15 Kasım Salı. Türkiye'de ve Dünyada Gündem

15 Kasım Salı gününden herkese günaydın. Bugün bültende; IMF tarafından küresel ekonomiye dair yapılan tahminler, Küresel İflaslar Raporu'nda açıklanan iflas verileri, Taksim'de gerçekleştirilen terör saldırısına dair yeni gelişmeler, DEVA Partisi ev sahipliğinde düzenlenen Altılı Masa toplantısı ve ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında gerçekleşen görüşmenin detayları yer alıyor.

 

PİYASALAR & EKONOMİ

  50 SN

• BIST 100 endeksi, günü %2,5 artışla 4.570,2 puandan kapatarak tüm zamanların en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirdi. BIST Sanayi Endeksi ise gün içinde dolar bazında 406 puana kadar yükselerek Mayıs 2013'ten bu yana en yüksek seviyesini kaydetti.

• Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun 7-8-9 Aralık tarihlerinde toplanacağı duyuruldu. Komisyonun aralık ayı içinde dört toplantı yapması ve son toplantının ardından yeni asgari ücretin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından duyurulması bekleniyor.

• Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından yayımlanan blog yazısında, "20 ekonomi bölgesinin takip edildiği satın alma yöneticisi endekslerinde son aylarda istikrarlı bir kötüleşme olması, görünümün Ekim ayı Dünya Ekonomik Görünümü (WEO) raporunda belirtilenden daha karamsar olduğunu teyit ediyor. Şu anda çok fazla zorluk söz konusu ve zayıflayan ekonomik göstergeler ileride daha fazla zorluğa işaret ediyor" ifadeleri kullanıldı.

  • Bir adım geriden: Ekim ayında IMF tarafından yayımlanan Dünya Ekonomik Görünümü raporunda 2023 yılı için küresel büyüme beklentisi %2,9'dan %2,7'ye düşürülmüştü.
  • Öte yandan: ABD merkezli yatırım bankası Morgan Stanley, 2023 yılında Birleşik Krallık ve Avro Bölgesi'nin resesyona girme ihtimalinin yüksek olduğunu, ABD'nin ise küçük bir farkla resesyondan kurtulabileceğini aktardı.

• Allianz Trade tarafından yayımlanan Küresel İflaslar Raporunda, küresel çapta ticari iflasların 2022 yılında %10, 2023 yılında ise %19 artacağı tahmininde bulunuldu. Bu yıl Birleşik Krallık'ta 42 bin, Almanya'da 28 bin 400, Fransa'da ise 18 bin 700 iflasın beklendiği ifade edilen raporda, Türkiye'deki iflaslarda ise ağustos ayı itibariyle %69 artış kaydedildiği belirtildi.

• Avro Bölgesi'nde sanayi üretimi eylül ayında aylık bazda %0,9, yıllık bazda ise %4,9 artış gösterdi. Bölgede sanayi üretiminde aylık bazdaki en yüksek artış  %11,9 ile İrlanda'da gözlemlendi.

İŞ DÜNYASI

  44 SN

• Reklam sektörü çalışanları, Sinema Televizyon Sendikası altında faaliyet gösterecek Reklamcılar Platformu’nu kurdu. Oluşumun sektör emekçilerini temsil etmeyi, çalışma şartlarını iyileştirmeyi, işçi haklarını savunmayı ve yaşanabilir çalışma ortamını sağlamayı hedeflediği bildirildi.

• ASELSAN, finans sektörü ve finansal teknoloji girişimciliğinin gelişimine katkı sağlamak için %44,44’üne ortak olduğu İstanbul Finans ve Teknoloji Üssü adlı bir şirket kurdu. KAP’a yapılan açıklamaya göre, 45 milyon lira sermayeye sahip olan şirketin %35,56’sı T.C. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanlığı'na, %4,22’si Marmara Üniversitesi'ne, %4,22’si İstanbul Üniversitesi'ne, %7,33'ü İbn Haldun Üniversitesi'ne ve %4,22'si Bilişim Vadisi Teknopark’a ait olacak.

