.mardin.gov.tr/19092021-yasaklama-karari 120 https://www.toplumsal.com.tr/gundem/musa-anter-anmasinda-ferhat-tepe-fot... 121 https://susma24.com/musa-anter-anmasinda-ferhat-tepe-fotografina-polis-e... 122 http://www.eskisehir.gov.tr/covid-19-salgini-kapsaminda-il-umumi-hifziss... 123 https://medyascope.tv/2021/09/24/barinamiyoruz-eylemleri-devam-ediyor-es... 124 https://twitter.com/barinamayanlar/status/1440771286020489223? 125 https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/barinma-eylemi-yapan-ogrencilere-d... 126 https://www.cerkezkoyhaber.com.tr/haber/68987/valilik-onunde-eylem-yapan... 127 https://www.krttv.com.tr/gundem/cnn-turk-ten-ibb-ye-sansur-yayina-baglam... 128 https://twitter.com/mrt_ongun/status/1441836733268733957 129 https://www.milligazete.com.tr/haber/7838424/cnn-turkten-ibbye-sansur
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
16
• İstanbul Kadıköy Moda Parkı’nda fahiş yurt ücreti ve kiraları protesto eyleminde 50 öğrenci ve
İzmir’de ise 30’dan fazla üniversiteli öğrenci gözaltına alındı. İzmir’de gözaltındaki öğrenciler, “Gözaltında işkence var” diyerek yere yatırıldıkları ve şiddet uygulayarak ters kelepçeye maruz bırakıldıkları
görüntüleri paylaştı.
130
• Hakkari Valiliği, 29 Eylül’den 13 Ekim’e kadar her türlü gösteri ve etkinlik yürüyüşlerinin yasaklandığını duyurdu.131
• Tunceli Valiliği, 29 Eylül’den 13 Ekim’e kadar her türlü gösteri ve etkinlik yürüyüşlerinin yasaklandığını132 duyurdu.133
• Boğaziçi Üniversitesi Rektör Yardımcı Fazıl Önder Sönmez, 2013’ten beri yarı zamanlı eğitimen Özcan Vardar’ın “Film Dilinin Grameri: Film Kurgusu” dersini okutması onaylamadı. Sönmez imzalı
kararda, dersin kapatılma gerekçesi olarak Vardar’ın ders verdiği alanda formel eğitim almamış olması
gösterildi. Aynı gerekçeyle aynı bölümde Feyzi Erçin ve Seda Binbaşgil’in verdiği dersler de kapatılmıştı.
Vardar’ın dersinin onaylanmamasının ardından bir açıklama yapan Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölüm
Başkanı Prof. Dr. Aslı Tekinay, “Feyzi Erçin ile başlayan, Can Candan, Seda Binbaşgil ve Özcan Vardar
ile devam eden Kültür ve Sanat Programı’nı baltalama süreci maalesef üniversitemizin şu anki idare tarzı
ile uyum içindedir” dedi.134
• Hatay Defne Kaymakamlığı, İnsan Hakları Derneği (İHD) Hatay Şubesi’nin organize ettiği Barış
ve Dayanışma Konseri’ni, salgın gerekçesiyle yasakladı.135 İHD Hatay Şubesi, Antakya Parkı’nda yaptığı
basın açıklamasıyla yasak kararını protesto etti. İHD Hatay Şubesi Eş Başkanı Servet Üstün Akbaba, yasaklama kararını “hukuksuzluk” olarak tanımlayarak, “İptalin içeriği tamamıyla meşru gerekçeleri, insan
hakları ve eşitlik ilkesine uygunsuzdur. Bu kararın bölgesel yasaklamanın ve genel politikalarının sonucu
olduğunu düşünüyoruz. Konserin iptali kararını komik buluyor ve kınıyoruz” dedi.136
30 Eylül 2021
• CHP Trabzon eski Milletvekili Haluk Pekşen katıldığı bir televizyon programında “Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği” gerekçesiyle 100.000 lira tazminat cezasına mahkum edildi.
137 Pekşen, “Hangi
cümlem hakaret sayılmış diye sordum. Hakim Erdoğan’ın avukatına sordu. ‘Tek adam’ demişim. Adaletin
hali budur” paylaşımında bulundu. Pekşen’in daha önce de katıldığı bir televizyon programında da “Darbeyi AKP’nin kendisi yaptı” dediği gerekçesiyle AKP tüzel kişiliğine 100.000 lira manevi tazminat ödemesine karar verilmişti.138
• Gezi Parkı eylemleri sırasında polisin attığı gaz fişeğinin başına isabet etmesi sonucu yaşamını
yitiren Berkin Elvan’ın annesi Gülsüm Elvan ve babası Sami Elvan hakkında çocuklarıyla ilgili dava kararını protesto ettikleri açıklamada “Cumhurbaşkanı’na hakaret” ettikleri gerekçesiyle dava açıldı.139 Gülsüm Elvan, “Bizim asıl katilimizin dönemin başbakanı şu dönemde cumhurbaşkanı olan kişidir. Biz bundan biliyoruz çünkü kendisi demiştir ki “emri ben verdim, benim polisim destan yazdı” demiştir. Ben
mahkeme salonunda haykırdım, yine burada da söylüyorum. Hiç korkum yok. Yedi buçuk yıl oldu aşağı
yukarı, yedi buçuk yıldır ben yaşayan bir ölüyüm ve benim gibi insanlar yaşayan ölü olmasın diye ben bu
haykırışları yapmaya devam edeceğim. İsterlerse beni burada assınlar hiç umurumda bile değil ama şu
gerçeği kimse inkâr edemez: Benim çocuğumun katili dönemin başbakanı şimdi cumhurbaşkanı olan kişidir, söyleyeceklerim bu kadar” dedi.140
• Samsun Vezirköprü’de arazileri elinden alınmak istenen köylülerin çocuklarıyla katıldığı eyleme
biber gazıyla müdahale edildi ve sekiz köylü gözaltına alındı. Vezirköprü Cumhuriyet Başsavcılığı’nın
tutuklama talebi üzerine sekiz kişiden ikisi tutuklandı ve diğer altı kişi ise serbest bırakıldı.141
 130 https://www.milligazete.com.tr/haber/7845670/yurtsuzlar-nobetine-polis-m... 131 http://www.hakkari.gov.tr/yasaklama-karari-29092021 132 https://www.evrensel.net/haber/443804/dersimde-15-gun-her-turlu-eylem-ve... 133 http://www.tunceli.gov.tr/kurumlar/tunceli.gov.tr/Duyurular/2021/Eylul/B... 134 https://bianet.org/1/2/250999-bogazici-nde-ozcan-vardar-in-dersi-de-kapa... 135 https://susma24.com/baris-ve-dayanisma-konserine-kaymakamlik-yasagi/ 136 http://mezopotamyaajansi35.com/search/content/view/147598?page=1&key=48c... 137 https://www.krttv.com.tr/gundem/chpli-haluk-peksene-erdogan-a-tek-adam-d... 138 https://www.krttv.com.tr/gundem/chpli-haluk-peksene-erdogan-a-tek-adam-d... 139 https://www.gazeteduvar.com.tr/gulsum-elvan-ve-sami-elvana-cumhurbaskani... 140 https://medyascope.tv/2021/09/30/gulsum-elvan-ve-sami-elvana-cumhurbaska... 141 https://www.krttv.com.tr/gundem/akp-li-belediyeyi-protesto-eden-koyluler...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
17
• İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Prof.
Dr. Şebnem Korur Fincancı, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ve
gazeteci-yazar Ahmet Nesin’in Özgür Gündem’in nöbetçi yayın yönetmenliğini yaptıkları gerekçesiyle
yargılandıkları davada, dosyadaki eksikliklerin giderilmesine karar vererek 1 Şubat 2022’ye erteledi. Erol
Önderoğlu savunmasında, “Erdoğan’ın Ekim 2020’deki konuşmasından bir hafta sonra beraat kararlarımız
bozuldu. Yaptığımız bir gazete ile dayanışma olduğu için buradan beraat etmek isteriz fakat Türkiye’nin
yargı bağımsızlığı ile ilgili meselesi dikkate alındığı zaman, bir ceza dosyasına bir cumhurbaşkanının müdahale edebileceği düşüncesi varken bunu bugün için dilemek kolay bir şey değil” dedi.142
RTÜK ile İlgili Gelişmeler
3 Eylül 2021
• TELE1, RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin hakkında “görevini kötüye kullandığı” gerekçesiyle suç
duyurusunda bulundu. Dilekçede Şahin’in, TELE1’e yönelik sosyal medya paylaşımlarına yer verilerek,
“Başkan, herhangi bir siyasi görüş doğrultusunda karar veremez. Her ne kadar bir siyasi parti kontenjanından seçim yapılmış olsa da tüm Kurul üyeleri, bağımsızlık ilkesi gereği herhangi bir kişi veya kurumdan talimat alamaz. Düzenleyici üst kurul üyelerinin denetim yapılan kuruluşlara karşı eşit mesafede olması gerekir” denildi. Devamla, “Şahin’in bir Kurul üyesinin toplantıdan çıkarılmasını teklif etmesi ve bu
yönde oy kullanması açık bir biçimde Kurul üyesinin mağduriyetine sebep olmuştur. Halkın haber alma
özgürlüğünü kısıtlayıcı nitelikteki kararlar sebebiyle kamunun zararı söz konusudur” görüşü dile getirildi.143
5 Eylül 2021
• RTÜK, şifresiz yayınlanması zorunlu olan kültür ve spor olaylarının yer aldığı “Önemli Olaylar
Listesi”ni yenileyeceğini duyurdu. Yazılı açıklamada, “Listede yer alan spor ve kültür olaylarının yayın
hakkını elinde bulunduran yayıncılar bu hakları kullanırken şifresiz açık yayın yapmak zorunda” denildi.
İlgili taraflardan ve tüm izleyicilerden bir ay boyunca talep ve tavsiye alınacağı, taleplere göre liste oluşturulacağı ve son şekli Üst Kurul’un görüşeceği kaydedildi.144
7 Eylül 2021
• RTÜK, “toplum ahlakına aykırı ve aile değerlerini hiçe saydığı” gerekçesiyle Fox TV’de “Fulya
İle Umudun Olsun” programına, “canlı yayında kişiler arasındaki çarpık ilişkilerin ekrana yansıtılması”
nedeniyle,145 Kanal D’de yayınlanan “Ece Üner ile Susma” programına, “toplumsal değerler hiçe sayılarak aile kurumuna aykırı şekilde illegal ilişkilerin ortaya konulması ve taraflar arasındaki ihtilafın, sanki
mahkemedeymişçesine stüdyo atmosferinde yargılanması” gerekçesiyle para cezası uyguladı.146 Show
TV’ye “Didem Arslan’la ‘Vazgeçme” programında ise, “aile mahkemelerinin konusu olan bir durumun
canlı yayında izleyicilere sunulması” gerekçesiyle ceza verildi.147 Halk TV’de yayınlanan “Perdenin Önü
Arkası” isimli programa ise, İsmail Saymaz’ın CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na tepki gösteren
bir kadın hakkındaki sözleri nedeniyle148 ceza verdi.149 TELE1’e ise, ‘4 soru 4 cevap’ programında “yayında küçük düşürücü, aşağılayıcı, iftira niteliğinde ifadelere yer vermek” suçlamasıyla yaptırım uygulandı.150
• RTÜK üyesi İlhan Taşçı, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na Çorum ziyaretinde “çocuğuma dokunma” diye bağırmasıyla dikkat çeken kadına yönelik eleştiriler nedeniyle Halk TV’ye para cezası verilmesine tepki gösterdi.151 Taşçı, “O hanımefendi başka siyasetçi bir şahsa aynı davranışı sergilese
hali nice olurdu? Bugünkü toplantıda Halk TV’de İsmail Saymaz’ın sözlerine ilişkin RTÜK Başkanı Ebu-
 142 https://medyascope.tv/2021/09/30/ozgur-gundem-davasi-sebnem-korur-fincan... 143 https://www.birgun.net/haber/tele-1-den-rtuk-baskani-ebubekir-sahin-hakk... 144 https://www.gazeteduvar.com.tr/rtuk-sifresiz-yayinlanmasi-gereken-olayla... 145 https://www.dunya.com/gundem/rtukten-5-yayinci-kurulusa-ceza-haberi-633058 146 https://www.diken.com.tr/rtukten-alti-kanala-ceza/ 147 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/rtukten-yayincilik-ilkelerini-ihlal-... 148 https://www.yenisafak.com/hayat/rtuk-ismail-saymazin-hakaretini-affetmed... 149 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/rtukten-halk-tvye-bir-ceza-daha-1866969 150 https://www.aa.com.tr/tr/gundem/rtukten-yayincilik-ilkelerini-ihlal-eden... 151 https://halktv.com.tr/gundem/rtukten-halk-tvye-bir-ceza-daha-471382h
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
18
bekir Şahin’in daha önce attığı tweetle ihsası reyde bulunduğundan bu dosyada salondan çıkarılmasını
Kurula teklif ettim. Sayısal çoğunluğa sığınan Şahin, iki oya karşı altı oyla gündeme dahi almadı” dedi.152
18 Eylül 2021
• RTÜK, “Yunus Emre ve Türkçe Yılı” kapsamında Türkçeyi en doğru kullanan yayıncılara ödül
vereceğini duyurdu.153
24 Eylül 2021
• RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, Kurul’a 2020 yılında 180 bin şikayet başvurusunun yapıldığını
söyleyerek, “RTÜK’ün kırmızı çizgisi çocuklardır diyoruz, kadına yönelik şiddettir diyoruz, engelli ve
dezavantajlı gruplardır diyoruz, ailedir diyoruz. Bunlarla ilgili eğer bir ihlal varsa yapacağımız işlemler
devreye girer, gereğini yaparız” dedi. Z kuşağını anlamak için araştırmaların yapıldığını söyleyen Şahin,
“Biz hiçbir uluslararası bir kuruluşu Türkiye’de faaliyet göstermesini engellemeyiz, tam aksine onların
Türkiye’de bulunmaları için destekleriz” dedi.154
27 Eylül 2021
• RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, Sabah’a verdiği röportajda, “Fox Haber Genel Yayın Yönetmeni Doğan Şentürk’ün kendisini ve kurumu tehdit ettiğini öne sürdü. Şahin, “Şentürk, tescilli yalan haberlerinden dolayı verdiğimiz yaptırım kararlarından ötürü ortak bir dostumuz aracılığıyla şahsımı ve kurumumu tehdit etmiştir” dedi.155 Şahin, muhalif kanalları sık sık ceza verildiği eleştirisine ilişkin yöneltilen
soruya ise “Bu eleştirilere katılmıyorum. Ceza verirken muhalif-muhalif olmayan diye ayrıma tabi tutmuyoruz. Bu ne yazık ki bir kesimin algı oluşturma çabası. Cezayı ben tek başıma vermiyorum ki, kuruldan
geçerek kararlar alınıyor” yanıtını verdi.156
• Fox Haber Genel Yayın Yönetmeni Doğan Şentürk, RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in tehdit
edildiğine yönelik iddiasına “Yayın kaydı RTÜK’te ve YouTube’da da mevcut. İzlemesini öneriyorum”
yanıtını verdi. Şahin, “Eğer Sayın Başkan bu sözlerimi bir tehdit olarak algılıyorsa, neden suç duyurusunda bulunulmadığını da merak ediyorum” dedi.
