Kırmızı Ringa Balığı
Siyasilerin ve onların gölgesi olan gündem değiştiricilerin bizi neye veya hangi konuya yönlendirdiğine bakmamız şart!
“İşin aslı ne?”
“Biz onca derdimiz varken neden onların istediği konuları tartışıyoruz?” sorularını sormamız, olayları anlamak için hayati önem taşıyor.
**
On yedi bin iki liralık asgari ücretin 2 lirası olmazsa olmuyor mu?
Açlık sınırı altında yaşayan, sosyal yardım alan; emekli, asgari ücretli gerçekten de enflasyona ezdirmedi ve ezdirmeyecek mi?
Doğal gaza, benzine ve mazota yapılan zamlarla iğneden ipliğe her şeyin fiyatının artacağı apaçık ortadayken: “Petrol bulduk!”, “Doğal gaz çıkarıyoruz!” haberleri niçin art arda geliyor?
Kaçınılmaz iş kazalarını önlemek ve tedbir almak gerekirken “ölümler” için ‘fıtrat’ denebilir mi? Fıtrat kelimesinin anlamı ‘alınyazısı mı?’ (1)
Zaten güçsüz olan ekonominin daha da kötüleşmesine sebep olan “Faiz sebep, enflasyon sonuç!” sloganını dini inanca bağlayıp “Nas ortada… sana bana ne oluyor?” söylemi doğru mu?
Çevre felaketine sebep olacağı söylene söylene dillerde tüy kalmayan, göz göre göre fay hattı yakınlarına tesis edilen siyanür havuzları için: “İstihdam sağlayacak ve bütçe açığını kapatacak,” deyivermek ne kadar gerçek? Tazminatlar, yaşanan maddi ve manevi zararları karşılar mı?
Bu sorulara tatmin edici cevaplar bulmamız lazım.
“Çevir kazı yanmasın!” türü açıklamalar ve dökülen timsah gözyaşlarını önümüze konan oyalayıcılar, kırmızı ringa balıklarıyla neyi örtmek istiyor?
**
Nedir, kırmızı ringa balığı diyecekseniz?
William Cobbett adındaki bir gazeteci, çocukluğunda; tavşanlarını avcılardan ve onların av köpeklerinden korumak için, tütsülenerek rengi gümüşiden kırmızıya dönmüş, yoğun ve baskın kokulu ringa balığını bir ipe bağlayarak çitlerin ve hendeklerin üzerinden, tarlaların ve bataklıkların arasından dört-beş mil sürüklediklerini, av köpeklerinin tavşan izinden sapacakları ve artık geri gelmeyecekleri bir yere bıraktıklarını yazar.
Siyaset düzenbazlarının, Londra’daki basın editörlerini kandırmasını konu aldığı bu makaleden sonra “kırmızı ringa balığı” metaforu insanları yanlış sonuca yönlendiren hilelerin tarifi olarak meşhur olur.
**
Kırmızı ringa balığı, günümüzde: polisiye romanlarda katili okuyucunun gözünden uzak tutan bir edebiyat hilesi, avukatların savunma stratejisi, tartışmaların konu saptırıcısı olmaktan çıkmış; toplumu, gerçeklerden koparan uzmanlık haline gelmiştir.
Kırmızı ringa balığının amacı: Dikkati dağıtmak, düşünen beyinleri asıl konudan uzaklaştırmaktır.
“Yersen…” deyip önümüze konan: Buğulama sardalye değil, bile bile yapılan hataları bile bile yapılan yanlışları ve antin kuntin işlemleri gizlemek için özenle hazırlanmış “kırmızı ringa balığı” hilesidir!
(1) Fıtrat, İslam Ansiklopedisi’ne göre: “Yarmak, ikiye ayırmak; yaratmak, icat etmek” mânalarına gelen fatr kökünden isim olup “yaratılış, belli yetenek ve yatkınlığa sahip oluş” anlamında kullanılır.
15-02-2024/ SÜHA ORAL