• Rosneft, 2022’nin ilk 3 çeyreği için hissedarlarına hisse başına 20,39 ruble temettü ödenmesini tavsiye etti. 2021’in ilk 6 ayında ödenen temettüyse 18,03 rubleydi. BCS Global Markets analistleri, şirketin hissedarlarından olan Rusya devletinin böylece 1,4 milyar dolar elde edeceğini hesapladı.

• BioNTech, Novartis’in yan kuruluşunun Singapur’da sahip olduğu tesisi satın aldı. Almanya merkezli biyoteknoloji şirketinin mRNA tabanlı aşılarını üreteceği tesisin 2023’e kadar faaliyete geçmesi ve 100 kişilik istihdam yaratması bekleniyor.

• Jeff Bezos, 124 milyar dolarlık servetinin büyük kısmını hayır işleri için bağışlamayı planladığını açıkladı. CNN’e konuşan Amazon'un kurucusu, mal varlığını iklim değişikliğiyle mücadeleye ve farklı kesimlerden, görüşlerden insanları bir araya getiren kişilere bağışlayacağını ifade etti.

  • Bir adım geriden: Bezos geçtiğimiz günlerde, “Courage and Civility Award” adlı ödül kapsamında bağışlar yapmasını sağlamak için sanatçı ve hayırsever Dolly Parton’a 100 milyon dolar vermişti.

POLİTİKA

  2 DK

• Emniyet Genel Müdürlüğü, İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki İstiklal Caddesi’nde geçtiğimiz gün meydana gelen ve 6 kişinin hayatını kaybettiği, 81 kişinin de yaralandığı bombalı saldırıyı düzenleyen kişinin Suriye uyruklu Ahlam Albashır olduğunu açıkladı. Zanlı, Küçükçekmece’de sabaha karşı düzenlenen operasyonla gözaltına alındı.

  • 6 kişinin kimliği: İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, hayatını kaybedenlerin kimliklerini Arzu Özsoy, kızı Yağmur Uçar, Yusuf Meydan, Ecrin Meydan, Adem Topkara ile eşi Mukaddes Elif Topkara olarak açıkladı.
  • “PKK uzantısı” açıklaması: Emniyet Genel Müdürlüğü‘nden yapılan açıklamada, saldırının ardından 21 adrese operasyon düzenlendiği ve 46 kişinin gözaltına alındığı, bu kişilerin ifadelerinden yola çıkılarak Albashır’ın yakalandığı belirtildi. Açıklamada “Şahıs, yapılan sorguda PKK/PYD/YPG terör örgütü tarafından özel istihbarat elemanı olarak yetiştirildiğini ve Afrin üzerinden ülkemize eylem yapmak için kaçak yollarla giriş yaptığını beyan etmiştir.” ifadelerine yer verildi.
  • “PKK üstlenmedi”: Reuters’ın haberine göre; terör örgütü PKK ve uzantısı SDG saldırıyı üstlenmedi. Açıklamada “Türkiye zemininde sivil insanları herhangi bir biçimde hedeflememiz söz konusu olamaz” denildiği öne sürüldü.
  • Taziye mesajları: Saldırının ardından Pakistan, Ukrayna, Hollanda, Almanya, İsveç, Polonya, Macaristan, Fransa, Belarus, Yunanistan, ABD, Katar, Filistin gibi çok sayıda ülke yetkilisi taziye mesajı paylaştı.
  • Soylu’dan ABD çıkışı: ABD Büyükelçiliği’nin yayımladığı taziye mesajının ardından İçişleri Bakanı Süleyman Soylu “Biz, bize verilen mesajı biliyoruz, bize verilen mesajı aldık. Tekrar altını çizerek ifade ediyorum: ABD Büyükelçiliği’nin taziye dilemesini kabul etmiyoruz, reddediyoruz. Biz kimsenin düşmanı değiliz, kimsenin topraklarında gözümüz yok, kimseye kalleşlik yapmıyoruz; ama bu kalleşliklere elbette ki tahammül edecek gücümüzün kalmadığını ifade etmek istiyorum.” açıklamasında bulundu.
  • New York Times’a tepki: Saldırının ardından New York Times’ın Twitter’da paylaştığı konuya ilişkin haberinde “milyonlarca turistin gezdiği bölgede bombalı saldırı gerçekleşti” ifadelerine yer vermesi, kullanıcıların tepkisini çekti.

