Yüksek faiz ve sıkı para politikası doları tepetaklak düşürdü. Dolar ve Altının yükselme beklentisine yatırım yapanlar üzgün. Türk Lirası 2021 yılı başından bu yana yükselen ekonomiler para birimleri arasında en iyi performans gösteren para birimi oldu.Düşüşün yavaşlayarak süreceği ileri sürülürken dolardan kaçış başladı yeni trend kripto paralar.
Ekonomi yönetimi ve merkez bankası başkanlığındaki değişimlerin ardından geçtiğimiz yılın kasım ayından itibaren sıkılaştırılan para politikaları Türk lirasının Dolar ve Euro karşısında değer kazanmasını sağladı. Türk Lirası'nın Dolar karşısında değer kazanmasıyla yükselen para birimleri arasında 2021 yılı başından bu yana en fazla yükselen para birimi oldu.
Ancak dolar kurundaki düşüş ihracatçıları endişelendiriyor.
Kurda 7,35’in "kırmızı çizgi"leri olduğunu ifade eden Ege İhracatçı Birlikleri’ne (EİB) bağlı sektör temsilcileri, kurun bu seviyenin altında seyretmesinin 184 milyar dolarlık ihracat hedefini ve üretimini tehlikeye sokacağını söyledi. İhracatçılar, Merkez Bankası’nın döviz alım limitlerini arttırarak piyasaya müdahale etmesini talep ediyor.
İHRACATÇILAR DÜŞÜK DOLAR NEDENİYLE ENDİŞELİ
Yaşanan kur değişikliklerinin yarattığı fiyat istikrarsızlığını ancak Merkez Bankası’nın çözebileceğini söyleyen Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “İhracatçılarımız Merkez Bankası yönetimiyle bir araya gelip görüşmeli, süreci değerlendirmeli ve hassasiyetleri aktarmalı. 2021’de dünya mal ticaretinde yüzde 8 artış bekleniyor. Dolayısıyla ihracat artışı için dünyada uygun bir zemin var. Dünya ihracatından daha fazla pay alabilmemiz için döviz kuruyla ihracatçının desteklendiği bir politikaya ihtiyacımız var. Döviz kurlarında istikrar ve sürdürülebilirlik sağlanırsa ihracatımız başarıyla devam eder” dedi.
Egeli ihracatçıların 2020 yılında yüzde 4 artışla 5,1 milyar dolarlık tarım ürünü ihraç ettiğini hatırlatan Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Birol Celep, döviz kurunun katma değerli ihracatın devamını sağlayacak seviyede olmasını istedi:
“İhracatımızı, başarımızı destekleyen unsurlardan birisi rekabetçi döviz kuruydu. Yıllık hatta uzun yılları kapsayan, döviz kurunun belirli düzeylerde olacağı varsayımına dayalı ticari anlaşmalar yapıyoruz. Döviz kurlarındaki sert iniş ve çıkışlar bizi olumsuz etkiliyor. Zaman içerisinde döviz kurlarının dengelenmesini ümit ediyoruz. Elbette ki kurdaki artışın tek başına ihracat gelirlerini arttırmada rolü yok. Ticaret savaşları, korumacılık önlemleri, kur manipülasyonları, dünyada yaşanan tüm gelişmeler Dolar/TL kurundaki dalgalanmayı tetikliyor. İhracatçılar olarak beklentimiz, döviz kurunun ihracatı olumsuz etkileyen unsurlar arasında yer almamasıdır.”
Ege Maden İhracatçıları Birliği (EMİB) Başkanı Mevlüt Kaya, Merkez Bankası’nın faiz arttırmasının finansman sıkıntısına da yol açtığını söyledi. Döviz kurundaki düşüşün toplam gelirlerinde azalma yaşanmasına neden olduğunu açıklayan Kaya, “Kurdaki istikrarsızlık devam ederse 2000’li yıllardaki gibi yüksek faiz, düşük kur kısır döngüsüne girilir. Finansal istikrarı kaybettiğimiz an arkasından gelen etkileri gidermek uzun zaman alıyor. Bu olursa ihracat hedefimiz tutmaz. Merkez Bankası’nın ivedilikle döviz rezervlerini güçlendirmesi gerekiyor” diye konuştu.
2021 yılına 7,43 seviyesinde giren dolar kurunun kısa sürede 7,05’e gerilediğini hatırlatan Ege Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Cahit Doğan Yağcı da “Amerikan Doları, Türk Lirası karşısında yüzde 5 eridi. Bu koşullarda bize düşen siyasi gerginlikleri ortadan kaldıracak adımlar atmak. Hukuk ve adaleti tartışma konusu yapmadan, ekonomide istikrarı sağlamak odak noktamız olmalı. Pandemi nedeniyle bütün sektörler zaten sarsıldı. 2021 yılında bu devam etmemeli. Pandemiye rağmen EİB üyelerinin 2020 ihracatı 13 milyar doları aştı. Döviz kurlarının gerilemesi ürünlerimizin ucuza ihraç edilmesine neden oluyor. İhracat sektörü, Türkiye ekonomisinin pozitif büyüme beklentisini diri tutan önemli bir çıpadır” şeklinde konuştu.
Uluslararası Finans Enstitüsü Başekonomisti Robin Brooks sosyal medya hesabından Türk Lirası'nın yükselen ekonomi para birimleri arasından güçlü bir şekilde ayrıştığını vurgulayarak merkez bankasının bu fırsatı değerlendirerek döviz rezervlerini güçlendirmesi gerektiğini ve Türk Lirası'nın aşırı değerlenmesinin önüne geçmesi gerektiğini vurguladı.
Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal da TCMB'nin azalan döviz rezervini ihalelerle toparlamayı planladıklarını, stratejilerinde uluslararası swap anlaşmalarının yer almadığını açıkladı. Ağbal enflasyonist risklerin devam ettiğine dikkat çekerek bu yıl uzun bir süre daha sıkı para politikası uygulayacaklarını belirtti.
ÇİZGİ. MARVEL COMİCS
05-01-2021/EKONOMİ SERVİSİ/edit :M.LEVENTOĞLU