157
29 Eylül 2021
• Sayıştay, RTÜK’e ilişkin 2020 yılı Düzenlilik Denetim Raporunda, RTÜK’ün kuruluş kanununda
düzenleme görevi olarak tanımlanmasına rağmen “karasal sayısal radyo ve televizyon yayıncılığı sıralama
ihalesini” 1994’ten beri yapmadığını belirtti. Sayıştay’ın 2020 RTÜK Denetim Raporu’nda, “Kaynakların
verimsiz şekilde kullanılmasına yol açmaktadır” denildi.158
İfade ve Basın Özgürlüğüne Yönelik Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler
3 Eylül 2021
• Gazetecilikte Kadın Koalisyonu (CFWIJ) 2021 yılı Ağustos ayı basın özgürlüğü raporuna göre;
27 kadın gazeteci şiddete, tehdide veya tacize maruz bırakıldı. Dünya genelinde beş kadın gazeteci haber
takibi esnasında güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındı. En çok vaka kaydedilen üç ülke Türkiye,
Afganistan ve Azerbaycan oldu. Türkiye’de Ağustos ayında iki kadın gazeteci yargı yoluyla taciz edildi.
Altı yaşındaki çocuğunu istismar eden Refik Y.’yi haberleştiren Bianet editörü Evrim Kepenek hakkında
şikayetçi olundu. JinNews muhabiri Hikmet Tunç ise Muradiye Belediyesi’ne atanan kayyum Harun Yücel’e “hakaret” ettiği iddiasıyla hakkında açılan dava sonucu sekiz ay 22 gün hapis cezasına çarptırıldı. 12
Ağustos’ta Ankara’nın Altındağ ilçesinde birçok sığınmacı ve Suriyeli göçmenlerin yaşadığı Önder Mahallesi’nde çıkan kavga sonucu bir kişinin hayatını kaybetmesinin ardından meydana gelen ırkçı saldırıları
takip eden Doğrusu Haber muhabiri Büşra Taşkıran ve Artı Gerçek muhabiri Seda Taşkın ise polisler
 152https://ankahaber.net/haber/detay/rtuk_uyesi_tasci_kilicdarogluna_nezake...
ldi_53255
153 https://www.aa.com.tr/tr/gundem/rtuk-turkceyi-en-dogru-guzel-ve-anlasili... 154 https://www.trthaber.com/haber/gundem/rtuk-baskani-sahin-aile-kirmizi-ci... 155 https://t24.com.tr/haber/rtuk-baskani-sahin-fox-haber-genel-yayin-yonetm... 156 https://www.sabah.com.tr/yazarlar/gunaydin/tuba-kalcik/2021/09/27/muhali... 157 https://www.birgun.net/haber/fox-haber-genel-yayin-yonetmeni-senturk-ten... 158 https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/rtukun-27-yillik-tutumu-kaynaklari...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
19
tarafından alandan bir araçla uzaklaştırılarak haber yapması engellendi. BirGün muhabiri Sarya Toprak’ın
ise Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından haber yapma hakkı ihlal edildi.159
4 Eylül 2021
• Gazeteci Hayri Demir, Gazeteciler Cemiyeti’nin Demokrasi için Medya/Medya için Demokrasi
(M4D) Projesi kapsamında hazırladığı “Haberin Bedeli” Ağustos ayı raporunda, bir ayda yaptıkları haberler nedeniyle en az sekiz gazeteci hakkında yeni soruşturma, dört gazeteci hakkında iki yıl üç aydan 11 yıl
dokuz aya kadar hapis ve 100 bin lira tazminat talebiyle yeni davalar açıldığını kaydetti. Ayrıca üç ayrı
kentte beş gazeteci gözaltına alındı. Adli tatil döneminde olunmasına rağmen iki ayrı kentte yargılanan iki
gazeteciye toplamda 10 yıl beş ay 22 gün hapis cezası verildi. Cezaevinde en az 61 gazetecinin tutuklu
bulunduğuna yer verilen raporda, haklarında verilmiş cezaların infazını tamamlayan iki gazetecinin tahliye
edildiği kaydedildi. Bir aylık dönemde 15 gazetecinin mesleğini yaparken engellendiği ya da saldırıya
uğradığı aktarıldı.160
7 Eylül 2021
• Çağdaş Gazeteciler Derneği’nin Medya İzleme Raporu’na göre; Ağustos ayında altı gazeteci gözaltına alındı, sekiz gazeteci darp edildi, bir gazeteci silahlı saldırıya uğradı, bir gazeteci hedef gösterildi.
Rapora göre dört haber sitesi tamamen erişime engellendi, 147’sine doğrudan olmak üzere toplam 208
habere erişim engeli konuldu. İkisi orman yangınlarıyla ilgili olmak üzere dört olay kapsamında güvenlik
güçleri tarafından akreditasyon ve emniyetin toplumsal olaylarda görüntü ve ses kaydı alma yasağına ilişkin hukuksuz genelgesi dayanak gösterilerek onlarca gazetecinin haber takibi engellendi. Dört gazeteci
hakkında iddianame düzenlendi ve dava açıldı. Açılan davalar kapsamında bir gazeteci hakkında üç yıla
kadar hapis istenirken, iki gazeteci hakkında yaptıkları haber nedeniyle 100 bin lira tazminat talep edildi.
Üç yeni soruşturma kapsamında üç gazeteci ifade verdi, iki gazeteci yürüyen yargılamalar kapsamında
toplamda 10 yıl beş ay hapse çarptırıldı. Bir gazeteci tehdit edildi, bir gazeteci silahlı saldırıya uğradı ve
bir gazeteci (QHA Türkçe Yayın Yönetmeni Aydın Taş) öldürüldü.161
• Gazetecilikte Kadın Koalisyonu (CFWIJ), İstanbul’daki 1 Eylül Dünya Barış Günü mitinginde
Evrensel muhabiri Eylem Nazlıer’in çekim yapmasının engellenmesine “Güvenlik güçlerinin gazetecilere
uyguladığı baskı ve şiddeti kınıyoruz” tepkisini gösterdi. Açıklamada, “2021’in başından beri kadın gazetecilerin maruz kaldığı 21 ayrı polis şiddetini kaydettik. Polis şiddetine son verilmesi için 28 Temmuz’da
başlattığımız imza kampanyamıza milletvekilleri, gazeteciler ve kanaat önderleri dahil 150’ye yakın imza
topladık. Özellikle 1 Mayıs öncesi getirilen Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) genelgesiyle beraber kadın
gazeteciler daha fazla polis baskısı ve şiddetine maruz kaldı. Bu vakalara son örnek ise 5 Eylül Pazar günü
İstanbul’da yaşandı. Son olarak Taksim’de en az beş kadın gazetecinin engellendiği eylemde, Nazlıer,
İstanbul İl Emniyet Müdür Yardımcısı’nın protestocu bir kadına hakaret ettiği anları görüntülediği için
polis şiddetine maruz kaldı” denildi. Açıklamada Yolculuk muhabiri Buse Söğütlü’ye de müdahale edildiği
belirtilerek, “Nazlıer’e yapılan müdahaleyi çeken gazeteci, polis tarafından ittirilerek alandan uzaklaştırılmaya çalışıldı” ifadeleri kullanıldı.162
9 Eylül 2021
• TGS, Agence France Presse (AFP) Türkiye bürosunda toplu pazarlık sürecinin anlaşmazlıkla
sonuçlandığını duyurdu. TGS’den yapılan açıklamada grev kararı alındığı belirtilerek, “İşverenin hem
toplu pazarlık hem de arabuluculuk sürecinde çalışanların taleplerini karşılamaktan uzak yaklaşımı nedeniyle AFP Türkiye bürosunda grev kararımızı asacağız” denildi.163
• Medya Araştırmaları Derneği’nin, “Sosyal Medya Yasası'nın Basın Özgürlüğü Üzerine Etkileri
İzleme Araştırması”na göre, Ekim 2020- Nisan 2021 tarihleri arasında en çok içerik kaldırma emrinin
iletildiği yayın organının 80 içerikle Cumhuriyet olduğu belirtildi. En çok içerik kaldırma talimatının iletildiği ikinci yayın organının ise 68 ile BirGün, 52 ile OdaTV’nin üçüncü olduğu kaydedildi. T24’ün 47
 159 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/gazetecilikte-kadin-koalisyonundan-2...
160 https://www.evrensel.net/haber/441897/agustos-ayinda-en-az-4-gazeteciye-... 161 https://www.evrensel.net/haber/442081/basina-yonelik-sansur-baski-ve-sid... 162 https://www.evrensel.net/haber/442117/cfwijden-1-eylul-mitinginde-cekim-... 163 https://www.gazeteduvar.com.tr/tgs-afpde-grev-karari-aldi-haber-1534363
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
20
içeriğinin kaldırılması istenirken Sözcü’nün 39, dokuz8Haber’in 36, Gerçek Gündem’in 36, Evrensel’in
26, İleri Haber’in 23 içeriğinin kaldırılması istendi.164
• Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Akademi, Üniversitelerarası Kurul tarafından Dr. Mehmet
Baki Deniz’in yurt dışından aldığı doktorasının denklik başvurusunu tezin içeriğini gerekçe göstererek
reddetmesine tepki gösterdi.165 TİHV’den yapılan açıklamada, “ÜAK yöneticilerinin bu sınırın ötesine
geçerek, yurtdışında alınan doktora diplomalarının Türkiye’deki geçerliliğini ‘konu ve içerik’ denetimine
tabi tutmaları açıkça sansürdür, akademik özgürlüğe ve ifade özgürlüğüne her bakımdan aykırıdır” denildi.166
10 Eylül 2021
• Türkiye Gazeteciler Sendikası üyesi Agence France Press (AFP) çalışanları, üç ay süren toplu
sözleşme görüşmelerinde uzlaşma sağlanamaması nedeniyle ajansın İstanbul Teşvikiye’de bulunan ofisinin kapısına grev kararını astı. TGS Genel Başkanı Gökhan Durmuş, “Çalışanların talepleri iş verenlerin
teklif ettiği rakamlar arasında ciddi uçurumlar var. İş verenin AFP çalışanlarına teklif ettiği oran sadece
yüzde 11. Bu koşullarda bu sözleşmenin bitme ihtimali yoktu. İş verenden olumlu bir adım atmasını bekleyeceğiz. Eğer olumlu bir adım olmazsa Ekim başında grev uygulamasına başlayacağız” dedi.167
11 Eylül 2021
• Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, Gazete Duvar’ın sahte erişim engeli kararları şikayetine istinaden, “Aslı olmadığı için resmi belgede sahtecilik” olamayacağını gerekçe göstererek takipsizlik kararı verdiğini açıkladı.168 Akdeniz, “Ortada
çok ciddi bir sahtekarlık söz konusu ve sahte kararlar haber sitelerine gönderilerek bazı haberlerin kaldırılması sağlanmaya çalışılıyor. Bu ve benzeri sahte kararlar kimlere gönderildi ve kaç haber kaldırıldı şu
anda bilmiyoruz” mesajını paylaştı.169 Akdeniz, “Her iki sahte karar da Bakırköy 2. Sulh Ceza Hakimliğinden gelmiş gibi gözüküyor ve her iki kararda da hakim ismi ‘Esma Canıbeyaz Şengül’ olarak gözüküyor. Bakırköy adliyesinde ise bu isimde bir hakim yok. Karar sayıları da dikkat ederseniz aynı.170 Sayın
Şengül halen Gaziosmanpaşa Sulh Ceza Hakimliğinde görevli bir hakim. Bu sahte kararlarda ismi geçen
katip de Gaziosmanpaşa Sulh Ceza Hakimliğinde görevli.171 Diken’e gönderilen sahte kararın sahte tebligat zarfı da var. Bu sahte zarfın üstündeki PTT takip numarası sorgulandığı zaman gönderenin Gaziosmanpaşa 3. Sulh Ceza Hakimliği olduğu anlaşılıyor. Fakat SAHTE zarf üstünde Bakırköy 2. Sulh Ceza
Hakimliği yazıyor”172 bilgilerini verdi. Gazete Duvar’ın 04 Haziran 2021 tarihinde yayınlanan “Dayıdan
yeğene dava: Süper asker ilacı ile dolandırıldık” haberi ile ilgili sahte karar aynı gün içinde dört buçuk
saat sonra gönderilmişti. Diken’in ise 09 Ağustos 2019 tarihli “Keskin Holding’in 30 villası icra yoluyla
satılacak” haberi ile ilgili sahte karar ise 03 Eylül 2021 tarihinde gönderilmişti.173
13 Eylül 2021
• Aralarında Sivil Hak Savunucuları, Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, Hakikat Adalet Hafıza
Merkezi, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi, Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği, Türkiye İnsan
Hakları Vakfı’nın bulunduğu 10 insan hakları örgütü, AİHM kararının derhal uygulanarak Osman Kavala’nın tahliye edilmesini talep etti. Ortak açıklamada, “Kavala’nın siyasi saikle cezaevinde tutulduğunu
tasdikleyen karar bugüne dek uygulanmadığı gibi, o tarihten bu yana hakkında yeni bir iddianame hazırlanarak 15 Temmuz darbe girişimini düzenlediği iddia edildi ve casuslukla suçlandı. Bu davada da herhangi
bir somut delile ulaşılamazken, 2021 yılının Ocak ayında Gezi davasında verilen beraat kararlarının istinaf
mahkemesince bozulduğunu öğrendik. Bu süreçte 15 Temmuz darbe girişimi ve Gezi davaları birleşti,
Kavala ve diğer sanıkların yargılaması tek dosya üzerinden devam etti. Hukuki usulsüzlükler de içeren bu
birleşme kararı sonrasında çok sanıklı ve birbiriyle somut bağ taşımayan olayların konu edildiği torba bir