• Altılı Masa'nın ikinci tur görüşmelerinin ikincisi, DEVA Partisi ev sahipliğinde gerçekleşti. 8 saat süren görüşmenin ardından yapılan açıklamada DEVA Partisi lideri Ali Babacan, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti lideri Meral Akşener, Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu, Saadet Partisi lideri Temel Karamollaoğlu ve Demokrat Parti lideri Gültekin Uysal, Taksim'de gerçekleşen terör saldırısını kınadı. Açıklamada ayrıca, Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Geçiş metinin 28 Kasım'da kamuoyuna sunulacağı belirtildi.

  • Babacan'dan "ortak aday" zamanı: Görüşme öncesi açıklama yapan Ali Babacan, anayasa çalışmalarının tamamlandığını, parlamenter sisteme geçiş için yol haritası ve ortak politikalar üzerindeki çalışmaların da tamamlanmak üzere olduğunu söyledi. Babacan, ortak adayı bu iki çalışma bittikten sonra konuşmaya başlayacaklarını ifade etti. 

• ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, G20 Liderler Zirvesi öncesi Endonezya'nın Bali kentinde bir araya geldi. İki lider, Biden'ın göreve gelmesinin ardından ilk kez yüz yüze görüştü. 

  • ABD'nin mesajları: Beyaz Saray'dan görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada, Çin'in Tayvan'da "zorlayıcı ve giderek artan orandaki saldırgan eylemlerine" karşı Biden'ın Cinping'i uyardığı belirtildi. Açıklamada liderlerin, iletişim kanallarının açık tutulması ve yapıcı çabaların derinleştirilmesi için yetkililerin görevlendirilmesi konusunda mutabık kaldığı belirtildi.
  • Çin'in çağrıları: Çin devlet haber ajansı, Cinping'in "Tayvan sorunu" ile ilgili "kırmızı çizgiyi" geçmemesi konusunda Biden'ı uyardığını aktardı.

• Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya'nın geri çekildiği Herson'u ziyaret etti. Zelenski, “İlerliyoruz. Barış için, tüm ülkemizde barış için hazırız” dedi. 

  • 400'den fazla savaş suçu: Zelenski ayrıca, yetkililerin Rusya ordusunun Herson'da işlediği 400'den fazla savaş suçunu ortaya çıkardığını ve kayda aldığını söyledi. Ukrayna Devlet Başkanı "Rusya ordusu arkasında Ukrayna'da girdiği diğer bölgelerdeki vahşetin aynısını bıraktı. Her katili bulup adalete teslim edeceğiz. Şüphesiz." dedi. 

• Katar merkezli Al Jazeera'nin haberine göre; İran'da mahkeme, Mahsa Amini'nin hayatını kaybetmesinin ardından başlayan rejim karşıtı protestolara ilişkin ilk idam kararını verdi. Davada yargılanan bir kişiye idam cezası verilirken 5 kişiye ise hapis cezası verildiği; ancak cezaların onanması için temyiz mahkemesinin de onaylaması gerektiği aktarıldı.

  • Ne olmuştu? Geçtiğimiz hafta, İran parlamentosunda 290 milletvekilinden 227'si, protestolara katılan 15 bin kişinin idam cezasıyla yargılanması talebiyle bildiri imzalamıştı.

• Slovenya'da cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda Natasa Pirc Musar, oyların çoğunluğunu alarak ülkenin ilk kadın cumhurbaşkanı oldu.

