Recep Eraydın Mecliste Okumuştu. Bandırma'nın 7,2 Deprem Senaryosu.

2007 YILINDA BANDIRMA BELEDİYE BAŞKAN YRD. RECEP ERAYDIN TARAFINDAN BELEDİYE MECLİSİNDE OKUNAN DEPREM SENARYOSU 13 YIL SÜREDE NELER YAPILDI?

Cemal Öztaylan'ın Bandırma Belediye Başkanlığı döneminde  İstanbul Teknik Üniversitesi uzmanlarına hazırlatılan ve Bşk.Yrd.  Recep Eraydın tarafından mecliste okunan 'Bandırma Afet Zararlarını Azaltma Planı' yeniden gündemde.

Bilim adamları ve deprem uzmanlarının  Bandırma ve çevresinde  olması muhtemel  en kötü ihtimal 7.2 büyüklüğündeki bir depremde Bandırma'da nelerin yaşanabileceği okunan raporda yaşanabilecek tehlikeler  gözler önüne serilmişti. Aradan geçen 13 yıla  rağmen Bandırma'da deprem konusu gözden ırak tutulup gündemden  düşmüş ve raporun işaret ettiği önlemlere yönelik  yeni alanlarda kat sayısı azaltılmasından başka somut bir önlem ortaya konamadı. Elazığ ve Manisa'da meydana gelen depremlerde çok sayıda vatandaşımızın hayatını kaybetmesi ve yaralanması ile birlikte uğranılan  mal kayıplarıyla yeniden gündeme gelen  olası "Bandırma Depremi" senaryosu  konusunda hazırlanan rapor yeniden inceleme altına alınırken belirlenen  sonuçlara göre iddia edilen rakamlar ve senaryolar  ürkütücü rakamlar içeriyor.

İstanbul Teknik Üniversitesi uzmanlarının her türlü senaryonun ayrıntılı olarak yazıldığı rapora göre, 7.2 şiddetindeki bir depremde rapor tarihi itibariyle -120 bin nüfus oranına göre -  Bandırma'daki ölü sayısı 831 ile 2 bin 770 kişi arasında değişecek, 277 adet bina yıkılacak. Bugün Bandırma'nın nüfusu 160 Bine ulaştığı göz önüne alınırsa bu rakamlarda artış olasılığı yüksek olacak. Depremin ardından ise şehir içi ve dışı trafik tamamen kilitlenecek, hasar gören tavuk çiftlikleri ve kimyasal fabrikalar nedeniyle büyük çaplı çevre kirliliği ve kimyasal sızıntı olabilecek.

2004-2007 yılları arasında Cemal Öztaylan Belediye Başkanlığı döneminde daha sonra Belediye Başkanlığı görevini üstlenen  Bandırma Belediye Başkan Yardımcısı Recep Eraydın tarafından meclis üyelerine açıklanan rapora göre  Bandırma ve bölgesinde meydana gelebilecek 7.2 büyüklüğündeki bir depremin vereceği zararlara yönelik  deprem raporunun hazırlanması için İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından  35 tanesi  henüz yapılaşmamız imara açık alanda, 15'i ise sanayi alanlarında olmak üzere toplam 50 adet 30 metre derinlikte sondaj yapılmıştı.  

Eraydın, İTÜ 'ye  hazırlatılan raporla ilgili mecliste ki sunumunda "Bandırma ve çevresinde iki fay hattından birinde 7.2 şiddetinde bir depremin sabaha karşı saatte meydana gelebilmesi durumda olabilecekleri dile getirmişti.  Raporun  iyimser tahminlerinde  dahi korkutucu  senaryosunda  Bandırma  ilçe genelindeki 20 bin 400 adet binanın 277 adeti ağır hasar, 3 bin 910 adeti orta hasar ve 4 bin adeti ise hafif şekilde hasar görebileceği  ölü sayısının  831 ile 2 bin 770 kişi arasında değişirken, 8 bin 300 insanın ise yaralanacağı sonucu ortaya çıkmıştı. Depremde evleri hasar gören 20 bin ile 25 bin arasındaki insanın ise açıkta kalacağı tahmin ediliyordu.

Deprem esnasında Bandırma geneli için risk haritalarında 3 ayrı heyelan bölgesi tespit edilmişti buna göre kesin heyelan alanları  Ayyıldız Mahallesi'ndeki asit lojmanları ile belediye mezbahasının bulunduğu alan ve  Tatlısu Çeşmesi önündeki dolgu alanından başlayıp, tüm sahil ve dolgu alanını ve Livatya mevkiindeki Etibor'a ait şlam alanı barajını içeriyor.. Ayrıca depremin denizde olması durumunda sahil kesiminde oluşacak tsunami nedeniyle muhtemel zararlar söz konusu olacak. 