davaya dönüşen Gezi dosyası, Osman Kavala’nın tutukluluk halinin uzatılması için hukuk dışı şekillerde
 164 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/en-cok-yayin-yasagi-gelen-haberler-y... 165 https://www.gazeteduvar.com.tr/tihv-akademi-universitelerarasi-kurul-aka... 166 https://t24.com.tr/haber/tihv-akademi-universitelerarasi-kurul-sansur-or... 167 https://bianet.org/bianet/medya/250069-afp-turkiye-burosuna-grev-karari-... 168 https://twitter.com/cyberrights/status/1436382535769108490? 169 https://twitter.com/cyberrights/status/1436382538658979843 170 https://twitter.com/cyberrights/status/1436382516970246147 171 https://twitter.com/cyberrights/status/1436382522456354818 172 https://twitter.com/cyberrights/status/1436382528563200003 173 https://www.gazeteduvar.com.tr/bassavcilik-gazete-duvara-gonderilen-saht...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
21
araçsallaştırılmaya devam ediliyor” denildi. İddialar aksine Aralık 2019’dan bu yana geçen süreçte Kavala
hakkında yeni bir delil ortaya konamadığının vurgulandığı açıklamada, “Biz, imzacı insan hakları örgütleri olarak, AİHM kararının derhal uygulanarak Osman Kavala’nın tahliye edilmesini talep ediyor; aksi
takdirde komiteyi ilgili AİHM kararının uygulanması için gerekli tüm tedbirleri almaya çağırıyoruz” denildi.174
• Halk TV’nin sahibi Cafer Mahiroğlu, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün “sansüre asla onay
vermeyiz” sözlerine, “Sayın Adalet Bakanı, ‘sansüre asla onay vermeyiz’ demiş. Yasakçı zihniyetten dolayı Halk TV’ye verilen cezaları, RTÜK’ün kablo tv hakkımızı her seferinde reddedişini nasıl açıklayacaksınız? Daha geniş kitlelere ulaşmayı önlemek bir nevi sansür değil de nedir”175 karşılığını verdi.176
14 Eylül 2021
• İHD Van Şube Başkanı Mehmet Karataş, Van’da iki köylünün helikopterden atılması iddiasına
yönelik soruşturmanın tamamlanmamasına tepki göstererek, faillerin açığa çıkartılarak yargılanmasını
talep etti. Olayda yaşam hakkının ihlal edildiğini ifade eden Karataş, iki insana yönelik işkencenin insanlığa karşı suç niteliğinde olduğunu söyledi. Karataş, “Gözaltına alınan iki yurttaş dövülerek yaşamlarına
kastedilmiştir. Bu olay sonucunda Servet Turgut yaşamını yitirdi ve bu olayda yaralanan Osman Şiban ise
eski sağlığına kavuşmuş değil. Burada yaşama yönelik hak ihlali, işkence ve kötü muamele var. Gazeteciler halkın haber alma hakkını savundukları için ve yaşanan bir olayı belgelerle ortaya çıkarttıkları için
hürriyetlerinde yoksun bırakılarak yargılandılar ve halen yargılanıyorlar. Halkın haber alma hakkı hem de
ise gazetecilerin mesleğini yapmaları engellendi. Bu durumların bir daha yaşanmaması için haber yapan
gazetecileri değil yaşanan olayda failler yargılanmasının sağlanması gerekiyor” dedi.177
15 Eylül 2021
• Agence France Press (AFP) bünyesinde Fransa’da örgütlü sendikalar, AFP’nin tutumu yüzünden Türkiye’de toplu sözleşme imzalanamamasına tepki gösterdi. Ortak açıklamada, Türkiye’deki gazetecilere destek verilerek, “Özellikle otoriter bir gücün sürekli baskısı altında, zor koşullarda çalışan Türkiyeli meslektaşlarımıza desteğimiz tam. Yönetimden meslektaşlarımızın yerel yasalardaki taleplerini kabul
etmesini rica ediyoruz” denildi.178
16 Eylül 2021
• ETHA muhabiri Meşale Tolu, yargılandığı davada savcılıkça beraat talep edilmesine ilişkin “Sürekli delil üreterek beni yargılamaya çalıştılar. Şimdi savcının benimle ilgili beraat talebine rağmen Türk
yargısına güvenmiyorum. Benim beraat edecek olmam bir şeyi değiştirmeyecek, ceza da alabilirdim,
önemli değil. Ben bundan sonra da haksızlığa uğrayanların sesi olmaya devam edeceğim” dedi. Duruşmayı izleyen Almanya Yeşiller Partisi medya politikaları sözcüsü Margit Stumpp ise, “Elbette Meşale Tolu
hakkında beraat talebinde bulunulmasından çok memnunum, ancak bu süreç hukuksuzdu ve siyasi muhaliflere karşı bir tacizdi” açıklaması yaptı.
179
17 Eylül 2021
• Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu’nun Kalp Çarpıntısı isimli iki ciltlik kitabı re’sen aldığı kararlarla muzır ilan etmesine “Yayımlama
özgürlüğü muzır neşriyat kararlarıyla ağır darbe almaktadır” tepkisini gösterdi. Kocatürk, “Yayıncılık
sektörü Basın Yasası’na tabi. Biz yayınladığımız kitapları üç kopya halinde basın savcılıklarına teslim
ediyoruz. Bu basın savcılıkları, altı ay içinde kitapla ilgili dava konusu olan bir şey varsa dava edebiliyor.
Ama etmiyorsa başka bir kurum bunlarla ilgili yasaklama kararı alamaz. Muzır Kurulu’nun aldığı bu kararlarla ilgili bazı yayıncı arkadaşlarımızın açtığı davalar var, yürütmeyi durdurma kararları var. Yani
Muzır Kurulu aslında kendine göre bir ahlak anlayışını zorlamaya çalışıyor belki ama bu var olan yasalarla çelişiyor” dedi.180 Türkiye Yayıncılar Birliği’nin açıklamasında, “9 Temmuz 2018 tarihli KHK’yle
 174 https://www.gazeteduvar.com.tr/insan-haklari-orgutlerinden-osman-kavala-... 175 https://twitter.com/cafermahiroglu/status/1437079171965018118 176 https://www.gercekgundem.com/medya/298956/halk-tvnin-sahibinden-adalet-b... 177 https://www.evrensel.net/haber/442639/ihd-helikopter-iskencesi-sorusturm... 178 https://bianet.org/bianet/print/250316-afp-turkiye-deki-yerel-meslektasl... 179 https://www.dw.com/tr/tolu-demirta%C5%9F-kavala-i%C3%A7erdeyken-t%C3%BCr... 180
https://ankahaber.net/haber/detay/yayincilar_birligi_baskanindan_muzir_n...
_var_olan_yasalarla_celisiyor_54613#.YUcBg6U7whc.twitter
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
22
Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu’nun yapısı değiştirilerek Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile
Bakanlığı’na bağlandığından bugüne kadar yedisi yetişkinlere, 14’ü çocuklara yönelik olmak üzere toplam
21 kitap muzır neşriyat ilan edildi” bilgisi verildi.
181
20 Eylül 2021
• Danıştay 10. Daire, ÇGD ve DİSK Basın-İş Sendikası’nın, 14 Aralık 2018 tarihli Basın Kartı
Yönetmeliği’nin bir maddesinin tümü, beş maddesinin de bazı bentlerinin yürütmesinin durdurulması ve
iptali istemiyle açtıkları davada, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan savunma istedi. ÇGD Genel
Başkanı Can Güleryüzlü, basın kartlarıyla ilgili yılan ve yalan hikayesine dönen bir süreç yaşandığını
belirterek, “Bu işin bu kadar uzamasının tek nedeni, basın özgürlüğünü adeta hasım gören Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’dur. Basın kartlarını gazetecileri tehdit aracı haline dönüştürmek için
yönetmeliği, ‘yenileme’ adı altında hukuka aykırı şekilde keyfi hükümlerle dolduran, Danıştay’da açtığımız davada haksız olduğu ortaya çıkan Altun, geçen Mayıs ayında hukuku adeta arkadan dolanarak diğer
bir ifadeyle hile yaparak yönetmelikte yürütmesi durdurulan maddeleri tekrardan değiştirme yoluna gitmişti” dedi.182
21 Eylül 2021
• ABD merkezli insan hakları kuruluşu Freedom House’un “2021 İnternette Özgürlük” raporuna
göre, toplamda 34 puan alan Türkiye internette “özgür olmayan ülkeler” arasında yer aldı. Raporda, puanlama Türkiye’de internet kullanımı “Erişim engeli”, “İçerik sınırlaması” ve “Kullanıcı hakları ihlalleri”
başlıkları altında incelenerek 100 puan üzerinden değerlendirildi. Değerlendirmede Türkiye, “Erişim engeli” başlığında 15 puan, “İçerik sınırlaması” başlığında 10 puan ve “Kullanıcı hakları ihlallerinde” dokuz
puan aldı ve toplam 34 puanla “özgür değil” sınıflandırmasında yer aldı. Raporda, “AKP hükümeti,
2016’daki darbe girişiminden sonra muhaliflere geniş kapsamlı bir baskı uyguladı. 2017’de kabul edilen
anayasa değişiklikleri, gücü Cumhurbaşkanı’nın elinde topladı” değerlendirmesi yapıldı. Türkiye’nin “İçerikleri sınırlama” puanı altı üzerinden bir. Yeni engellenen internet siteleri arasında Türkiye’nin askeri
operasyonları, Kürtçe haberler ve hükümet eleştirileri hakkında içerik yayınlayanlar yer alıyor. Yeni engellenen bazı dijital haber kaynakları, “terör propagandası yapmakla” suçlanıyor. İnternet siteleri, cinsellikle ilgili anahtar kelimeler içeren bir alan adı aldıklarında engellenebiliyor. Ateizmi teşvik eden sayfalar
da “İslam'a hakaret olarak” kabul edilip engellenebiliyor. Türkiye, “Online gazeteciler, yorumcular ve
diğer kullanıcılar oto-sansür uyguluyor mu” başlığında bir puan, “Anayasa veya diğer yasalar hakları koruyamıyor mu? İfade özgürlüğü, bilgiye erişim ve basın özgürlüğü, bağımsız olmayan bir yargı tarafından
mı uygulanıyor?” başlığında bir puan, “Hizmet sağlayıcılar ve diğer teknoloji şirketleri tarafından kullanıcı verilerinin izlenmesi ve toplanması, kullanıcıların gizlilik haklarını ihlal ediyor mu” alanında da sıfır
puan aldı.183
24 Eylül 2021
• Gazetecilikte Kadın Koalisyonu (CFWIJ), Türkiye’de kadın gazetecilere yönelik hak ihlallerine
dair yayımladığı yazılı açıklamada, kadın gazetecilerin yılın başından bu yana açılmış en az 55 ayrı dava
dosyasının takip edildiği ve bu davalarla 85 kadın gazetecinin farklı iddialarla hakim karşısına çıktığına
dikkat çekildi. Eylül ayının başından itibaren altı kadın gazetecinin davalarının takip edildiği ve bu davalardan birinin de Çiğdem Toker’e yönelik 80 bin lira tazminat davası olduğu hatırlatıldı. Açıklamada,
“Gazetecilikte Kadın Koalisyonu olarak gazetecilere yazdıkları haberler nedeniyle ciddi meblağlar talep
edilerek açılan tazminat davalarının sindirme amacı taşıdığına inanıyoruz. Gazeteciler kamuoyunu bilgilendirmekle yükümlüdür. Çiğdem Toker gazetecidir. Hakkında yöneltilen tüm suçlamaların reddini ve
gazeteciye yönelik beraat kararı verilmesini talep ediyoruz” denildi.184
27 Eylül 2021
• TGS, Hürriyet’ten 2019 yılında sendika üyesi oldukları için işten çıkartılan 45 gazetecinin İstanbul 40. İş Mahkemesi’nde açtığı alacak davası çerçevesinde işten çıkarılanların yerine aralarında üst düzey
yöneticilerin de bulunduğu mevcut çalışanların işe alınmış gibi gösterildiği belirtildi. Açıklamada, “Likit-
 181 https://turkyaybir.org.tr/muzir-nesriyat-kararlarini-kaygiyla-takip-ediy... 182 https://www.dw.com/tr/dan%C4%B1%C5%9Ftay-ileti%C5%9Fim-ba%C5%9Fkanl%C4%B... 183 https://www.dw.com/tr/freedom-house-t%C3%BCrkiye-internette-%C3%B6zg%C3%... 184 https://diclefiratgazeteciler.org/haberler/cfwij-gazetecilere-acilan-taz...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
23
gaz’da Makine Mühendisi ve Bölge Müdürü olarak 19 bin lira maaş alan kişi, Hürriyet matbaasında asgari
ücretle çalışan kamyon şoförü Demirören’de Genel Müdür Yardımcısı ve İnsan Kaynakları Grup Başkanı
olarak 22 bin lira ücret alan kişi hem Bağcılar hem de İzmir matbaalarında asgari ücretle çalışan uzman
olarak gösterildi” denildi. TGS Başkanı Gökhan Durmuş, “TGS’ye üye oldukları için iki yıl önce işten
atılan Hürriyet çalışanlarının adalet arayışları devam ediyor. Anayasal bir hak olan sendikalaşma hakkı,
işten atılma gerekçesi yapılıyor ama Anayasa’yı korumakla yükümlü olan kurumlar sadece seyrediyor.