TEKNOLOJİ & STARTUP

  51 SN

• FTX'in iflasına yönelik kurucu ve eski CEO Sam Bankman-Fired’ın da yaşadığı Bahamalar’da inceleme başlatıldı. Konuya ilişkin açıklamada, “FTX’in küresel çöküşü ve FTX Digital Markets Ltd’nin geçici tasfiyesi ışığında, Mali Suçları Soruşturma Şubesi’nden bir mali soruşturma ekibi, herhangi bir cezai suistimal olup olmadığını araştırmak için Bahamalar Menkul Kıymetler Komisyonu ile yakından çalışıyor” ifadelerine yer verildi.

  • Öte yandan: Visa, FTX ile yaptığı küresel kredi kartı anlaşmalarının tamamını feshettiğini açıkladı.
  • "Geleneksel banka" endişesi: İsveç merkezli finans teknolojileri (fintech) şirketi Klarna’nın CEO’su Sebastian Siemiatkowski, FTX’in iflasının finans sektöründe düzenlemeler yapılmasını teşvik edeceğini söyleyerek fintech firmaları ile geleneksel bankalar arasındaki rekabetin zorlaşacağını belirtti. Siemiatkowski, "geleneksel banka endüstrisinin fintech sektörünü tüketicilerin aleyhine yeniden düzenlemek için"  bu fırsatı kullanacağını iddia etti.
  • Kurtarma fonu: Binance CEO'su Changpeng Zhao, FTX'in çöküşünün ardından kripto varlıklarda yaşanan olumsuz gelişmelerin etkilerini azaltmak amacıyla güçlü fakat likidite sorunu yaşayan projeleri destekleyecek bir "endüstri kurtarma fonu" kuracaklarını duyurdu. Konuya ilişkin açıklamasında Zhao, "Kripto hiçbir yere gitmiyor. Biz hala buradayız. Hadi yeniden inşa edelim" ifadelerini kullandı.

• Twitter'da içerik denetleme, emlak ve pazarlama departmanı dahil pek çok farklı alanda görev yapan 5 bin 500 sözleşmeli çalışandan 4 bin 400 kadarının işine herhangi bir bilgilendirme yapılmadan son verildiği bildirildi. Ayrıca, Twitter'ın tüm iç iletişim ekibinin de işine son verdiği aktarıldı.

  • Sıra Amazon'da: New York Times’ın konuya aşina kaynaklara dayandırdığı haberine göre Amazon, kurumsal ve teknolojik alanlarda çalışan yaklaşık 10 bin çalışanı bu haftadan itibaren işten çıkarmayı planlıyor. Toplu işten çıkarmanın, Amazon’un ses asistanı Alexa’yı da bünyesinde barındıran cihazlar biriminin yanı sıra perakende ve insan kaynakları departmanlarına odaklanacağı belirtiliyor.

SPOR

  19 SN

ATP Sezon Sonu Finalleri'nde Taylor Fritz, Rafael Nadal'ı 2-0; Andrey Rublev, Daniil Medvedev'i 2-1 yenerek gruba galibiyetle başladılar.

Paris 2024 Olimpik ve Paralimpik Oyunları'nın maskotu organizasyon komitesi tarafından tanıtıldı. Maskotlara Frigler adı verildi.  Olimpiyatlar, 2 - 18 Ağustos 2024 tarihleri arasında gerçekleşecek.

A Millî Erkek Basketbol Takımı, FIBA 2023 Dünya Kupası Avrupa Elemeleri 2. Tur I Grubu dördüncü maçında Sırbistan'a 77-76 yenildi.  Philadelphia 76ers oyuncusu Joel Embiid bir maçta 50 sayı, 10 ribaunt, 5 asist ve 5 blok barajlarını geçen ilk oyuncu oldu. 

  • Joel Embiid: 59 sayı 11 ribaunt 8 asist 7 blok

ALTERNATİF GÜNDEM

  34 SN

• Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), 2021 yılında yaşanan insan hakları ihlallerine dair 365 sayfalık bir rapor yayımladı. Raporda, 2021’de 2 bin 991 kişinin yaşam hakkı ihlalleri nedeniyle hayatını kaybettiği belirtildi. Ayrıca Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekildiğine, “fiili OHAL” uygulamalarının devam ettiğine, insan hakları savunucularının tutuklandığına ve siyasi partileri kapatmaya yönelik davalara dikkat çekilerek 2021’de hak ve özgürlüklerin sistematik olarak ihlal edildiği aktarıldı.

