Paranoya

Paranoid kişilik bozukluğu yani paranoya herkesten ve her şeyden şüphelenmektir. Inançların patolojik halidir. Mevcut düşüncelerin hatalı olduğuna dair kesin kanıtlar olduğu halde, paranoya sahibi kişinin olay ve olgulardan gerçekliği olmayan anlamlar çıkarmasına denir. Bu da gerçeği test etmesinde bozukluğa sebebiyet verir.  Gariptir ki bu işlevsellikteki bozulma kıskançlıkla ilgiliyse sadece partneri etkilenir. İş hayatı, sosyal ilişkileri bozulmaz. Kıskançlık ve kuşkuculuk onların içlerine kemiren kurtlarıdır.

Peki paranoyaya sebep veren durumlar nelerdir? Düşük benlik algısı, özgüven eksikliği, yaşamış olduğu travmalar, sosyal izolasyon, vitamin eksikliği alkol ve madde, beyin lezyonları kısacası biyolojik, sosyolojik ve nörolojik nedenleri olabilir.

Ben paranoyayı septisizme benzetiyorum. Paranoyakları ise her şeyden kuşkulanan septik filozoflara. Septikler, ilke olarak şüphelenen bir felsefi anlayışa sahiptirler. Fakat onlar bilgi, varlık ve değerin var olduğundan şüpheye düşerler. Paranoyaklar ise birlikte olduğu partnerleriyle ilgili her şeyden.

Paranoyası olan kişiler düşünce bozukluklarında bir sorun olmadığına inanırlar. Halbuki içgörü kazandırmaya yönelik psikoterapi teknikleri hastalığın çözümünde büyük yarar sağlar. Tabi paranoyakları, kendilerinde yanlış giden bir şeylerin olduğuna inandırıp tedaviye başlatmak ciddi uğraş ister.

Etrafımızda dışarıdan bakıldığında normal görünen ama biraz derinlerine inildiğinde ciddi sıkıntılarının olduğunun farkına vardığım insanlar da var. Hatta öyle ki kişinin ailesi dahi bu durumu uzun bir süre farkedemeyebiliyorlar. 

Paranoya sahibi insanların özel hayatlarında çok mutsuz olduğu gözlemlenmiştir. Birlikte olduğu kişiyi de şüpheci tavırlarıyla bezdirip ilişkiden kopmasına yahut bunalım yaşayıp  depresyona girmesine sebebiyet verebilir.

Etrafımızda böyle insanlar varsa sabırlı yaklaşıp ikna yoluyla profesyonel yardım alması için uğraş vermeliyiz. Aksi halde bu durum hem onlar hem de bizim için bir kabusa dönüşebilir.

Selma Soybaşı -Bandırma -20-07-2019