Doğada bulunan en ölümcül 10 zehir – ormanda bulabileceğiniz en ölümcül mantar da dahil

Doğal dünya, bilimin bildiği en etkili zehirlerden bazılarını üretti. İşte insanlar için en ölümcül olanlardan bazıları

Bazı biyotoksinler, belirli fizyolojik sistemleri hedef alacak şekilde evrimleşmiştir ve bu da onları, insanlar tarafından eser miktarda bile olsa karşılaşıldığında son derece etkili, hatta bazı durumlarda ölümcül hale getirir.

Toksisiteyi değerlendirmek ve sıralamak, türler arasındaki farklılıklar, toksinin farklı hali ve vücuda girme şekli (oral, intravenöz, intraperitoneal, inhalasyon) nedeniyle kolay değildir.

Ölümcül doz 50 (LD50), bir maddenin ne kadarının bir grup test hayvanının yarısı için ölümcül olduğunun ölçüsüdür. Burada, vücut kütlesinin kilogramı (kg) başına maddenin miligramı (mg) olarak gösterilir ve herhangi bir karşılaştırma dikkatli yapılmalıdır.

Doğadaki en ölümcül zehirler

Tetrodotoksin

BALON BALIĞI küre balığı ve kurbağa balığı gibi bazı balıkların karaciğerinde ve cinsel organlarında bulunan tetrodotoksin, ölümcül olabilen çok güçlü bir toksindir. Ayrıca bazı amfibilerde, ahtapotlarda ve kabuklu deniz hayvanı türlerinde de görülür .

BİLİM ADAMLARINA göre , “İnsan zehirlenmeleri, balığın eti ve/veya organları uygunsuz şekilde hazırlanıp yendiğinde meydana gelir. Tetrodotoksin, sinirlerden kaslara giden sinyallerin iletilmesine müdahale eder ve vücudun kaslarında giderek artan bir felce neden olur.”

Bu nedenle, Japonya’da ‘fugu’nun (bir balon balığı lezzeti) restoran hazırlığı yasalarla sıkı bir şekilde kontrol edilir ve yalnızca özel olarak eğitilmiş şefler balığı hazırlayabilir. Farelerde tetrodoksinin LD50’si (oral) 0,000334 mg/kg’dır.

Abrin

Abrin’in farelerde LD50’si (intravenöz) 0,00002 mg/kg’dır. Dünyanın tropikal bölgelerinde yetişen tespih bezelyesi bitkisinin tohumlarından elde edilir. Tohumlar kırmızıdır ve bir ucunda siyah bir nokta vardır ve sadece bir tanesi bir yetişkini öldürmeye yetecek kadar abrin içerir, ancak abrine kazara maruz kalma olasılığı düşüktür”Abrin, insanların vücutlarındaki hücrelere girerek ve hücrelerin protein üretmesini engelleyerek insanları hasta eder. Proteinler olmadan hücreler ölür. Sonunda bu tüm vücuda zarar verir ve ölüme yol açabilir.”

Botulinum

Clostridium botulinum , düşük oksijen koşullarında ölümcül toksinler (botulinum toksinleri) üreten bir bakteridir. Toksinler sinir fonksiyonlarını engeller ve solunum ve kas felcine yol açabilir. “Botulinum toksinleri bilinen en ölümcül maddelerden biridir”. İnsanlarda botulinumun LD50’sinin (inhalasyon) 0,000001 ila 0,000003 mg/kg olduğu tahmin edilmektedir.

İnsan botulizmi, esas olarak botulizm toksinlerinin uygunsuz şekilde işlenmiş gıdalar yoluyla yutulduğu gıda kaynaklı bir zehirlenmedir, ancak nispeten nadirdir. Ayrıca bebeklerde C. botulinum’un bağırsak enfeksiyonu, yara enfeksiyonları ve inhalasyon yoluyla da meydana gelebilir .

Clostridium ailesinin bir üyesi olan bir diğer toksin ise Clostridium tetani’dir. Bu toprak bakterisi, tetanospazmin toksinine ve ölümcül TETANOZ hastalığına neden olur ; bu hastalığa karşı aşı olabilirsiniz.

Maitotoksin

Maitotoksin, dinoflagellat (plankton) Gambierdiscus toxicus tarafından üretilen oldukça güçlü bir deniz zehiridir .

Bu tür Pasifik Okyanusu’nun tropikal ve subtropikal bölgelerinde bulunur ve toksin içeren tropikal resif balıklarının yenmesiyle oluşan ciguatera balık zehirlenmesine karışmasıyla bilinir. Maitotoksin insan vücudundaki hücre fonksiyonunu etkiler ve farelerdeki LD50’si (intraperitoneal) 0.00005mg/kg’dır.

