Dezenfektanlar Trafik Kontrolünde Alkol Gibi Tepkime Verebilir mi ?
Dr.Şuayip GÜLÜMSER-Dr.İ.Hamit Hancı
Ankara Üniv. Tıp Fak Adli Tıp A.D
2019 Aralık ayında Çin tarafından Dünya’ya duyurulan, 2020 Mart ayında da Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilen COVİD-19 salgını alışverişten, sosyal ilişkilere, siyasetten, ekonomiye kadar insanlığa dair her ne varsa köklü değişikliklere yol açmış, yepyeni bir yaşam şekli edinilmesine sebep olmuştur. En temel değişikliklerden birisi de temizlik alışkanlıklarımızda yaşanmış, dezenfektanlar günlük rutinimizin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Dezenfektan kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte, başta artan cilt hastalıkları olmak üzere birçok yeni sorunla karşılaşılmıştır. Bu sorunlardan bir tanesi de dezenfektanların içerdiği alkolün sebep olduğu hukuki problemlerdir.
Son bir yılda; alkollü içecek tüketmediği halde trafik kontrollü sırasında üfleme testlerinde alkollü çıkan ve bu durumun kısa bir süre önce kullandığı dezenfektana bağlı olduğunu iddia eden vatandaşlarla ilgili onlarca haber internet sitelerinde düşmüştür.
Etil alkol bazlı dezenfektan kullanımının bir etkisi olabilecek bu durumla ilgili gerek ülkemizde gerekse yabancı ülkelerde birçok çalışma yapılmıştır.
Bu çalışmalarda etil alkol içeren kişisel bakım ürünlerinden, gargaralara, astım ilaçlarından, dezenfektanlara kadar birçok maddenin alkolmetre cihazlarına etkisi araştırılmıştır.
Yapılan araştırmalar, kullanılan maddenin içerdiği etil alkol miktarına ve kullanım sonrası ile alkolmetreye üfleme arasında geçen süreye bağlı olarak çeşitli oranlarda yalancı pozitif değerlerin olabileceğini bilimsel olarak ortaya çıkarmıştır.Etil alkol içeren maddelerin yol açtığı bu etkinin ise maksimum 15 dakikalık açık hava solunumu sonunda yasal sınırların altına düştüğü hatta sıfırlandığı belirtilmiştir.
İspopropil alkol içeren maddelerin ise böyle bir etkiye yol açmadığı görülmüştür.
Pandemi sürecinin devam edeceği ve dezenfektan kullanımının da rutinimizden çıkmayacağı göz önüne alındığında, yaşanabilecek hukuki ve cezai mağduriyetlerin önüne geçmek adına basit ama etkili çeşitli önlemlerin alınması gerekmektedir.
Özellikle kolluk kuvvetlerince yapılan testlerde vatandaşların pozitif gelen üfleme testlerine bu yönde bir itirazları olduğunda, 15 dakikalık açık havada bekleme sonrası testin yeniden tekrar edilmesine dair yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
İsopropil bazlı dezenfektanların alkolmetre cihazlarını etkilememesi dolayısıyla başta trafikte olmak üzere alkolün hukuki problem yaratacağı alanlarda, etil alkol değil isopropil alkol bazlı dezenfektan kullanımının mağduriyetlerin önüne geçebileceği vatandaşlarımız tarafından dikkate alınmalıdır.
06-05-2021