Patronların yasaları çiğnemesine seyirci kalanlar bu adaletsizliğin ortağıdır. Daha iyi koşullarda çalışma,
daha iyi ücret ve iş güvencesi talepleriyle sendikamıza üye olan Hürriyet çalışanları ‘işletmesel neden’
gerekçe gösterilerek işten atıldı” diye konuştu.185
• TGC, Türkiye Yazarlar Sendikası, Türkiye Yayıncılar Birliği, PEN Yazarlar Derneği ve ÇGD
İstanbul Temsilciliği’nin “haberin serbest dolaşımını engelleyecek yeni düzenlemelerin yaratacağı sorunlar” başlıklı toplantıda, iktidarın sosyal medya tasarısıyla ilgili kamuoyuna bilgilendirme yapmadığı için
eleştirilerde bulundu. TGC Başkanı Turgay Olcayto, “İktidar kendisini eleştiren herkesi düşman sayıyor.
Kendisinin düşüncelerine uymayan herkesi ayrı bir potaya koyuyor. ‘Bu ortamda yalan haberleri önleyeceğiz’ diyor. En çok haberleri gizleyen iktidar, peki bu nasıl olacak? Bu yasa tasarısını Meclis’ten geçirmeyeceklerine inanıyorum. Eğer yasa tasarısını Meclis’ten geçireceklerse bizim için mesele değil, mücadeleye devam edeceğiz” dedi. Türkiye Yazarlar Sendikası Başkanı Adnan Özyalçıner, “Bugün çeşitli baskılarla ifade özgürlüğü kısıtlanmaya çalışılmakta. Bu bakımdan internet erişimini bir insan hakkıdır. Bunun bir cezaya dönüşmemesi gerekiyor. Yabancı düşmanlığı, yalan haberlere hepimiz karşıyız. Düşünce
ve ifade özgürlüğü vazgeçilmezdir” dedi. Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, Türkiye’yi
sansüre ve oto sansüre götürecek her türlü yasaya karşı çıkacaklarını ifade etti. PEN Yazarlar Derneği
Başkanı Halil İbrahim Özcan, “Yazarların kendisini ifade ederken oto sansür uyguladığı bir ülkede yaşıyoruz. İnternet platformları bireylerin kendisini ifade etmesini sağlayan en etkin araçlardır. Kişinin düşüncesini ifade etme hakkı vardır. Devlet gibi düşünmeme özgürlüğü vardır. Ülkenizde Twitter ve YouTube’a
ağır müdahaleler olmuştur. Son yıllarda hukukun genleriyle oynandığı yerde böyle bir yasanın gizli kapaklı yürütülmesini haksız olarak görüyoruz” dedi. ÇGD İstanbul Temsilcisi Uğur Güç, “İktidar üçüncü
kez bir düzenlemeye gidiyor. Hiçbir bilgimiz yok. Meslek örgütlerinin bilgisinin olmayacağı bir yasanın
ne olacağını biliyoruz. 66 milyon insan Türkiye’de internet kullanıyor. İnternetin kullanılması iktidarın
işine gelen bir şey değil” dedi.186
• Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) İstanbul Temsilciliği, haklarındaki beraat kararları istinaftan dönen Özgür Gündem nöbetçi yayın yönetmenleri Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ve gazeteci-yazar Ahmet Nesin’in yeniden yargılandıkları dava için dayanışma çağrısında bulundu.
Açıklamada, “Anayasa Mahkemesi’nin geçtiğimiz günlerde Özgür Gündem’in KHK ile kapatılmasına dair
verdiği ‘ihlal’ kararı ile yeni bir boyut kazanan söz konusu davanın bundan sonraki aşamalarında yine yan
yana durarak dayanışmayı büyütmek, ifade ve basın özgürlüğüne sahip çıkmak için 30 Eylül’deki duruşmayı önemsiyoruz” denildi. Fincancı, Önderoğlu ve Nesin’in “terör örgütü propagandası yapmak”, “suç
işlemeye alenen tahrik etme”, “suçu ve suçluyu övme” suçlamalarıyla yargılandıkları bu dava 30 Eylül
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek. 187
• Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici, Artı TV sunucusu gazeteci Erk Acarer’in, organize suç örgütü hükümlüsü Sedat Peker’in açıklamalarını, Birleşik Arap Emirlikleri yönetiminin engellemesi nedeniyle Twitter’da paylaşmasını, “gazetecilik faaliyeti değil, bir aracılık olarak” tanımladı. Bildirici, “Bir
gazetecinin, organize suç örgütü yöneticiliğinden hükümlü bir kişinin ‘Siyasiler ve bürokratların karıştığı
uyuşturucu ve suç trafiği’ne ilişkin paylaşımda bulunmasına yardımcı olması gazetecilik faaliyeti midir?
Oysa gazetecilik ilkeleri kişiye ve yere göre değişmez. Elbette Acarer bir gazeteci olarak bir uyuşturucu
satıcısı ya da IŞİD’li ile görüşebilir. Ama Peker ile görüşmeleri ve onun paylaşımlarını kendisinin duyurması gazetecilik sınırları içinde kaldı mı? Peker, Erkam Yıldırım’ın kendisiyle ilgili suç duyurusunda bulunması üzerine ‘yüksek miktarda yakalanan kokainin sahibinin nasıl serbest bırakıldığı, bu kokain satıcı-
 185 https://t24.com.tr/haber/hurriyet-gazetesi-nde-isten-cikarilan-45-gazete...
186 https://www.gazeteduvar.com.tr/sosyal-medya-tasarisina-tepki-sansur-kabu... 187 https://www.evrensel.net/haber/443718/tihvden-fincanci-nesin-ve-onderogl...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
24
larının hangi bakanlarla resimlerinin olduğu bilgilerini’ iki gün sonra yayınlayacağını duyurdu. Açıklamasında, ‘Erk Acarer isimli gazeteci Twitter’dan 38 tweet paylaşılacak. Hepsini sırayla retweetleyeceğim’
demişti. Acarer ise, “Peker cephesi, ‘Uyuşturucu, yargı, bakanlık ve derin’ ilişkiler çerçevesindeki bilgileri
tarafımıza paylaştı. Twitter’dan bir ilki gerçekleştirerek röportaj-bilgi serisini yayınlıyoruz” dedi. Bildirici,
“Peker’in kendi paylaşımlarını kamuoyuna aktarmak için Acarer’i seçmesini sağladığı anlaşılıyor. Acarer,
Peker’in iddialarını haber yapmamıştı, soru-yanıt söyleşi olarak da yayımlamamıştı. Sadece Peker’in paylaşımlarını aktarmakla yetinmiş, onun paylaşımlarını kamuoyuna duyurmasına aracılık etmişti. Bunları
Peker’in basın danışmanı Emre Olur ya da başka herhangi bir kişi de yapabilirdi. Her ne kadar bugüne
değin ortaya attığı iddiaların büyük bölümünü doğrulayan ipuçları ortaya çıkmış olsa da bir gazeteci, Peker’in öne sürdüklerinin tamamının doğru olduğunu varsayamaz. Tümüne doğru muamelesi yapıp, onu
olduğu gibi kamuoyuna duyurursa o tarafa ‘angaje olduğu’ algısı yaratır” dedi.188
30 Eylül 2021
• Cumhuriyet, Basın İlan Kurumu’nun (BİK), 74 günlük resmi ilan kesme cezasının 35 günlük ilk
bölümünü Ekim ayı içinde uygulamaya koyacağını belirterek tepki gösterdi. Açıklamada, “Yükselen döviz
ve enflasyon nedeniyle kağıt ve baskı giderleri çok arttı. Kamu kuruluşlarından ilan desteği almayan
Cumhuriyet’in önemli geliri resmi ilanlardır. Şimdi, BİK’in bu kararıyla eleştirel basının, özellikle Cumhuriyet’in ekonomik koşulları ve dengeleri daha da zorlaşıyor. Resmi ilanların adaletli dağıtımını sağlamak için kurulmuş olan BİK, muhalefet yapan gazetelere karşı ekonomik baskı aracı olarak kullanılan bir
kurum haline geldi. Aslında, BİK şu anda hukuksal olarak “yetkisiz” durumdadır. Şu anki BİK yönetiminin görev süresi Şubat 2021’de sona ermiştir. Bugüne kadar yedi ay geçtiği halde seçim yapılmıyor ve
BİK görevine devam ediyor” denildi.189
Diğer Gelişmeler
1 Eylül 2021
• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca,190 son 24 saatte 290 can kaybı yaşanmasıyla toplam can kaybını
55.722 ve 23.946 yeni vaka ile birlikte toplam vaka sayısını 6.051.943 olarak açıkladı.191
• CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun, 2021 yılının ilk yedi aylık hak ihlalleri raporuna göre; Türkiye’de en az bin 563 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi.192
2 Eylül 2021
• Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin tutuklama kararı nedeniyle 18 Ağustos’tan beri cezaevindeki emekli Korgeneral Vural Avar, sağlık koşullarının cezaevinde kalmasına uygun olup olmadığının
tespiti gerekçesiyle hastaneye sevk edildi.193
• AYM Genel Kurulu, HDP’nin kapatılması istemiyle açılan davada savunma için ek süre talebini
kabul etti. Ek süre tamamlandıktan sonra HDP, ön savunmasını AYM’ye verecek. Ardından Yargıtay
Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, esas hakkındaki görüşünü sunacak. Bu görüş de HDP’ye gönderilecek. Daha sonra Anayasa Mahkemesince belirlenecek tarihlerde, Şahin sözlü açıklama ve HDP yetkilileri
de sözlü savunma yapacak.194
• Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserliği, tutuklu Osman Kavala’nın tutukluluğunun uzatılmasının insan hakları ihlali olduğunu belirtti. İstanbul 13. Ceza Mahkemesi’nin kararıyla, Türkiye’nin,
AİHM kararlarına uyma sorumluluğunu da çiğnediğine dikkat çekildi. Açıklamada, “Kavala, insan hakları
savunucularını, avukatları ve gazetecileri susturmak için kullanılan bir yargı sisteminin kurbanıdır” denildi. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi ise, Haziran ayında yayınladığı açıklamada, AİHM kararlarının
 188 https://abcgazetesi.com/faruk-bildirici-erk-acarerin-yaptigi-gazetecilik... 189 https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/cumhuriyet/cumhuriyet-gazetesi-su... 190 https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html 191 https://www.trthaber.com/haber/guncel/1-eylul-2021-korona-tablosu-bugunk... 192 https://www.evrensel.net/haber/441682/chpli-sezgin-tanrikulu-7-ayda-1563... 193 https://www.hurriyet.com.tr/gundem/emekli-korgeneral-vural-avar-avukatin... 194 https://www.aa.com.tr/tr/gundem/aym-kapatilmasi-istemiyle-acilan-davada-...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
25
uygulanmaması ve Kavala’nın tutukluluk halinin devam etmesi halinde Türkiye’ye karşı “ihlal prosedürü”
başlatılacağı uyarısında bulunmuştu.195
• CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bağlı kuruluşlarından İETT Genel Müdürlüğü’nün park halindeki yolcu otobüslerini, “bozuk” diyerek haberleştirdiği için
A Haber’i RTÜK’e şikayet etti.196
5 Eylül 2021
• Kaos GL’nin Medyada LGBTİ+ İzleme Raporu’na197 göre; 2020 yılında iki bin 93 nefret söylemi kullanıldı. Raporda, “Belli dönemlerde kamu otoritelerinin, bakanların, Cumhurbaşkanı’nın ve üst
düzey kamu görevlilerinin LGBTİ+’ları hedef alan açıklamalarına paralel bir şekilde medyada düşmanlaştırma politikalarının devreye sokulduğunu fark ediyoruz. Adeta LGBTİ+’lara karşı ideolojik ve politik bir
mücadele yürütülüyor. Ülke genelinde yayın yapan LGBTİ+ karşıtı medyanın haberleri katlanarak ve
çoğalarak yerel medyaya da sirayet ediyor. Gazeteler, aynı gazetenin farklı isimlerine dönüştürülüyor”
denildi.198
• Sağlık Bakanı,199 son 24 saatte 269 can kaybı yaşanmasıyla toplam can kaybını 56.828 ve 19.391
yeni vaka ile birlikte toplam vaka sayısını 6.137.720 olarak açıkladı.200
7 Eylül 2021
• Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2021 yılı başında yayımladığı Sosyal Medya Ahlakı adlı kitapta,
“sosyal medyada hukuki düzenlemelerin yetersiz kaldığı alanlarda ‘fıkıh’ın devreye girebileceği önerisine” yer verdi. Başkan Ali Erbaş, kitabın önsözünde, sosyal medya için düzenleme yapılması konusunda
çağrıda bulunarak, “Sosyal medyanın kullanımıyla alakalı hukuki çerçeveyi belirleyen yasal mekanizmanın yanı sıra güçlü bir bilincin inşası elzemdir” dedi. Kitapta ayrıca “sosyal medyaya hukuki düzenleme
getirmek” ve “sosyal medyada ahlak” gibi konular da tartışıldı. Yasal düzenlemelerin sosyal medyada
yetersiz kalabileceği belirtilen kitapta, “Bu noktada bireylere, sergilediği davranışlar karşılığında hem
dünyevi hem de uhrevi sorumluluk yükleyen, onların vicdanına hitap etme yönü de bulunan fıkıh etkili
olmaktadır” denildi. “Fıkıh ile insanların öteki dünyada hesap vereceği bilincinde olacağı” kaydedilerek,
“Sosyal medyayı kullanan mükellefin ürettiği sahte deliller ya da kimliğini ele vermeyecek şekilde kullandığı sahte hesaplar, bu dünyada kendisini cezadan kurtarsa bile uhrevi sorumluluğu ortadan kaldırmayacaktır” denildi. Hukukun, “itibar suikastı” gibi olayları engellemede “yavaş ve yetersiz” kalabileceği, bu
noktada “örf ve adetin” girebileceği önerilen kitapta, “Esasen hukukun konusunu teşkil etmeyen alanlarda,
toplumsal yaşamı düzenleme hususunda hukukla ortak işlevsellik taşıyan örf ve adet kurallarından ya da
ahlaki normlardan belli ölçüde istifade edilebilir” şeklinde ifadeler kullanıldı.201
9 Eylül 2021
• Organize suç örgütü hükümlüsü Sedat Peker, Twitter hesabında, Birleşik Arap Emirlikleri’nden
bazı iş insanlarının Türkiye’de basın sektöründe yatırım yapacağı iddiasında bulundu. Peker, “Birleşik
Arap Emirlikleri’ne düşman diyen, bana da bu ülkeye geldiğim için hain diyen namusu maaşı kadar olan
gazeteciler size iyi haberlerim var. Birleşik Arap Emirliklerinden bazı iş adamları Türkiye’de basın sektörüne de yatırım yapmayı düşünüyorlarmış. Ne de olsa sizin namusunuz aldığınız maaş kadar öyle değil
mi? Ses kaydı WhatsApp yazışması yayınlayıp yer, zaman bildirdiğim halde bu iddiaların doğru olduğunu
nerden bileceğiz diyen namussuzlar siz değil miydiniz?” sözleriyle paylaşım yaptı.202
10 Eylül 2021
• Sağlık Bakanı,203 son 24 saatte 214 can kaybı yaşanmasıyla toplam can kaybını 58.106 ve 23.562
yeni vaka ile birlikte toplam vaka sayısını 6.253.642 olarak açıkladı.204
 195 https://www.amerikaninsesi.com/a/avrupa-konsey-insan-haklari-osman-kaval... 196 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/mola-veren-otobusu-bozuk-diye-haberl... 197 https://kaosgldernegi.org/images/library/medyadalgbtiizlemeraporu-1.pdf 198 https://t24.com.tr/haber/kaos-gl-raporu-medyada-lgbti-lara-yonelik-kulla... 199 https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html 200 https://www.cnnturk.com/turkiye/son-dakika-bugunku-vaka-sayisi-kac-oldu-... 201 https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/diyanetten-sosyal-medyaya-fikihla-du... 202 https://t24.com.tr/haber/sedat-peker-den-medya-iddiasi-birlesik-arap-emi...