Recep Eraydın görev döneminde Belediye Meclisinde ki konuşmasında  deprem sonrasında çadır kentlerin ve sahra hastanelerinin kurulabilmesi için de gerekli alanların, çadır sayısına göre belirlendiğini ve kış şartlarına göre ihtiyaç duyulabilecek kıyafet, battaniye, gıda ve ilaç miktarının da belirlendiğini ifade etmiş ve Bandırma'da depremde riskli alanlar olarak aşağıda yer alan mahaller yer almıştı.
"Levent Mahallesi'ndeki yüksek katlı binalar, Hacıyusuf Mahallesi'nde sahil kesiminde bulunan eğimden dolayı kat kazanan binalar, Livatya mevkii yamaçlarındaki iki katlı yapılar, Günaydın Mahallesi'nin İnönü, Kaşif Acar ve Kurtuluş Caddeleri'ne bakan 7 ve 8 katlı binalar, Haydarçavuş Mahallesi'ndeki sahil dolgu alanı ile Kaşif Acar, Atatürk ve İnönü Caddelerine cepheli 7 ve 8 katlı binalar, 17 Eylül Mahallesi'nin Atatürk ve Eski Stadyum çevresindeki çok katlı binalar, İhsaniye Mahallesi'nde Kurtuluş Caddesi çevresindeki çok katlı binalar, 100.Yıl Mahallesi'nde imar affından yararlanan ve tüm kaçak yapılar, Sunullah Mahallesi'nde Ordu Caddesi ile Eski Tabakhane Deresi arasında kalan 7 katlı binalar ile demiryolunun iki çevresindeki yamaçtaki yapılar, eski dere yatağında bulunması ve yüksek katlı binaların bulunması nedeniyle Dere Mahallesi'nin tamamı, Bentbaşı Mahallesi'nde General Halit Caddesi'ndeki 6 katlı binalar, Paşabayır Mahallesi'nin Eski Edincik Caddesi ve Uğur Mumcu Caddesi çevresindeki çok katlı yapılar ile Uğur Mumcu ve Mehmet Akif Ersoy Caddesi arasında kalan çok katlı yapılar ve Ayyıldız Mahallesi'ndeki kaçak yapılar."

Fay hatlarının üzerinde olan ve olası şiddetli  bir deprem sonrasında Bandırma'da yaşanabileceklerin de ayrıntılı olarak yer aldığı DEPREM RAPORUNA  göre zemin açısından tereddüt yaşanan ve ayrıntılı jeopolitik etüt yapılması istenilen Dere, Bentbaşı, Haydarçavuş mahalleleri ile çok katlı binaların fazla olduğu Paşabayır, Hacı Yusuf, 17 Eylül, Sunullah, İhsaniye, Paşamescit ve Levent mahallelerinde ciddi hasar meydana gelebileceği ve can kaybının yüksek olacağı tahmin ediliyor.

Öte yandan kent merkezi dışında  Bandırma'ya bağlı Edincik Mahallesinde  Yenice Mahallesi'nde ağır hasar ve can kaybı yaşanabileceği, bölgede bulunan tavuk çiftliklerinde kümes hayvanlarının telef olarak salgın hastalık ve çevre kirliliğine neden olabileceği üzerinde durulmuş  Bandırma'daki kimya sanayi tesislerinden Bagfaş'da meydana gelmesi muhtemel bir kimyasal sızıntı ile Eti Bor Sülfirik Asit Fabrikası'na ait asit tanklarının hasar görmesiyle büyük çaplı çevre kirliliği ve kimyasal tehdit ihtimalinin insan yaşamını olumsuz etkileyecek şartlar  oluşacağı belirtiliyor.

Rapora göre, deprem sonrasında şehir merkezi ve yakın yerlerde bulunan Uğur Mumcu Caddesi üzerindeki otellerde, Atatürk, Ordu, Kurtuluş, Kaşif Acar ve İnönü Caddeleri'ndeki yıkıntılar nedeniyle şehrin ana ulaşım yollarının trafiğe kapabileceği, kapanan yolların itfaiye, ambulans ve yardım ekiplerinin işlerini güçleştireceği belirtilmiş olmasına rağmen bugüne kadar rapora uygun bir düzeltme yapılmamış ve  Depremin ardından vatandaşların kendi araçlarıyla şehir dışına çıkmak istemesi nedeniyle zaten yetersiz olan şehir içi trafiğinin tamamen kilitleneceği kaydedilerek  Balıkesir yönünden gelen kara trafiğinin Bandırma-Susurluk Karayolu'nun dar ve yetersiz olması - sonradan çift yol yapıldı- nedeniyle kilitlenebileceği, İzmir-Bandırma demiryolu hattının ise oluşacak hasar nedeniyle kullanılamaz duruma geleceği belirtiliyor.

Recep Eraydın'ın açıkladığı raporda Ayrıca İlçe Emniyet Müdürlüğü ve Bölge Trafik personeli ekiplerinin de depremden etkileneceği için işlevsiz kalabileceği şehirde güvenlik ve trafik hizmetlerinde özellikle  ilk gün büyük çaplı sıkıntılar yaşanabileceği, cezaevinde olabilecek hasardan dolayı firarların yaşanabileceği belirtilmişti.  Sağlık kuruluşları ,Bandırma Devlet Hastanesinde yaşanan kaos ortamından etkileneceği ve  özellikle kent içi bazı okullarında risk altında olduğu kaydedilen raporda, özellikle hastanenin  devre dışı kalabileceği uyarısında bulunulmuştu. 

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından hazırlanan ve dönemin Başkan Yardımcısı Recep Eraydın tarafından 2007  Belediye Meclisinde basına açık okunan raporun işaret ettiği olumsuzlukların giderilmesine yönelik somut bir çalışma yapılmadığı bilinirken Belediye Başkanı Tolga Tosun tarafından konunun Belediye Meclisine getirilerek kurulacak  komisyonlarca takip edileceği öğrenildi. 

28-01-2020/ EDİT: MEHMET LEVENTOĞLU/RAPOR KAYNAK İTÜ