Sırbıstan Halkı Küresel Maden Şirketi RİO TİNTO'yu Ülkeye Sokmadı

Yakın gelecekte petrol ürünlerinin yasaklanacağı araçlarda yenilenebilir enerji kaynağı olarak  geleceğin en çok aranan metallerinden biri olarak kabul edilen LİTYUM  Sırbistan'ın Bosna sınırında bol miktarda bulunması ortalığı karıştırdı. Sırbistanda olaylar sürüyor.   Türkiye'de madencilik sektöründe  söz sahibi olan ve Türkiye nin stratejik madeni olan Bor'un dünya piyasalarındaki pazarını da  tekel olarak kontrol eden 150 yıllık  çok uluslu maden devi Rio Tinto  şirketine Sırbistan halkı şiddetli protestolarla ülkeye girmesine izin vermedi.

Sırbistan'ın batısında bir kent olan  Loznica'da Lityum madeni yatırım izni alan  dünyanın 1 numaralı çok uluslu İngiliz-Avusturalya maden şirketi  Rio Tinto 'ya karşı protesto eylemleri giderek sertleşirken Sırbıstan hükümeti geri adım atmak zorunda kaldı. Protestocular hava ,akarsu ve tarım alanları olarak yaşanabilir çevreyi tehdit ettiğini söyledikleri bir maden projesine karşı gösterilere devam ederken, şirket Sırbistanı terk edene kadar gösterilerin sürdürüleceği açıklandı..

Çokuluslu şirket Rio Tinto, son yıllarda araçlarda kullanımı giderek yaygınlaşan  bir pil sınıfı olarak lityum karbonat kaynağı olan Sırbistan'da tespit edilen rezervlere yönelik madene milyarlarca avro yatırım yapmaya hazırlanıyordu. Ancak yerleşimciler ve aktivistler çevresel maliyetin ödenemeyecek kadar yüksek olacağını söyleyerek şirketin yatırım izni almasını protesto etti.. "Bu proje sularımız, toprağımız ve geleceğimiz için bir tehlikedir" dedi. "İşte bu yüzden protesto ediyoruz" Sırbistan hükümetinin protestoculara karşı aldıkları güvenlik önlemleri yetersiz kalınca hükümet geri adım atmak zorunda kaldı.

Öte yandan ekonomik sıkıntılarla boğuşan  Sırbistan Başkanı Aleksandar Vucic ülkesine çok büyük dış gelir sağlayacak  olan madeni ekonomik gerekçelerle savundu ve kazanılacağına inandığı yerel bir referandum önerisi yapmasından hemen  sonra Belgrad ve diğer Sırp kasabalarındaki binlerce gösterici, yetkililerin gözdağı kampanyasına rağmen Sırbistan'ın batısında planlanan madeni protesto etmek için ana yolları ve köprüleri kapattı. Bunun üzerine son olarak Sırbistan Başbakanı Ana Brnabich Perşembe günü televizyonda yayınlanan bir konuşmada, "Çevre protestolarının tüm taleplerini yerine getirdik ve Sırbistan Cumhuriyeti'ndeki Rio Tinto'ya son verdik" dedi.

Öte yandan bazı kaynaklar gösterilerin arkasında Çin olabileceğini ve zengin lityum kaynakları için, Rio Tinto'nun  2,1 milyar € yatırım sözünden çok daha fazlasını kazanmak adına gösterilerin arkasında hükümetin olabileceğini ve  lityum madenciliğini Çin'e devretmek isteyebileceği ileri sürülüyor. 

Konu Türkiye açısından da önem arzediyor ve ilgiyle izleniyor

21-01-2022/HABER MERKEZİ /KAYNAK EURONEWS/ EDİT: MEHMET LEVENTOĞLU