• Teyit tarafından 1 Ekim 2019 - 13 Ekim 2022 tarihleri arasında yayımlanan analizlere göre, Türkiye’de yanlış bilgi içeren haberler yayımlayan 2 bin 610 haber sitesi tespit edildi. Buna göre, en çok yanlış bilgi içeren haber yayımlayan haber sitesi Yeni Akit olurken bunu sırasıyla SabahSözcüHaberler.com ve Cumhuriyet takip etti.

Teyit

İspanya'da kamyon şoförleri, karayolu taşımacılığı kurallarında kâr marjlarını koruyacak değişiklikler talep etmek ve hayat pahalılığını protesto etmek amacıyla süresiz grev başlattı. Yüzlerce işçi, Nakliyecileri Savunma Platformu’nun çağrısıyla İspanya’nın başkenti Madrid’de yürüyüş düzenledi.

protestodan fotoğraf

Susana Vera/Reuters

• Roche, deney aşamasındaki yeni ilacının, Alzheimer hastalığının erken aşamalarında ortaya çıkan ve bilişsel yeteneklerde düşüşe yol açan hafif demansın ilerleyişini yavaşlatmaya yönelik temel hedefi karşılayamadığını söyledi.

 

Emlakta güncel haberler, ev için faydalı bilgiler: Zingat Blog

Türkiye’de gayrimenkul alanında oldukça sınırlı veri ve bilgi bulunuyor, bu esnada doğru olmayan bilgiyle de sıkça karşılaşılabiliyor.

Bu soruna karşılık “Emlak. Bilgi. Güven.” sloganıyla yola çıkan Zingat, 2015 yılından bu yana Türkiye’de güvenilir bir gayrimenkul bilgi ve pazarlama platformu olarak hizmet veriyor.

Zingat Blog: Türkiye'de gayrimenkul sektörüne yatırım yapanlar, gayrimenkul satanlar / kiralayanlar, yeni ev arayışında olanlar ve bu sektörden profesyonel kazanç sağlayan kişileri aynı çatı altında buluşturan Zingat, Zingat Blog ile doğru, kapsamlı referans bilgiler ve faydalı tüyolara ulaşmanın sınırlarını genişletiyor. 

Neler var? Zingat Blog; güncel gayrimenkul bilgileri, emlak haberleri, emlakta son dönem eğilimleri, kentsel dönüşümdeki gelişmeler ve şaşırtıcı bilgilerin yanı sıra videolu içerikler, ev yaşamına dair ipuçları ve dekorasyon önerileri sunuyor. 

Mutluluğa giden gayrimenkulu bulmak üzere Zingat’ı ziyaret edebilir, ev ve gayrimenkul dünyasından güncel haberler ve faydalı bilgilere güvenle ulaşmak için Zingat Blog’u keşfedebilirsiniz. 

GÜNÜN HİKÂYESİ

  1 DK 25 SN
 
kaynak: Paul Ratje / Reuters

ABD ara seçimlerinde kazanan Demokratlar oldu

Abdullah Esin

 

ABD’de 8 Kasım’da düzenlenen ara seçimlerde, henüz resmî olmayan sonuçlara göre Demokratlar Senato’da çoğunluğu ele geçirirken, Cumhuriyetçiler Temsilciler Meclisi’nde kontrolü ele alacak.

Kongre üyeliği, valilikler, eyalet düzeyinde ve yerel düzeyde yöneticilerin belirlendiği ara seçimlerde Nevada eyaletinde Demokrat aday Catherine Nasto’nun Cumhuriyetçi rakibini yenmesinin ardından Demokratların Senato’da çoğunluğu sağlayacağı kesinleşmiş oldu. Aralık ayında Georgia eyaletinde yapılması planlanan ikinci tur seçim sonuçlarının bir öneminin kalmadığı Senato yarışında, 100 üyeli Senato’da iki parti arasında 50-50 eşitlik sağlansa bile ABD’nin Demokrat Başkan Yardımcısı Kamala Harris Senato Başkanı olarak eşitliği bozma oyuna sahip.