203 https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html 204 https://www.haberturk.com/son-dakika-koronavirus-tablosu-ve-vaka-sayisi-...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
26
12 Eylül 2021
• Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, AKP’nin yeni dönemde Meclis’e sunacağı açıklanan sosyal
medya yasası teklifine ilişkin açıklamasında sosyal medyada düşünce özgürlüğü ve bu platformların kısıtlanmasıyla ilgili bir çalışmanın söz konusu olamayacağını söyledi. Gül, “AK Parti’nin eleştirinin suç oluşturmayacağına ilişkin yargı paketleri var. Eleştiri ile hakaret birbirinden farklı. Bunun değerlendirmesini
yapacak olan da yargıdır. Her alanda olduğu gibi bu alanda da yasakçı bir anlayış içinde olamayız. Tüm
kurumlarla bir çalışma yapılıyor. Bu çalışma sosyal mecralar üzerinde kişilerin, kurumların dezenformasyona uğramamasıdır. AK Parti, sansüre, eleştiri ve ifade özgürlüğünü ortadan kaldırma yolundaki bir şeye
asla müsaade etmez” dedi.205
14 Eylül 2021
• AİHM, Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) adayı olarak 30 Mart 2014’te yerel seçimler sırasında
Siirt Belediye Başkanı seçilen Tuncer Bakırhan’ın “terör örgütü propagandası yapmak” ve “örgüte üye
olmak” suçlamalarıyla görevinden alınmasını ve hapis cezasına mahkum edilmesine ilişkin Türkiye’ye
hak ihlali kararı verdi. AİHM, Bakırhan’ın faaliyetlerinin siyasi olduğunu belirterek, “Belediye başkanı
olduğu şehirde aşırı gerilim olduğu göz önüne alındığında, bazı açıklamaları birkaç şekilde yorumlanabilirdi” ifadesini kaydetti.206 Bakırhan, 16 Kasım 2016’da “toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılarak örgüt
lehine söz ve eylemde bulunmak, belediye adına tescilli araçları silahlı terör örgütü üyelerinin cenazelerine tahsis etmek suretiyle kullandırmak şeklinde birden fazla eyleme katılarak üzerine atılı suçu işlendiğine
yönelik kuvvetli suç şüphesi oluşturan deliller bulunması” suçlamasıyla tutuklanmıştı. Bakırhan, görevden
alınmış ve üç yıl cezaevinde kalmıştı.207
• DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Politikaları Başkanı Mustafa Yeneroğlu, Türkiye’deki hak ihlallerinin ulaştığı boyuta dikkat çekerek, “2016- 2019 arası 1,376 milyon terör örgütü soruşturma dosyası
var. Adalet Bakanlığı 2020 terör örgütü soruşturmalarıyla ilgili rakamları bana vermiyor. Bu rakamlarla
beraber eminim soruşturmalar 1,5 milyonun üzerine çıkacak. Toplumun yüzde 15’e varan oranı terör örgütü üyeliğiyle suçlanıyor. Nasıl olurda bir ülke devamlı terörist üretir? Eğer bu rakamalar ciddiyse yargının kendisini sorgulaması gerekir. Bu kararların çoğu gayri hukukidir. Bir kişinin terör örgütü üyeliği ile
yargılanabilmesi için o kişinin terör örgütüne o vasıfla yardım etmesi lazım. Aksi takdirde kimseye bu
suçlamayla soruşturma açamazsınız. Ama Yargıtay mensubiyetten dolayı altı yıl üç ay ceza veriyor insanlara” dedi.208
15 Eylül 2021
• Aydın’da Haber Gazetesi ve aydinlife.com imtiyaz sahibi Arif Kunur, kendisine hakaret ettiği
iddiasıyla gazeteci Mehmet Özışık hakkında şikayette bulundu. Kunur’un şikayeti üzerine Özışık hakkında Aydın 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Davada Özışık, sanık olarak yargılanacak.209
• Sağlık Bakanı,210 son 24 saatte 248 can kaybı yaşanmasıyla toplam can kaybını 59.363 ve 28.224
yeni vaka ile birlikte toplam vaka sayısını 6.378.556 olarak açıkladı.211
• Batman Cumhuriyet Başsavcılığı, kentte 14 Ağustos 2021’de düzenlenen mitingde Şivan
Perwer’e ait “Serhildan jiyane” şarkısı eşliğinde halay çeken 13 kişi hakkında “örgüt propagandası” gerekçesiyle soruşturma başlattı.212 Soruşturma kapsamında, aralarında HDP Batman İl Eş Başkanları Fatma
Ablay ve Ömer Kulpu’nun da bulunduğu 13 kişi, ifadeleri alınmak üzere İl Emniyet Müdürlüğü’ne çağrıldı. MA’nın haberine göre, emniyete çağrılan kişilere, “Şivan Perwer’e ait Serhildan jiyane (Yaşamak Başkaldırmaktır) isimli ve içerisinde örgütsel çok sayıda ifadeye yer verilen şarkıya eşlik ederek, “halay çektiğiniz tespit edilmiş, konuyla ilgili olarak ifadeniz alınmak üzere TEM Şube Müdürlüğü’ne çağrıldınız”
denildi. HDP İl Eş Başkanı Ömer Kulpu, “Enstrümanlara izin vermeyip, sanata olan tahammülsüzlüğü
 205 https://www.birgun.net/haber/adalet-bakani-gul-ak-parti-sansure-asla-mus... 206 https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/aihmden-turkiyeye-hak-ihlali-cezasi... 207 https://www.gazeteduvar.com.tr/aihmden-tuncer-bakirhan-karari-ifade-ozgu... 208 https://www.karar.com/karar-tv/bikarar-ver-karar-tvde-3-1632367 209 https://www.sesgazetesi.com.tr/haber/7792061/gazeteci-kunurdan-ozisika-dava 210 https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html 211 https://www.trthaber.com/haber/saglik/15-eylul-koronavirus-tablosu-acikl... 212 https://www.gazeteduvar.com.tr/serhildan-jiyanede-ritim-tutanlara-sorust...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
27
gösterenler, bu sefer de söylenen şarkılara eşlik eden, halay çeken ve ritim tutanlara soruşturma başlattı”
dedi.213
16 Eylül 2021
• Türkiye Komünist Partisi Genel Sekreteri Kemal Okuyan, TELE 1’de yayınlanan “Türkiye’nin
Gündemi” programında sarf ettiği sözler nedeniyle İzmir Emniyet Müdürlüğü’ne çağrıldı. RTÜK, Okuyan’ın, söz konusu program nedeniyle TELE 1’e dört ayrı para cezası vermişti. “Halk arasında endişe,
korku ve panik yaratmak” gerekçesiyle yargılanan Okuyan, ifadesinde “siyasetin sandıktan ibaret olmadığını, bir siyasetçi ve siyaset bilimci olarak böyle dar bir siyaset çerçevesini kabul etmediğini” ifade etti.
Okuyan, ifadesinde, “Biz halkın iradesini savunan bir partiyiz. Ama suçlanan sözlere gelecek olursak,
ekonomik ve toplumsal nedenlerle desteğini yitiren bir hükümetin illa seçimle gitmesi gerekmez. Zaten
AKP içinde de bunu gösteren hesaplaşmalar öne çıkıyor son dönemde” dedi.214
• HDP’li bazı milletvekilleri, HDP İzmir İl Başkanlığı’na yönelik 17 Haziran’daki saldırıda parti
çalışanı Deniz Poyraz’ın ölümüne gözcülük ettiği iddia edilen Mehmet Laçin’in parti binası önünde çadır
kurmasına polislerce izin verilmesine tepki gösterdiler. HDP, “Deniz Poyraz katillerini getiremezsiniz. Bu
adam, Poyraz katledilirken bekçilik yapmıştır. Polis onu koruyor” bilgisini verdi. Polis, Laçin için sokakta
bulunan araçların kaldırılmasını ve partililerce içeri girilmesini talep etti. HDP binasına Poyraz pankartı
asılması sırasında polis bunu engellemeye çalıştı. Mehmet Laçin polis korumasıyla açıklama yaptı.215
HDP milletvekillerinin “Katil defol”, “Deniz Poyraz ölümsüzdür” sloganlarıyla açıklama yapmasına izin
verilmedi.216
18 Eylül 2021
• Sabah yazarı Hilal Kaplan, ÇGD tarafından verilen “Yılın Başarılı Gazeteci Ödülleri”ne ilişkin,
Twitter hesabından, “Böyle olur fondaş medyanın ödül töreni. CHP ve yurtdışından (Kandil dahil) fonlanmayan yok ama sorun Külliye’deki tören öyle mi? Ağlayarak gazetenize yazabilirsiniz” mesajını paylaştı.217 ÇGD, Kaplan’ın paylaşımı üzerine, “Derneğimiz ve Türkiye’de basın özgürlüğü mücadelesi veren
basın emekçilerini, en iyi bildiği iş olan iftira atarak karalamaya kalkan Kaplan, böylelikle ödülüne meşruluk kazandıracağı ve saray yazıcılığından kurtulacağını zannediyorsa geçmiş olsun” açıklamasında bulundu.218
19 Eylül 2021
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mersin ziyareti sonrasında 81 ilden üniversite öğrencileriyle bir araya
geldiği “Gençlerle Buluşma Programı” kapsamında, sosyal medya düzenlemesine ilişkin, “Sosyal medya,
şu anda toplumumuzun en önemli tahrik unsurudur ve eğer toplumda ciddi manada yaralarımız varsa bunun arkasında sosyal medya vardır” dedi. Erdoğan devamla; “Medya ve sosyal medya gibi büyük bir kısmı yalan veya saptırma üzerine kurulu manipülasyon araçlarıyla popüler sanatçı, fenomen, şovmen bu
türlerden kişilerin yönlendirmesiyle asla fikir ve tutum belirlemeyin. Getirisi olumlu değil ama götürüsü
çok ağır. Ben diyorum ki, derslerimize daha çok çalışalım, buraya daha çok ağırlık verelim ve sosyal
medya belasından da mümkün oldukça sıyrılalım” dedi. Hemşirelik bölümünde okuyan bir öğrencinin,
“Sosyal Medya Yasası şu an gündemde. Gençler olarak endişelenmeli miyiz?” sorusuna ise, “Hiç endişelenmeyin, çok rahat olun. Çünkü bizim sosyal medyayla ilgili attığımız adım, özellikle gençliğimizi çok
daha huzurlu, rahat hale getirmek ve bundan sonraki süreçte kendisini tamamıyla derslerine vermesini
sağlamak ve artık yarınlarda başhemşire olarak sizi görmek” cevabını verdi.219
20 Eylül 2021
• Cumhuriyet yazarı Barış Terkoğlu, “Cumhurbaşkanlığı ifadeye çağırılabilir”220 köşe yazısında
gazeteci Müyesser Yıldız’ın Resmi Gazete’yi mahkemeye verdiğini duyurdu. Terkoğlu, Yıldız’ın daha
önce yargılanma gerekçesi olan konunun Resmi Gazete’de yayımlanması221 nedeniyle Yıldız’ın şikayetçi
 213 https://susma24.com/kurtce-sarkida-ritim-tutanlara-sorusturma/ 214 https://tele1.com.tr/tkp-genel-sekreteri-kemal-okuyan-hakkinda-sorusturm... 215 https://www.aa.com.tr/tr/gundem/kizi-teror-orgutu-tarafindan-kacirilan-l... 216 https://www.evrensel.net/haber/442813/hdp-genel-merkezi-onunde-milletvek... 217 https://twitter.com/cgdgenelmerkez/status/1438938243483963399 218 https://www.bizhaberiz.com/cagdas-gazeteciler-derneginden-hilal-kaplana-... 219 https://www.hurriyet.com.tr/gundem/sosyal-medya-duzenlemesi-gencligimizi... 220 https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/baris-terkoglu/cumhurbaskanligi-i... 221 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/08/20210825-7.pdf
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
28
olduğunu söyledi. Terkoğlu, Yıldız’ın Libya’da şehit olan MİT görevlisi generalin ismini haberinde yazdığı gerekçesiyle hakkında casusluk suçlamasından davası açılmasını hatırlatarak, “24 Ağustos 2021 tarihli Resmi Gazete’de bu meseleyi ilgilendiren bir karar vardı. Cumhurbaşkanlığı’nın 2021/427 sayılı atama
kararı, bir değil tam sekiz ‘gizli bilgi’yi birden faş ediyordu. Azerbaycan, Libya, Afganistan ve Almanya’da görevlendirilmiş yedi general ve yeni görevleri, açık isimleriyle birlikte yazıldı. Bu kadar da değil.
