CHP ile AKP arasındaki koalisyon görüşmelerinin ilk turunda 12 ayrı başlık çerçevesinde tartışmalar yaşandığı öğrenildi.
Sözcü'deki habere göre, Ankara Palas’taki görüşme sonrası CHP heyeti, Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’na bilgi verdi. CHP’nin 14 ilkesinden taviz verilmemesi benimsendi. Ancak 14 ilkenin zamana yayılabilecek olanları için müzakere kapısı da açık bırakılacak. CHP’nin seçim öncesi en önemli vaatlerinden biri olan emekliye Ramazan ve Kurban bayramları öncesi birer maaş ikramiye konusu da ilk tur görüşmede gündeme geldi.
AKP bunun bütçeye önemli yük getireceğini savundu ve ikramiye tutarının yarı oranına indirilmesini istedi. AKP heyeti, her iki bayram arifesinde emekliye yarım maaş tutarında ikramiye ödenmesine sıcak bakılabileceği görüşünü savunurken, CHP heyeti ise bu konuda taviz vermeyerek 2 maaş ikramiyede ısrar etti. Bu konunun genel başkanlara iletilmesi ve bütçeye getireceği yükün net olarak hesaplanması benimsendi.
Ekonomist Mustafa Sönmez, emeklilere 2 ek maaş ödemenin yıllık maliyetinin 25 milyar lira, 4 maaşın ise 50 milyar lira olduğunu ifade ederek, söz konusu ödeme için devlet bütçe harcamalarındaki tasarruflar ve vergilerde yapılacak düzenlemelerle kaynak bulmanın mümkün olduğunu belirtti.
GELİR DAĞILIMI EN KÖTÜLER ARASINDA
Mustafa Sönmez, emekliler için gündeme getirilen ek 2 maaşın hem mümkün hem gerekli olduğunu belirtti. Sönmez, emeklilere 4 maaşın dahi ödenebileceğini ifade ederek, "Türkiye gelir dağılımı açısından dünyanın en utanç verici tablolarından birini Güney Afrika ve Meksika ile paylaşıyor" dedi ve ekledi:
"Türkiye’nin devlet tarafından sağlanan sağlık harcamaları, emekli maaşları ve diğer sosyal yarımlarının toplamından oluşan sosyal yardım harcamaları, milli gelirin yüzde 12’sini ancak bulmaktadır. Bu oran OECD ülkelerinde yüzde 22 ortalamadadır. Fransa’da sosyal harcamalar milli gelirin yüzde 32’sine ulaşmaktadır."
Sönmez, halen SGK’dan maaş alan emekli sayısı 11 milyona yakın olduğunu, bunların 7.5 milyonu işçi, memur, esnaf emeklisi, kalanın ise dul-yetim, yaşlılardan oluştuğunu söyledi.
Emekli maaşlarının, devletin kurumlarının yaptığı yıllık harcamaların yüzde 19’una denk geldiğine dikkat çeken Sönmez, milli gelirin ise yüzde 8’ini ancak oluşturduğunu belirtti.
25 MİLYAR EK BÜTÇE GEREKTİRYOR
Sönmez, 11 milyonu aşkın emekliye yapılacak 2 maaş ek ödemenin, 2015 yılı için öngörülen 158 milyar liralık maaş ödeme bütçesininnin 25 milyar lira dolayında artırılarak 184 milyar liraya çıkarılması anlamına geldiğini vurgulayarak şunları söyledi:
"Emekli bütçesinin 2 ek maaş ile 184 milyar liraya çıkarılması, milli gelir içindeki paylarını yüzde 8’den yüzde 10’a çıkarmaktan ibarettir ve hem imkansız değildir hem de gereklidir. Çünkü halen ortalama emekli aylığı 1,100 lira dolayındadır ve emeklilerin bu gelirle geçinmesi mümkün değildir.”
KAYNAK NEREDEN?
Mustafa Sönmez, hedefin 2 ek maaş olarak tutulduğunda, bunun kaynağının bütçe harcamalarındaki tasarruflarla gerçekleştirilebileceğini belirterek, "2015’te 12.5 milyar lira olarak açıklanan savunma ve güvenlik bütçesinin 2.5 milyar lira, savunma fonuna aktarılanların 2.5 milyar lira, devletin gayrimenkul alımlarının 10 milyar lira azaltılması ve devletin daha az borçlanarak 54 milyar liralık faiz giderinden 10 milyar tasarruf edilmesi, 2 maaşın kaynağını ortaya çıkarıyor" diye açıkladı.
4 MAAŞ KAYNAĞI NEREDEN?
Ekonomist Sönmez, ek 4 maaş için kaynak bulunmasının da mümkün olduğunu ifade ederek şunları kaydetti:
"O da vergi yükünü daha adil hale getirerek yaratılabilir; Banka ve şirketlerin ödediği kurumlar vergisinin payı yüzde 8 bile değil, bunu 10 milyar lira artıracak bir düzenleme mümkün. Lüks otomobillerden 3 milyar lira daha vergi alınabilir. Son 10 yılda İstanbul, Ankara ve İzmir’de lüks konut ve plazalardan mülk edinenlerden 12 milyar liralık 'rant vergisi' toplanabilir. Böylece artı 2 maaşın da kaynağı vergilerden sağlanır. Emeklilere ödenecek 4 artı maaş, 2015 için 50 milyar lira, hem gelir dağılımında biraz olsun adalet sağlar hem de tüketime gidince ekonomiyi canlandırır, vergi üretir ve büyümeye katkıda da bulunur."