Amatoksin

DÜNYANIN en ölümcül mantarlarından biri olan ölüm mantarı ( Amanita phalloides ),dünya çapında mantar kaynaklı ölümlerin yaklaşık %90’ından sorumludur. Mantar, üç ana toksin sınıfı üretir: amatoksinler, fallotoksinler ve virotoksinler, amatoksin α-Amanitin en ölümcül olanıdır.

Amatoksinler hücrelerdeki protein sentezini bozar ve öncelikli olarak karaciğeri hedef alır. Ölüm başlığının yutulması karaciğer yetmezliğine, böbrek yetmezliğine, ensefalopatiye ve bir ila yedi gün içinde ölüme yol açabilir. İnsanlarda (oral) α-Amanitinin LD50’sinin 0,0001 mg/kg olduğu tahmin edilmektedir. Bir panzehir mevcut olsa da, etkili olması için toksinler hücrelere bağlanmadan önce uygulanması gerekir.

Digoksin

Tilki eldivenleri ( Digitalis türleri), yutulduğunda insanlar için ölümcül olabilen, başlıca digoksin ve dijitoksin olmak üzere kardiyak glikozitler içerir. Tilki eldiveni türevlerinin belirli kalp rahatsızlıklarını tedavi ettiği bilinse de, bitkinin kazara veya kasıtlı olarak yutulması mide bulantısı, kusma, ishal, kafa karışıklığı, görme bozuklukları ve kalp aritmilerine neden olabilir. Kedilerde dijitoksinin LD50’si (intravenöz) 0,00018 mg/kg’dır.

Aflatoksin

En zehirli mikotoksinler arasında belirli mantarlar ( Aspergillus flavus ve Aspergillus parasiticus ) tarafından üretilen aflatoksinler bulunur . Bu türler tahıl, yağlı tohum, baharat ve ağaç yemişleri de dahil olmak üzere mahsulleri etkiler.

Toksinler ayrıca kirli yemle beslenen hayvanların sütünde de bulunabilir. Dünya Sağlık Örgütü”Büyük dozda aflatoksinler akut zehirlenmeye yol açabilir… ve genellikle karaciğere zarar vererek yaşamı tehdit edebilir. Aflatoksinlerin ayrıca… DNA’ya zarar verdiği gösterilmiştir.” demektedir. Maruziyet, artan kanser riskiyle ilişkilidir. Farelerde (intraperitoneal) aflatoksin B1’in (en toksik form) LD50’si 0,009 mg/kg’dır.

Striknin

Strikninin kaynağı, Hindistan ve Güneydoğu Asya’ya özgü olan striknin ağacıdır ( Strychnos nux-vomica ).“İnsanlarda ciddi etkilere neden olmak için sadece az miktarda striknin yeterlidir” diyor . Toksin sinir sistemini etkileyerek şiddetli spazmlara neden olur. İnsanlarda strikninin LD50’si (oral) yaklaşık 0,0015 ila 0,002 mg/kg’dır.

Tarihsel olarak, striknin çok çeşitli rahatsızlıkları tedavi etmek için küçük miktarlarda uygulanıyordu ancak şimdi esas olarak bir böcek ilacı olarak kullanılıyor. “Striknin bazen LSD, eroin ve kokain gibi uyuşturucularla karıştırılmış olarak da bulunur.”

Batrakotoksin

Batrakotoksin, Phyllobates cinsine ait ZEHİRLİ OK FIRLATAN KURBAĞALAR tarafından salgılanan bir toksindir ve ayrıca Pitohui ve Ifrita cinsine ait bazı kuşların tüylerinde ve derisinde bulunur . Araştırmalar, kurbağaların ve kuşların toksinleri besin kaynaklarından aldığını göstermektedir. Batrakotoksin, kalp yetmezliğine neden olduğu ve sinir sistemini etkileyerek felç ve nöbetlere yol açtığı için doğadaki en güçlü zehirlerden biridir. Farelerde batrakotoksinin LD50’si (intravenöz) 0,002 mg/kg’dır.

Risin 

Risin, sütleğen familyasından çok yıllık çiçekli bir bitki türü olan hint yağı bitkisinin ( Ricinus communis ) fasulyelerinden gelir . Bitki yaygın olarak yetiştirilir çünkü fasulyeleri hint yağı yapmak için kullanılır; işleme sırasında ısı tohumlardaki risini etkisiz hale getirir ve yağı kullanmak güvenli hale getirir. Farelerde risin için LD50 (inhalasyon) 0,003 mg/kg’dır.

İsviçreli tıp adamlarına göre , “Birinin kazara risinle zehirlenmesi çok düşük bir ihtimaldir.” Yutulduğunda, semptomlar maruz kalma miktarına ve yoluna bağlı olarak değişir. 2021’de TOXICON dergisi, 1980’den beri altı ölüme yol açan 50 risin zehirlenmesi vakası bildirdi

13-03-2025 / KAYNAK: WİLDLİFE DIİCOVERY