Nasa ve SpaceX 'in Aya İnsanlı İniş ve Geri Dönüş Projesi Sürüyor

 Nasa ve SpaceX 'in  Aya İnsanlı İniş ve Geri Dönüş Projesi Sürüyor  . Ancak bazı denemelerin aksaması NASA'nın Artemis 3 astronotunun 2027'den önce aya inmesi pek mümkün görünmüyor .ABD'nin astronotları aya geri döndürmek için birkaç yıl daha beklemesi gerekebilir.

 NASA'nın Artemis 3 görevi için geliştirilen SpaceX Starship insanlı iniş sisteminin (HLS) henüz yeterli olgunluğa ulaşmaması nedeniyle geçici olarak Aralık 2025'te uçması planlanan Artemis 3 misyonunun en az 2027'ye kadar uzaması  gerekebilir.

ABD Hükümeti Sorumluluk Ofisi'nin 30 Kasım Perşembe günü yaptığı açıklamaya göre NASA'nın, Artemis 3 misyonuyla birlikte Apollo programından bu yana ilk kez insanları aya geri döndürme çabası , "birden fazla zorluk" ve iddialı bir program nedeniyle tehlikeye düştüğü için muhtemelen ertelenecek. ). 

GAO, NASA ve sektör yetkilileriyle yapılan görüşmelere ve belgeleri incelemeye dayanarak, SpaceX'in Yıldız Gemisi ve NASA'nın ay yüzeyine ulaşım modunun bir çeşidi olan insanlı iniş sistemi veya HLS üzerinde önemli miktarda bekleyen teknik çalışma bulduğunu bildirdi. Raporda ayrıca, astronotların ayda kullanacağı uzay kıyafetlerine daha büyük oksijen tanklarının dahil edilmesine yönelik hayati önem taşıyan tasarım çalışmalarının da devam ettiği belirtiliyor.

HLS, yörüngeye girerken yakıt deposunu tüketeceğinden, aya gitmeden önce yakıt ikmali yapılması gerekecek. Mevcut plana göre , çok adımlı bir çabayla ilk olarak Starship yakıt deposunun yörüngeye yerleştirilmesi, ardından birden fazla tankerin metan ve sıvı oksijeni bu depoya aktarması ve böylece aya gitmeden önce tamamen yakıt ikmali yapılması sağlanacak.

Merkezi Alabama'daki Marshall Uzay Uçuş Merkezi'nde bulunan HLS programı resmi olarak Aralık 2025'te fırlatılması için çalışıyor ve gelişimini toplam 79 ayda tamamlamayı hedefliyor; bu, büyük NASA projelerinin ortalamasından yaklaşık bir yıl daha erken. ki bu da insanın uzay uçuşunu içermiyor. Ancak GAO, "SpaceX'in bu teknolojileri olgunlaştırmada sınırlı ilerleme kaydettiği" itici gazın yörüngeye nasıl aktarılacağının bulunması da dahil olmak üzere karmaşık teknik çalışmaların devam etmesi nedeniyle zaman çizelgesinin olası olmadığını söylüyor.

HLS programı ve SpaceX, 13 önemli dönüm noktasından sekizini altı aydan bir yıla kadar erteledi; bu da, ertelenen dönüm noktalarından ikisinin, şu anda planlanan Artemis 3 lansmanıyla aynı yıl olan 2025'te gerçekleşmesine neden oldu. Raporda, HLS iniş aracının geliştirilmesinin ortalama olarak NASA'daki diğer büyük projeler kadar zaman alması durumunda Artemis 3 misyonunun 2027 başlarında gerçekleşeceği belirtildi. 

Ancak bu fırlatma zaman çizelgesinin karşılanması için, Axiom Space tarafından geliştirilen uzay giysilerindeki tasarım değişikliğiyle ilgili ikinci acil endişenin çözülmesi gerekiyor. Bu yılın başlarında şirket, Artemis aya iniş görevleri için NASA'ya kiralayacağı giysinin bir prototipini açıkladı . GAO'nun son raporuna göre, Axiom şu ana kadar uzay giysilerinin geliştirilmesiyle ilgili çalışmalarda iki kilometre taşını tamamladı ancak bunların hala erken geliştirme aşamalarında olduğu belirtildi.

Bekleyen çalışmaların çoğunun elbise tasarımıyla ilgili olduğu görülüyor. NASA, Axiom'un 60 dakikalık acil yaşam desteği sağlayabilecek bir giysi geliştirmesini talep ediyor, ancak rapora göre "NASA'nın orijinal tasarımı, Artemis 3 görevi için gereken minimum miktarda acil yaşam desteğini sağlamıyordu".

Axiom şimdi uzay giysisinin bileşenlerini daha büyük oksijen tanklarını barındırabilecek şekilde yeniden düzenlemeyi planlıyor, ancak bu mümkün değilse mevcut tasarımı değiştirmesi gerekecek ve bu da daha fazla zaman alacak.

NASA, Artemis 3'ün fırlatma tarihini resmi olarak 2027'ye ertelerse, bu, başlangıçtaki hedef olan 2028'den bir yıl daha erken olacak. Trump yönetimi 2019'da 2024 için bir zaman çizelgesi belirlemişti ve NASA sonunda bunu mevcut fırlatma tahminine itti. Aralık 2025'te. 

Ancak NASA bile 2025 tarihini iyimser buldu; Haziran 2023'te ajans liderliği, HLS/Starship gelişimindeki gecikmelerin Artemis 3'ün bu zaman çizelgesine uyma ihtimalini azalttığına dikkat çekti.

05-12-2023/ KURGU EDİT: MLEVENTOĞLU/topluluk@space.com.