Resmi Gazete, MİT’te görevlendirilen bir generali de MİT’ten giden bir generali de açık adıyla yazdı. İşte
bu olay Müyesser Yıldız’ı harekete geçirdi. Yıldız, ‘Madem suç’ diyerek geçen hafta ‘Resmi Gazete Sorumluları’ndan şikayetçi oldu. Hem de kendisi hakkında soruşturma yapan, iddianame yazan, ceza isteyen
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na” denildi.222
• Danıştay, Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın (TGS), Basın Kartı Yönetmeliği’nin bazı maddelerinin iptaline ilişkin açtıkları dava kapsamında İletişim Başkanlığı’ndan savunma istedi. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, “Danıştay’a ve AYM’ye, hukuki bütün karar
ve metinlere karşın İletişim Başkanlığı ‘ben yaptım oldu’ anlayışıyla yeni bir Basın Kartı Yönetmeliği
hazırlamıştı. Hukuk tanımaz bu tavra karşı basın meslek örgütleri olarak meslektaşlarımızın yasal haklarını savunma görevimiz nedeniyle davalar açtık. Danıştay 10’uncu Dairesi, Danıştay İdari Dava Daireleri
Kurulu’nun kararıyla ‘hukuki belirsizlik’ içerdiği tescillenen Basın Kartı Yönetmeliği’nin ilgili maddelerinin yürütmesini durdurma kararını görüşmeden önce İletişim Başkanlığı’nın savunmasını istedi. Bu
normal bir süreçtir, hukuk işleyecektir” dedi.223
• Sağlık Bakanı,224 son 24 saatte 231 can kaybı yaşanmasıyla toplam can kaybını 60.527 ve 27.688
yeni vaka ile birlikte toplam vaka sayısını 6.514.613 olarak açıkladı.225
21 Eylül 2021
• Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesi, HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Tayip Temel hakkında
HDP Mardin Milletvekili Pero Dündar’ın da aralarında bulunduğu 38 sanıkla birlikte “örgüt kurmak ve
yönetmek” suçlamasıyla yargılandığı davada yurt dışına çıkış yasağının kaldırılmasına karar verdi. Mahkeme, yasama dokunulmazlığı olan Temel ve Dündar hakkındaki yargılamanın durdurulması yönündeki
talebi ise dava sanıklar milletvekili olmadan önce açıldığı gerekçesiyle reddetti. Dava, 23 Aralık’a ertelendi.226
22 Eylül 2021
• MHP Genel Başkan Yardımcısı Mevlüt Karakaya, seçmen eğilimleriyle ilgili bilgiler yayınlayan
kamuoyu araştırma şirketlerine ilişkin ‘manipülasyon’ yapıldığı iddiasıyla “Kamuoyu Araştırmaları ve
Sonuçlarının Yayınlanmasına İlişkin Kanun Teklifi”ni TBMM’ye sundu. Teklife göre, belirtilen koşul ve
ilkelere uymayan araştırmacı veya kamuoyu araştırma kuruluşuna; ilgili araştırmayı yapmak için fatura
karşılığı aldığı ücretin 10 katına kadar idari para cezası kesilebilecek. “Manipülasyon yaptığı” tespit edilen
araştırma şirketine iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilecek.227
• AYM, trans kadın başvurucu D.’nin isim değişikliği talebinin “cinsiyet değişikliği ameliyatı olmadığı” gerekçesiyle reddedilmesinin özel hayata saygı hakkını ihlal ettiğine karar verdi. AYM, Ankara
12. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin reddine gerekçe olarak somut ve yeterli sebep sunamadığını da vurguladı.228
• Organize suç örgütü hükümlüsü Sedat Peker, AKP Genel Başkanvekili Binali Yıldırım’ın oğlu
Erkam Yıldırım hakkında yeni iddialarda bulunarak, bir sonraki yayında serbest bırakılan uyuşturucu kaçakçılarıyla ilgili yeni belge ve fotoğraflar paylaşacağını söyledi. Peker, Yıldırım’ın Hollanda’da milyarlarca dolarlık serveti bulunduğunu öne sürüp savcılığa bunu neden araştırmadığını sordu. Peker, Yıldırım’ın “kumar oynadığı otellerde” şantaj için çekilmiş kasetleri bulunduğunu iddia etti. Daha önce Peker
hakkında Yıldırım’a yönelik “hakaret” ve “iftira” suçundan bir yıl üç ay 15 günden altı yıl dört aya kadar
hapis istemiyle dava açılmıştı.229
 222 https://www.toplumsal.com.tr/medya/gazeteci-muyesser-yildiz-dan-resmi-ga... 223 https://ankahaber.net/haber/detay/danistay_basin_karti_yonetmeligi_davas... 224 https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html 225 https://www.haberturk.com/20-eylul-koronavirus-tablosu-vaka-sayisi-acikl... 226 https://www.mlsaturkey.com/tr/temel-hakkindaki-yurt-disina-cikis-yasagi-... 227 https://tele1.com.tr/mhp-teklif-etti-anket-sirketlerine-denetim-geliyor-... 228 https://kaosgl.org/haber/aym-den-isim-degisikligi-reddedilen-trans-kadin... 229 https://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/sedat-pekerden-yeni-erkam-yildirim-...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
29
• Sağlık Bakanlığı, bebeklere yanlış aşı yapıldığına ilişkin iddiaların kabul edilemez olduğunu belirterek, “Mevcut aşı güvenliği altyapımızın bu tür iddiaları haklı çıkarması mümkün değildir. İddianın
kaynağı hakkında Bakanlığımızca soruşturma başlatılmıştır” açıklamasını yaptı. Bakanlık, İzmir’deki
hatalı aşı uygulamasıyla ilgili sistem uyarısı ve sağlık personellerinin tutanağı üzerine soruşturma yürütüldüğünü ifade ederek, “Hastanın sağlık durumu ile ilgili olumsuz bir durum yoktur. Yakın takibi devam
etmektedir. İlgili öğretim üyesinin maksadını aştığını tahmin ettiğimiz talihsiz açıklamaları üzerine Bakanlığımızca yeni bir soruşturma başlatılmıştır” dedi. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.
Dr. Zafer Kurugöl, 22 Eylül’de NTV’de katıldığı programda, bazı bebeklere yanlışlıkla Korona virüsü
aşıları yapıldığını söylemişti. Türk Tabipleri Birliği de Bakanlığı konuyla ilgili bilgileri tüm şeffaflığı ile
paylaşmaya ve akıllarda kuşku bırakmamaya çağırdı. İzmir Tabip Odası da, Twitter hesabından paylaştığı
açıklamada aynı iddiaya ilişkin inceleme başlattığını duyurdu.230
• AYM, 19 Aralık 2000’de düzenlenen “Hayata Dönüş” operasyonunda bir gözünü kaybeden Özgür Sağlam’ın yaşam hakkıyla bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine hükmetti. İstanbul
2. idare Mahkemesi’nde yeniden yargılama yapılmasına karar veren AYM, tazminat talebini ise reddetti.
Yüksek Mahkeme, “Operasyonun seyri ve başvurucunun hangi koşullarda yaralandığına dair açıklama
yapma ve başvurucunun hangi eylemleri nedeniyle kendisine karşı güç kullanılmasının mutlak zorunlu
hale geldiğini ispatlama külfetinin devlete ait olduğunun kabul edilmesi gerekmektedir” dedi.231
24 Eylül 2021
• Artı TV sunucusu Erk Acarer, organize suç örgütü hükümlüsü Sedat Peker’in paylaşacağı tweetlerin Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından güvenlik nedeniyle engellenmesi üzerine, Peker’in iddialarını kendisi paylaşarak, “Uyuşturucu, yargı, bakanlık ve derin ilişkiler çerçevesindeki tüyler ürpertici
bilgiler tarafımıza ulaştırıldı. Twitter üzerinden bir ilki gerçekleştirerek röportaj-bilgi serisini yayınlıyoruz” dedi. Peker, “Türkiye’de bürokrasi ve siyasetle iç içe bir narko yapı yaratılmaya çalışılıyor” dedi.
Yüksek rütbeli bazı emniyet müdürlerinin Foto Film Şube Müdürü Ekrem Eren Ermiş aracılığıyla, Ermeni
Vakfı Başkanı Bedros Şirinoğlu’ndan, 500 bin lira rüşvet istediğini belirtti. Şirinoğlu’nun konuyu İçişleri
Bakanı Süleyman Soylu’ya aksettirmesiyle, müfettiş görevlendirdiğini, Şirinoğlu’nun koruma polisi ile
emniyet müdürü arasındaki konuşmalar dosyaya eklendiğini, ancak dosyayı kapatmak için delilleri kaydeden koruma polisinin sıkıştırıldığını ve görev yeri değiştirilince emekliye ayrıldığını belirtti. Kaçakçılık
Şube Müdürü Engin Süngü ve Foto Film Şube Müdürü Ekrem Eren Ermiş’in ise halen görevlerinin başında olduğunu söyledi. Ermiş’in 2011’de yakalanan yüzlerce kilo eroinle ilgili bir suç örgütüne yapılan operasyonda suç örgütüne yardım ettiği gerekçesiyle tutuklanıp, cezaevine girip, bir süre cezaevinde kaldıktan
sonra serbest kaldığı bilgisini verdi. Peker, Bakan Soylu’nun oğlu Engin Soylu’nun arkadaşı Recep Köroğlu’nun 20 küsur kilo kokain ile yakalanıp, 18 sene ceza aldığını ancak, dosyası Yargıtay aşamasındayken serbest bırakıldığını belirtti. Köroğlu’nun serbest kaldıktan sonra yine 30 kilo civarında yakalanan
kokaine isminin karıştığını, konunun bu kez de emniyette halledildiğini belirtti.232
• İstanbul 35. Asliye Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi’nin hak ihlali doğrultusunda polisler
aleyhine açılan davada, 2015 yılında haber takibi sırasında gazeteci Beyza Kural’ı ters kelepçe takıp gözaltına alma girişiminde bulunanlardan sanık Nihat Doğan’ın SEGBİS sistemiyle savunmasının alınmasına ve yurt dışındaki sanık Yusuf Şanlı’nın duruşmalardan bağışık tutulmasına karar verdi.233 Dava 10 Aralık’a ertelendi.234
25 Eylül 2021
• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca,235 son 24 saatte 193 can kaybı yaşanmasıyla toplam can kaybını
61.660 ve 26.145 yeni vaka ile birlikte toplam vaka sayısını 6.653.305 olarak açıkladı.236
27 Eylül 2021
 230 https://medyascope.tv/2021/09/23/saglik-bakanligi-bebeklere-yanlislikla-... 231 https://www.evrensel.net/haber/443373/aymden-hayata-donus-operasyonu-kar... 232 https://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/sedat-pekerden-bomba-aciklama-uyust... 233 https://medyascope.tv/2021/09/24/gazeteci-beyza-kurala-ters-kelepce-taka... 234 https://www.mlsaturkey.com/tr/beyza-kuralin-haber-takibini-engelleyen-po... 235 https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html 236 https://www.haberturk.com/25-eylul-koronavirus-tablosu-aciklaniyor-son-d...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
30
• Amerikan televizyon kanalı CBS, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın New York ziyareti sırasında gazeteci Margaret Brennan’la Face the Nation programı için yapılan söyleşide, insan haklarıyla ilgili sorulara
yanıtları ve kendisine hakaret gerekçesiyle 100 bin dava açılmasına ilişkin “Siz bunlara inanıyorsunuz
yani” demesi Brennan’ı şaşırttı. Brennan’ın “Güvenilir uluslararası kuruluşlar bu açıklamaları yapıyor”
ifadeleri üzerine Erdoğan, “Hayır, olabilir, ben sizin o uluslararası dediğiniz kurumlara güvenmiyorum”
diyerek ‘böyle davalar olmadığını’ söyledi. Brennan, Gazetecileri Koruma Komitesi’ni kaynak göstererek,
Türkiye’nin Çin’den sonra cezaevinde en çok gazeteci bulunan ülke olduğunu, İran ve Suudi Arabistan’dan çok gazetecinin cezaevinde tutulduğunu belirtti. Erdoğan ise, Brennan’ın sözünü keserek, “Kusura
bakmasınlar. Bunların hiçbirini ben kabul etmiyorum. Ve bu dediğiniz derneklerin, cemiyetlerin belirlemelerini, bunların ortaya koyduğu tespitleri de paylaşmıyorum. Çünkü Türkiye’nin böyle bir durumu yok”
dedi. Brennan, ABD hükümeti yetkililerinin en azından gazetecilerle sohbetlerinde benzer açıklamalar
yaptığını belirtirken, “Erdoğan ‘Bakın sizi de aldatıyorlar, siz de bunlara inanıyorsunuz. Bunları kaynağından araştırıyor musunuz’ yanıtını verdi. ABD’li gazeteci, bu noktada Erdoğan’a, “ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Türkiye’deki insan hakları ihlallerini eleştirdiğinde güvenilir olmadığını mı düşünüyorsunuz?” sorusunu yöneltti. Erdoğan, “E düşünmüyorum tabii. Çünkü benim bunu düşünebilmem için kendi
ülkenin dışişleri bakanlığının tespitleri benim için çok daha önemli. Çünkü artık her şey siyasi” dedi.237
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, yurt ve barınma sorunlarına dikkat çekmek için parklarda geceyi geçiren öğrencilere “Son zamanlarda bazı park ve bahçelerdeki bankların üzerinde yatanların bir kısmının
öğrencilikle alakası yoktur. Bunlar kendilerine göre güya sözde öğrencidir” dedi. “Bunlar aynen Gezi
Parkı olayı neyse onun bir başka versiyonudur” diyen Erdoğan, Türkiye’nin bir milyonu aşkın yurt kapasitesiyle dünyanın en fazla kamu yurdu ve yatağına sahip ülkesi olduğunu söyledi.238 İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Erdoğan’ın sözlerine, “Sayın @RTErdogan ile Haftanın Teröristi programına hoş geldiniz… Kendi öğrencine bakamayacaksın, yurt imkanı sağlayamayacaksın, sosyal devlet olamayacaksın;
ama suçlu öğrenci olacak öyle mi” paylaşımıyla tepki gösterdi.239
• Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK), “AYM kararlarına uymayan terfi edemez” ilkesini ihlal ederek Enis Berberoğlu kararını yerine getirmeyen İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Akın
Gürlek’i birinci sınıf hakim yaptığı öne sürüldü.