Yasama organı olan Temsilciler Meclisi’nde ise şimdiye kadar yapılan projeksiyonlar Cumhuriyetçilerin çoğunluğu elde edeceğini gösteriyor. Hâlihazırda Cumhuriyetçilerin 211Demokratların ise 202 sandalyeye sahip olduğu Temsilciler Meclisi’nde bir partinin çoğunluğu sağlaması için en az 218 koltuğa ihtiyacı var. Cumhuriyetçilerin burada çoğunluğu sağlaması durumunda Başkan Joe Biden’ın yasama gündeminin sekteye uğratılması ve 2024 seçimlerine kadar Demokratların vadettiği birçok yasa ve projenin hayata geçirilememesi olası görünüyor. Yasama organının Cumhuriyetçilerde, yürütme organının ise Demokratlarda olduğu bir denklemin ABD toplumundaki kutuplaşmayı daha da derinleştireceği ve özellikle Biden’ın ekonomik ve sosyal politikalarını sekteye uğratacağı öngörülüyor.

Beklenen “kırmızı dalga” neden gelmedi?

Demokrat Başkan Joe Biden’ın düşen görev onayı, artan enflasyon, faizler, benzin fiyatları ve yaşa dışı göçmenler nedeniyle zor günler yaşayan Demokratların ara seçimlerde büyük bir düşüş yaşaması ve eski Başkan Donald Trump’ın rüzgarıyla Cumhuriyetçilerin yükselişe geçmesi öngörülüyordu. Cumhuriyetçilerin rengine atıfla “kırmızı dalga” olarak adlandırılan bu yükseliş beklentisi ara seçimlerde büyük bir hezimete uğradı. Demokratların ara seçimlerdeki başarısı son 20 yıldır başkanlığı elinde tutan bir partinin ara seçimlerdeki en iyi performansı olarak da tarihe geçti. ABD medyasında şaşırtıcı seçim sonuçlarına dair farklı analizler yer alıyor.

Demokratların çok iyi bir kampanya dönemi geçirdiğini ifade eden analistler, özellikle genç seçmenlerin başarılı şekilde mobilize edildiğini ve 19-29 yaş gurubundaki seçmenlerin Demokratlara verdiği desteğin, Cumhuriyetçilere verilen destekten %28 daha yüksek olduğunu belirtiyorlar.

Eski Başkan Donald Trump’ın, halk tarafından verilen desteğe ve liyakate bakmaksızın özellikle kendisine yakın isimleri aday olarak çıkarmak için Cumhuriyetçilere baskı yaptığını belirten yorumcular, ara seçimlerdeki hezimetin Cumhuriyetçiler içerisindeki ayrışmayı daha da belirginleştirerek Trump’ın 2024 seçimlerindeki olası adaylığını zora sokacağı konusunda uzlaşıyor.

2024 seçimlerine dair beklentiler

2024 seçimlerine yaklaşık 2 yıl kalmışken, yasama ve yürütme organlarının farklı partilerin elinde bulunduğu ABD’de, hem dış politika hem de iç politikadaki ekonomik ve sosyal konularda fikir ayrılıklarının derinleşmesi ve toplumsal kutuplaşmanın daha da artması ara seçimlerin en büyük etkileri olarak özetlenebilir. Özellikle iklim değişikliği, sosyal politikalar ve Ukrayna'ya verilen destek konularında Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasındaki fikir ayrılıklarının yasam ve yürütme organları arasındaki uyumu olumsuz etkilemesi ve yeni politikaların hayata geçirilmesini sekteye uğratması 2024 seçimleri öncesinde Demokratların hareket alanını büyük ölçüde daraltacaktır.

KAYNAK :APOSTO GÜNDEM/https://aposto.com/s/turkiyenin-en-buyuk-acisi-bombali-ve-silahli-saldir...