240
28 Eylül 2021
• Adalet Bakanlığı, adli birimlere ait verilere dayanarak hazırlanan “2020 yılı Adalet İstatistikleri”
raporunu yayınladı.241 Raporda, bir yılda “Cumhurbaşkanı’na hakaret” gerekçesiyle açılan 31.297 soruşturmanın savcılıklarda karara bağlandığı ve bu soruşturmaların 9.166’sında kovuşturmaya yer olmadığına
ve 7 bin 790’ında ise kamu davası açılmasına hükmedildiği belirtildi. Diğer soruşturmalarda ise yetkisizlik, görevsizlik, birleştirme ve başka büroya aktarma kararları verildi. Verilere göre; 2014-2020 döneminde ceza mahkemelerinde toplam 299’uncu maddeden 38.608 kişi yargılandı. Sanıkların 322’si 12-14 yaş
arası, 785’i 15-17 yaş arası çocuk, 358’i ise yabancı uyruklu. Bu dönemde sonuçlanan davalarda 12.881
kişiye çeşitli mahkûmiyet kararları çıktı. Hapis cezası verilen kişi sayısı ise 3.625 oldu. Verilen hapis cezaları arasında 2017 yılında 12-14 yaş arası bir çocuk ve 15-17 yaş arası iki çocuk, 2019 yılında 15-17 yaş
arası dört çocuk, 2020 yılında 15-17 yaş arası üç çocuk olmak üzere toplamda 10 çocuk bulunuyor. Aynı
süreçte 11 yabacı uyruklu kişi de hapis cezasına çarptırıldı. Açılan davalarda 5.660 kişi ise beraat etti.242
• İstanbul Bakırköy 47. Asliye Ceza Mahkemesi, Bakırköy’de gazeteci Levent Gültekin’i darp ettiği iddiasıyla iki sanığı yargıladığı davada, hakkında zorla getirilme kararı çıkartılmasına hükmetti. Dava
iddianamesinde Muhammed Emin Kılıç ve Ömer Doğru’nun ifadelerinde gazeteci Gültekin ile tartıştıkları
ve sanıklardan Doğru’nun müştekiye vurduğunu kabul ettiği anlatılıyor. İddianamede, sanıklar Ömer Doğru ve Muhammed Emin Kılıç’ın “nitelikli yaralama” suçundan bir buçuk yıldan dört buçuk yıla kadar
hapisle cezalandırılması isteniyor.243
 237 https://www.gazeteduvar.com.tr/erdoganin-hakaret-davalari-sorusuna-yanit... 238 https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-58714172 239 https://twitter.com/meral_aksener/status/1442542395627741188? 240 https://www.dw.com/tr/hsk-aymyi-yok-sayan-hakimi-terfi-ettirdi/a-59327429 241 https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/1692021162011adale... 242 https://www.gazeteduvar.com.tr/cumhurbaskanina-hakaret-yedi-yilda-160-bi... 243 https://www.haberturk.com/gazeteci-levent-gultekin-in-darbedilmesi-davas...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
31
29 Eylül 2021
• Bursa’da “rüşvet”, “şantaj” ve “tehdit” suçlamalarıyla iş adamlarından rüşvet alışına suçüstü yapıldıktan sonra tutuksuz yargılanan yerel gazete sahibi Necmi İnce hakkında bir yıl sekiz ay hapis ve
10.000 TL para cezası verildi.244
• YouTube, Aşı karşıtı içeriği kontrol altına alma politikası çerçevesinde, sağlık yetkililerinin
onayladığı ve yaygın kullanılan aşıların etkisiz ve tehlikeli olduğunu iddia eden videoları kaldırma kararı
aldı.245 Bu kapsamda aşı konusunda dezenformasyon yaydığını iddia ettiği Joseph Mercola ve Robert F.
Kennedy Jr gibi ünlü aşı karşıtlarının yanı sıra, Russia Today’in Almanca yayın yapan iki kanalını da kalıcı olarak kapattı.246
• Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Medya Özgürlüğü Temsilcisi Teresa Ribeiro, 30
Eylül’de yargılanmalarına devam edilecek olan TTB Merkez Konsey Başkanı Şebnem Korur Fincancı,
Sınır Tanımayan Gazeteciler Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ve gazeteci-yazar Ahmet Nesin’in beraatını talep etti. Ribeiro, “Beş yıl önce sadece ifade özgürlüğü hakkını kullandıkları için şimdi bir kez daha
terörizmle bağlantılı değersiz suçlamalarla karşılaşmak zorunda olan, uzun ve zor bir yargı süreci ve uzun
hapis cezaları riski altında bulunan Önderoğlu, Nesin ve Fincancı’ya karşı yenilenen yargı tacizini teessüfle karşılıyorum. Meslektaşlık dayanışmasının ifadesini cezalandırmak, bu tarz edimleri terörizmle ya da
suç davranışlarıyla eşitlemek, gereklilik ve orantılılık prensiplerinin ötesine geçiyor” dedi.247
30 Eylül 2021
• TRT Haber Kanal Koordinatörü Yahya Bostan248, dört yıldır sürdürdüğü görevinden ayrıldığını
duyurdu.249
• Sağlık Bakanı,250 son 24 saatte 216 can kaybı yaşanmasıyla toplam can kaybını 62.776 ve 29.104
yeni vaka ile birlikte toplam vaka sayısını 6.793.736 olarak açıkladı.251
Olumlu Gelişmeler
3 Eylül 2021
• AYM, dokuz8Haber genel yayın yönetmeni Gökhan Biçici’nin, Gezi Parkı eylemleri sırasında
haber takip ederken polisler tarafından şiddet görmesini, “insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ihlal edildiğini” ve “ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine” karar verdi. Kararda, Biçici’nin
gözaltına alınarak görevini yapmasına engel olunmasının makul nedenlerinin belirtilmediği vurgulandı.
Yüksek Mahkeme, polisin bu eylemlerine yönelik, “sorumluların belirlenmesi ve gerekiyorsa cezalandırılması yönünde etkili bir ceza soruşturması yürütülmediği” ve “soruşturmanın özenli ve süratli yürütülmesi yükümlülüğüne aykırı davranıldığına” karar verdi. Biçici’nin “tazminat talebi bulunmadığından ayrıca tazminata hükmedilmesine gerek görmediği” ifade edilerek, dava masraflarının başvurucuya ödenmesine karar verildi. Kararın bir örneği, “insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağı ile ifade ve basın
özgürlüğünün ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için soruşturmanın ihlal kararı doğrultusunda
etkili bir şekilde yürütülmesi” amacıyla İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi. Biçici’nin polisten şikayetçi olması üzerine açılan soruşturma, “yeterli delil olmadığı” ve “faillerin tespit edilemediği”
gerekçesiyle davaya dönüşmemişti. Biçici’nin İstanbul 4. Sulh Ceza Hakimliği’ne yaptığı itiraz da reddedilmişti. Polisler hakkında açılan disiplin soruşturması da aynı gerekçelerle kadük bırakılmıştı.252
8 Eylül 2021
• AYM, Kahramanmaraş’ta mülteci barınma merkezi inşaatını protesto etmek isteyen gruba valilikçe yasak konulmasını “toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının ihlali” olarak değerlendirdi ve başvurucu-
 244 https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/rusvet-alirken-yakalanan-gazeteciye... 245 https://www.trthaber.com/haber/dunya/youtube-asi-karsiti-tum-videolari-y... 246 https://www.ensonhaber.com/gundem/youtube-asi-karsiti-videolari-engelley... 247 https://www.dw.com/tr/agitten-fincanc%C4%B1-nesin-ve-%C3%B6ndero%C4%9Flu... 248 https://twitter.com/yahyabostan/status/1443555950602985475 249 https://www.gercekgundem.com/medya/302654/trtde-catlak-buyuyor-ust-duzey... 250 https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html 251 https://www.cnnturk.com/turkiye/son-dakika-bugunku-vaka-sayisi-aciklandi... 252 https://sendika.org/2021/09/aym-gazeteci-gokhan-biciciye-gezi-direnisi-s...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
32
lara 10.000 lira tazminat ödenmesine karar verdi. 253 Gerekçesinde, valilik tarafından başvuru konusu
barınma merkezini protesto amaçlı her türlü etkinliğin yasaklanmasının toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına müdahale olduğunun kabul edilmesi gerektiği bildirildi. Kararda, terör örgütünce provake edilmesine karşı alınacak tedbir ile başvurucuların toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı arasında adil bir denge kurulması gerektiği belirtilerek, “Somut olayda yalnızca barınma merkezinin protesto
edilmesini amaçlayan etkinlikler yasaklanmıştır. O halde idare, genel olarak toplantı ve gösteri yürüyüşü
düzenleme hakkına ilişkin pozitif yükümlülüklerini yerine getirebilecek durumdadır” denildi.254
10 Eylül 2021
• Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi, AKP’li eski Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın, kendisini “Sanat, felsefe düşmanı” ve “Padişahın kapı kulu” gibi ifadelerle eleştirdiği için gazeteci Enver Aysever’e açtığı manevi tazminat cezası davasını reddetti. Kararda, Aysever’in davaya konu olan 27 Kasım
2015’teki “Boktan düzenin yetiştirdikleri!”255 başlıklı yazısı için, “Enver Aysever’in boktan olarak kastettiği şeyin, ülkenin eğitim sistemi olduğu, bu eğitim sisteminin yetiştirdiği kişilerin de Prof. Dr. Celal Şengör ve davacı İsmail Kahraman olduklarını ifade ettiği, bunun haricinde hakaret olarak addedilebilecek
herhangi bir isnatta bulunmadığı, ayrıca makalede davacının bazı davranışlarının da yerildiği görülmektedir” denildi. Aysever’in sözlerinin ifade özgürlüğü kapsamında olduğunu vurgulayan mahkeme, “Davacının siyasi kişiliği de bulunduğundan üçüncü kişiler tarafından yöneltilen eleştirilere katlanma düzeyi de
daha yüksek olmalıdır” değerlendirmesinde bulundu. Kararda ayrıca, Aysever’in avukatının dört bin 80
liralık vekalet ücretinin de Kahraman’dan alınmasına karar verildi.256
• AYM, Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji bölümünden ihraç edilen Yrd. Doç.
Dr. Latife Akyüz’ün burs kazanmasına rağmen hakkında ‘yurtdışı yasağı’ olması gerekçesiyle yaptığı
başvurusunda, “yurt dışı çıkış yasağı gerekçesiyle yurt dışında akademik olanaklardan yararlanamaması”
gerekçesiyle hak ihlaline uğradığına karar verdi.257
14 Eylül 2021
• Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi, TGS Diyarbakır temsilcisi Mahmut Oral’ın “örgüte bilerek
ve isteyerek yardım etmek” suçlamasıyla yargılandığı davada, Oral’ın üzerine atılı “örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçunu işlediğinin sabit olmadığı gerekçesiyle beraatına kararı verdi.258 İddia makamı esas hakkındaki mütalaasında, Sarmaşık Derneğinin PKK üyelerinin ailelerine ve örgüte müzahir ailelere yardım ettiğini ileri sürerek, Derneğin Yönetim Kurulu üyesi olan Oral’ın “örgüte bilerek ve isteyerek
yardım etmek” suçundan cezalandırılmasını talep etti.259
15 Eylül 2021
• 13. Uluslararası Hrant Dink Ödülleri bu yıl kadın hakları savunucusu Avukat Canan Arın ve Filipinli araştırmacı gazeteci Maria Ressa’ya verildi. Maria Ressa, “Demokrasideki aşınmayı durduracak ve
hukukun üstünlüğünü koruyacak güce sahipsiniz. Suskunluğunuz, rıza gösterdiğiniz anlamına gelir. Hırslarınızın veya korkularınızın gelecek nesillerin değerlerini sakat bırakmasına izin vermeyin” dedi. Canan
Arın ise, “Böyle değerli bir ödüle beni layık gördüğünüz için çok teşekkür ederim. Şaşırdım, sevindim,
onur duydum. En güzel örneklerinden biri, zümrüd-ü anka kuşu gibi küllerinden doğan Rakel Dink. Olağanüstü acısını, eşi değerli yazar Hrant Dink’in öldürülmesinin hemen ardından bu Vakfı kurarak ırkçılığa
karşı, barış için bir umuda çevirmiştir” dedi.260
18 Eylül 2021
• AYM,261 Özgür Gündem’in KHK ile kapatılmasına dair verdiği “ihlal” kararının gerekçesinde,
“Süreli yayınların ancak ‘geçici olarak’ kapatılabileceği yönündeki emredici hükme rağmen kapatma tedbirinin geçici olarak uygulanmamasını” anayasaya aykırı buldu. Gerekçeli kararda, KHK’ların 15 Tem-
 253 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/09/20210908-3.pdf 254 https://www.bursahakimiyet.com.tr/haber/aym-den-gosteri-yasagi-icin-hak-... 255 https://www.birgun.net/haber/boktan-duzenin-yetistirdikleri-96257 256 https://www.birgun.net/haber/ismail-kahraman-in-enver-aysever-e-actigi-d... 257 https://www.dw.com/tr/aymden-ihra%C3%A7-edilen-akademisyenler-i%C3%A7in-... 258 https://m.bianet.org/bianet/medya/250273-gazeteci-mahmut-oral-ilk-durusm....
259 https://www.mlsaturkey.com/tr/gazeteci-mahmut-oral-ilk-durusmada-beraat-... 260 https://bianet.org/1/13/250354-hrant-dink-odulleri-canan-arin-ve-maria-r... 261 https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2016/54096
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
33
muz darbe girişimi sonrası ilan edilen OHAL kapsamında çıktığı hatırlatılarak, gazetenin kapatılmasının
OHAL’in ilanını gerektiren nedenle ilgili olmadığı belirtildi. Kararda, gazetenin kapatılmasına ilişkin bir
tedbir kararı verildiği ancak tedbirin uygulanması öngörülen bir süre belirlenmediği ve yaşanan gelişmelerin kararın geçici olarak alınmadığı saptandı.262 AYM, Anayasa’nın 26 ve 28. Maddelerinde güvence altına alınan ifade ve basın özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.263 AYM, başvurucular Sinan Balık, Leyla
Aydoğan, Fatma Tandoğan, Selma İşılak, Zozan Eser, Davut Uçar, Tuba Bulut, Nedim Demirkıran’ın
basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine ilişkin iddianın ise kişi bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez olduğuna hükmetti. Başvurucuların tazminat talebi reddedildi.264
• 28. Musa Anter ve Özgür Basın Şehitleri Gazetecilik Ödülleri sahiplerine verildi. Türkçe haber
dalında birincilik ödülü, “Valilik ‘Nefes darlığından öldü’ demişti: Kulaklarından ve gözlerinden kan gelmiş” haberiyle Canan Coşkun’a verildi. Jüri Özel Ödülü Diren Yurtsever ve Gökay Başcan’a Kürtçe haber
ödülü, “Ji rûpelên dîrokê 2 stran û helbesteke derbarê kurdan de” haberiyle Kadri Esen’e verildi. Kürtçe
haber dalında Jüri Özel Ödülü ise Sema Çağlak’a verildi. Kadın haberciliği ödülü Jinnews’e verildi. Fotoğraf ödülü ise verilmedi.265
22 Eylül 2021
• Yargıtay, İzmir 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, gazeteci Aziz Oruç hakkında Pamukkale Üniversitesi’nde öğrenci olduğu sırada katıldığı bir eylemle “örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemekten” 2011’de verdiği altı yıl üç aylık hapis cezasını bozdu. Yargıtay, 2018’de kabul ettiği dosyanın
bozulma nedeni olarak Oruç’a fazla ceza verilmesi gerekçe gösterdi. Yargıtay’ın 28 Haziran’da verdiği
ortaya çıkan kararda, “tayin olunan cezadan TCK’nin 220/6. fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan düzenleme uyarınca hukuka, vicdana ve dosya kapsamına uygun, gösterilen indirim miktarı ile orantılı ve makul
bir indirim yapılması gerekirken; oluşa ve dosya kapsamına uymayacak şekilde ve yerinde olmayan gerekçe ile indirim yapılmasına yer olmadığına karar verilmesi suretiyle fazla ceza tayini” olduğunu belirterek dosyanın bozulmasına hükmetti.266
23 Eylül 2021
• AYM, gazeteci Şaban Sevinç’in Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik kullandığı “Yolsuzluk tapeleri olan, ses kayıtları olan, oğluyla rüşvet konuşması olan Cumhurbaşkanlığına aday bile olamaz diye
düşünülmüş” ifadeleriyle suçlu bulunmasını hak ihlali kabul etti. Siyasetçilere yönelik eleştirinin sınırlarının “çok daha geniş” olduğunu vurgulayan AYM, “Cumhurbaşkanına yönelik sözler söyleyen başvurucunun Cumhurbaşkanı’na hakaret suçundan hapis cezası ile cezalandırılması caydırıcı etki doğurarak toplumdaki farklı seslerin susturulmasına yol açabilir. Cezalandırılma korkusu, çoğulcu toplumun sürdürülebilmesine engel olabilir. Bu nedenle başvuruya konu olayların geçtiği dönemde ve hâlen Cumhurbaşkanı
olan müştekiye yönelik sözler söyleyen başvurucunun hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmesi,
bilgilendirme ve eleştiride bulunabilme ortamının bir sonucu olan çoğulcu topluma zarar verebilir” değerlendirmesi yaptı. AYM kararında, “Başvurucunun ifadeleri FETÖ/PDY terör örgütü tarafından gerçekleştirildiği anlaşılan 17-25 Aralık soruşturmalarının konusunu teşkil eden kayıtlara dayanmaktadır. İlgili ses
kayıtlarına ilişkin tartışma başvurucunun açıklamaları öncesinde yoğun bir şekilde başlamış ve bu husus
kamuya mal olmuştur” denildi.267
23 Eylül 2021
• İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi, Turkuvaz Medya Grubu CEO’su Serhat Albayrak’ın, hakkındaki bir habere erişim engeli kararı alınmasına dair paylaşım yapması nedeniyle Prof. Dr. Yaman Akdeniz’e açtığı 100.000 liralık tazminat davasını reddetti. Akdeniz savunmasında, “Engelception beni de
vurmuş” tweetinde davacı Serhat Albayrak ile ilgili sadece “Serhat Albayrak’ın talebi ile” sözlerine yer
verildiğini belirterek, “Tweetlerimde kullandığım ifadeleri kullanırken ‘Hakaret kastım yoktur’ diyemiyo-
 262 https://www.evrensel.net/haber/443012/aym-ozgur-gundemin-kapatilmasina-d... 263 https://www.evrensel.net/haber/443012/aym-ozgur-gundemin-kapatilmasina-d... 264 http://mezopotamyaajansi35.com/tum-haberler/content/view/146883 265 https://m.bianet.org/bianet/yasam/250486-musa-anter-gazetecilik-odulleri... 266 https://m.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/250711-yargitay-gazeteci-azi... 267 https://www.medyakoridoru.com/gundem/cumhurbaskanina-hakaret-davasinda-e...
Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Eylül 2021 Raporu Gazeteciler Cemiyeti
34
rum çünkü bu tweetlerimin nasıl olup da davacının kişilik hakları ile çatıştığı açıklamaya muhtaçtır. Dava
konusu tweetler yönünden ne kişilik haklarına saldırıdan ne de hukuka aykırılıktan bahsedilebilir” dedi.268
28 Eylül 2021
• İzmir 41. Asliye Ceza Mahkemesi, sosyal medyada “Boğaziçi Dayanışması” hesabını yöneterek, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek” ve “suç işlemeye tahrik” suçlamalarıyla 7 Şubat’ta tutuklanıp
12 Şubat’ta itiraz üzerine serbest bırakılan Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi öğrencisi Beyza Buldağ’ın beraatına karar verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Melih Bulu’nun Boğaziçi Üniversitesi’ne
rektör olarak atanmasıyla başlayan protestoların ardından “Boğaziçi Dayanışması” hesabını yönettiği için
yargılanan Buldağ’ın avukatı Özgür Urfa, “İddianamede hangi tweetlerin suç olduğuna bile yer verilmemiş. Bu tweetler ifade özgürlüğü kapsamındadır. Boğaziçi Üniversitesi’ndeki rektör atamasına ilişkin protestoların tümünün bu tweet paylaşımlarından dolayı yapıldığı iddiası hayatın olağan akışına aykırıdır”
dedi.269
 268 https://www.birgun.net/haber/serhat-albayrak-in-yaman-akdeniz-e-actigi-e... 269 https://medyascope.tv/2021/09/28/bogazici-dayanismasi-hesabini-yonettigi...
Kısaltmalar
AA: Anadolu Ajansı
AB: Avrupa Birliği
ADD: Atatürkçü Düşünce Derneği
ADEF: Avrupa Demokratik Dersim Birlikleri
Federasyonu
AEJ: Association of European Journalists (Avrupalı Gazeteciler Derneği)
AFP: Agence France Presse
AGİT: Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
AI: Amnesty International veya Amnesty (Uluslararası Af Örgütü)
AİHM: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
AİHS: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
AKP: Adalet ve Kalkınma Partisi (Ak Parti)
AKPM: Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi
ANF: Fırat Haber Ajansı
AP : Associated Press
AVP: Avrupa Parlamentosu
ATGB: Avrupa Türk Gazeteciler Birliği
ATV: Aktif Televizyon/ Aktüel Televizyon
AÜ: Ankara Üniversitesi
AYM: Anayasa Mahkemesi
BBC: British Broadcasting Corporation
BDP: Barış ve Demokrasi Partisi
BİA: Bağımsız İletişim Ağı
BİK: Basın İlan Kurumu
BM: Birleşmiş Milletler
BMO: Bilgisayar Mühendisleri Odası
BSM: Bağımsız Sinema Merkezi
BTK: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
BYEGM: Basın Yayın ve Enformasyon Genel
Müdürlüğü
CİSST: Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum
Derneği
CHP: Cumhuriyet Halk Partisi
CKD: Cumhuriyet Kadın Derneği
CNN: Cable News Network (Kablolu Haber Ağı)
CPJ: Committee to Protect Journalists (Gazetecileri Koruma Komitesi)
ÇGD: Çağdaş Gazeteciler Derneği
ÇHD: Çağdaş Hukukçular Derneği
DBP: Demokratik Bölgeler Partisi
DEAŞ: Devlet'ül Irak ve'ş Şam
DEDEF: Dersim Dernekleri Federasyonu
DHA: Demirören Haber Ajansı (daha önce Doğan
Haber Ajansı)
DHKP-C: Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi
DİHA: Dicle Haber Ajansı
DİSK: Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu
DJU: Deutscher Journalistenverband (Alman
Gazeteciler Birliği)
DMD: Diplomasi Muhabirleri Derneği
DW: Deutsche Welle
EBU: The European Broadcasting Union (Avrupa
Yayın Birliği)
ECOSOC: United Nations Economic and Social
Council (Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi)
EFJ: European Federation of Journalists (Avrupa
Gazeteciler Federasyonu)
EJ: European Journalists Association
EMD: Ekonomi Muhabirleri Derneği
EMEP: Emek Partisi
EMO: Elektrik Mühendisleri Odası
ESB: Erişim Sağlayıcıları Birliği
ESP: Ezilenlerin Sosyalist Partisi
ETHA: Etkin Haber Ajansı
FETÖ: Fetullahçı Terör Örgütü
FKF: Fikir Kulüpleri Federasyonu
FNST: Friedrich Naumann Foundation (Özgürlük
için Friedrich Naumann Vakfı)
GC: Gazeteciler Cemiyeti (Ankara)
HAZİRAN: Birleşik Haziran Hareketi
HDK: Halkların Demokratik Kongresi
HDP: Halkların Demokratik Partisi
HKP: Halkın Kurtuluş Partisi
HRW: Human Rights Watch (İnsan Hakları İzleme
Örgütü)
HSYK: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
IFJ: International Federation of Journalists (Uluslararası Gazeteciler Federasyonu)
ILO: International Labour Organization (Uluslararası Çalışma Örgütü)
İGC: İzmir Gazeteciler Cemiyeti
İHA: İhlas Haber Ajansı
İHD: İnsan Hakları Derneği
İHH: İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım
Vakfı
ITUC: International Trade Union Confederation
(Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu)
IPI: International Press Institute (Uluslararası
Basın Enstitüsü)
IŞİD: Irak ve Şam İslam Devleti
İTÜ: İstanbul Teknik Üniversitesi
İSİG: İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi
IWMF: International Women's Media Foundation
(Uluslararası Kadınların Medya Vakfı)
KADEM: Kadın ve Demokrasi Derneği
KCK: Koma Civakên Kurdistan (Kürdistan Topluluklar Birliği)
KESK: Kamu Emekçileri Sendikası Konfederasyonu
KHK: Kanun Hükmünde Kararname
KKTC: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
KRT: Kültür TV
KTGB: Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği
LGBTİ+: Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Transseksüel,
İntersex
MA: Mezopotamya Ajansı
MLSA: Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği
MASAK: Mali Suçları Araştırma Kurulu
MAZLUMDER: Mazlumlar için Dayanışma
Derneği
MEB: Milli Eğitim Bakanlığı
MGK: Milli Güvenlik Kurulu
MHP: Milliyetçi Hareket Partisi
MİT: Milli İstihbarat Teşkilatı
NATO: North Atlantic Treaty Organization (Kuzey
Atlantik Anlaşma Örgütü)
NPC: National Press Club (Ulusal Basın Kulübü)
ODTÜ: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
OIS: Open Society Institute (Açık Toplum Enstitüsü)
ÖGC: Özgür Gazeteciler Cemiyeti
ÖGİ: Özgür Gazeteciler İnisiyatifi
OHAL: Olağanüstü Hal
ÖDP: Özgürlük ve Dayanışma Partisi
ÖHP: Özgürlükçü Hukukçular Platformu
ÖİB: Özgürlük için Basın
ONO: Organization of News Ombudsmen and
Standards Editors (Uluslararası Haber Ombudsmanları Örgütü)
PDY: Paralel Devlet Yapılanması
PEN: International Association of Poets,
Playwrights, Editors, Essayists and Novelists
(Uluslararası Yazarlar Birliği)
PKK: Partiya Karkerên Kurdistanê (Kürdistan İşçi
Partisi)
PM: Parti Meclisi
PMD: Parlamento Muhabirleri Derneği
PSAKD: Pir Sultan Abdal Kültür Derneği
PYD: Partiya Yekîtiya Demokrat (Demokratik
Birlik Partisi)
RSF: Reporters Without Borders (Sınır Tanımayan
Gazeteciler)
RTÜK: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
SCF: Stockholm Center for Freedom (Özgürlük
için Stockholm Merkezi)
SEGBİS: Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi
SODAP: Sosyalist Dayanışma Platformu
SP: Saadet Partisi
STK: Sivil Toplum Kuruluşu
TAZ: DieTageszeitung
TBB: Türk Tabipleri Birliği
TBB: Türkiye Barolar Birliği
TBMM: Türkiye Büyük Millet Meclisi
TDK: Türk Dil Kurumu
TEM: Terörle Mücadele
TGC: Türkiye Gazeteciler Cemiyeti
TGK: Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu
TGRT: Türkiye Gazetesi Radyo Televizyonu
TGS: Türkiye Gazeteciler Sendikası
TKH: Türkiye Komünist Hareketi
TİB: Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı
TİHV: Türkiye İnsan Hakları Vakfı
TİP: Türkiye İşçi Partisi
TJA: Tevgera Jınen Azad (Özgür Kadın Hareketi)
TKP: Türkiye Komünist Partisi
TMMOB: Türk Mühendis ve Mimar Odaları
Birliği
TMSF: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
TRT: Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu
TSK: Türk Silahlı Kuvvetleri
TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu
TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu
TÜRGEV: Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet
VakfI
TYB: Türkiye Yayıncılar Birliği
TYS: Türkiye Yazarlar Sendikası
UAÖ: Uluslararası Af Örgütü
UMED: Uluslararası Medya Enformasyon Derneği
UNESCO: BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü
UNICEF: BM Çocuklara Yardım Fonu
USOM: Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi
VP: Vatan Partisi
VPN: Virtual Private Network (Sosyal Özel Ağ)
YARSAV: Yargıçlar ve Savcılar Birliği
YSK: Yüksek Seçim Kurulu
YÖK: Yükseköğretim Kurulu
YPG: Yekîneyên Parastina Gel (Halk Koruma Birlikleri)

06-11-2021/TÜRKİYE GAZETECİLER CEMİYETİ