Demokrasilerde Milletvekili Dokunulmazlığı

DEMOKRASİLERDE MİLLETVEKİLİ DOKUNULMAZLIĞI

Milletvekili Dokunulmazlığı niye var ?Nedir bu dokunulmazlık ?Gereklimidir ,değilmidir?

Bu konu çok tartışılmıştır.Tartışılmaya da devam edecektir. Hemen belirtmeliyim ki, ben de YASAMA FAALİYETLERİ ve görevleri dışında Milletvekilllerine bir ayrıcalık verilmesine, dokunulmazlık tanınmasına  karşıyım . Hiçkimseye makamı ve statüsü ne olursa olsun hiçbir ayrıcalık tanınmamalı .Bütün yurttaşların yasalar karşısında Eşitlik ilkesi esas olmalı.

Ancak bizim gibi az gelişmiş demokrasilerde, anayasa ve yasaların sağladığı, hatta sağlamadığı ayrıcalıkları iktidar mesupları en geniş şekilde kullanırlar, hatta bu ayrıcalıklardan  Bakanların çocukları ,eşleri ,geniş aileleri bile kullanır. Yani burada dokunulmazlık esasında muhalefet milletvekillerinin söz ve ifade özgürlüğü için ,iktidarın devlet gücünü onların üzerinde oluşturmak isteyeceği baskıyı önlemek için gereklidir.

İşte TBMM de son olayda görüldüğü gibi dokunulmazlıların kaldırılması sonrası yine tutuklanan CHP ve HDP milletvekilleri yani muhalefet olmuştur.İktidar Milletvekillerine dokunulması akıldan bile geçmez. Burada korunan hangi siyasi görüşten olursa olsun ,siz katılmasanız bile ,milletvekilinin söz ve ifade özgürlüğünün demokratik sistem adına korunup güvence altına alınmasıdır.

Demokratik parlamenter sistemlerde ,siyasi iktidarın icraatlarının halk adına denetimi için ,muhalefet milletvekilleri için en önemli zırhtır. Yasama dokunulmazlığı, ve esasen muhalefet için gereklidir.. Devletin üstün gücünü kullanan ,devletin bütçesini harcama yetkisine, sahip İktidarın eylem ve işlemlerini ,yasalara ve dürüstlüğe ,hukuka uygunluk ,her türlü aykırılık denetimini gerektiğinde en sert şekilde yapan muhalefet milletvekilleri,kürsü dokunulmazlığı dediğimiz,TBMM de söylediklerinden sorumlu tutulamaması sayesinde korkusuzca yerine getirebilirler.

Milletvekilliği dokunulmazlığının iki boyutu vardır.

a-Yasama Sorumsuzluğu.Bazılarının “mutlak dokunulmazlık” da dediği “yasama sorumsuzluğu veya “parlâmenter sorumsuzluk ” parlâmento üyelerinin yasama görevlerini yerine getiren getirirken sarf ettikleri sözlerden, açıkladıkları düşüncelerden ve verdikleri oylardan dolayı herhangi bir hukukî veya cezaî takibata uğramayacakları anlamına gelir. Ve bu durum süresizdir ,yani milletvekili görevi sona erse bile bu sorumsuzluk devam eder .Yani Namık HAVUTÇA 2018 yılında Tarım Bakanına yaptığı AĞIR eleştiri nedeniyle,Vekillik bitince ve hiçbir zaman dava açılamaz .

b- Yasama Dokunulmazlığı ise Milletvekili görev yaptığı süre içinde vardır. Gözaltına alınamaz ,tutuklanmaz ama her cezaî takip işlemine karşıda korumaz. Kural olarak, yasama dokunulmazlığı, parlâmento üyesinin yasama çalışmalarına katılmasını engelleyebilecek nitelikte olan, hürriyetten mahrum edici tedbirlere, yani tutma, gözaltına alma, tutuklama, sorgulama, yargılama ve  hapis cezasını infaz etme gibi işlemlere karşı güvence sağlar. Yasama Dokunulmazlığı Vekillik görevi bittiği takdirde ,hakkında açılan ceza davaları devam eder.

Özetle Milletvekilleri Dokunulmazlığı 1-Yasama sorumsuzluğu ,TBMM ‘de söz ve ifade ,denetim özgürlüğünü sağlar 2-Yasama Dokunulmazlığı , da gözaltı,yakalama ve tutuklanmama (bazı istisnalar dışında )güvencesi sağlar .

Siyaseten bu gerekli midir bence evet kesinlikle gereklidir. Millet adına ,iktidarın üstün gücü karşısında işçinin köylünün ,emekçinin ,emeklinin mağdurun,zayıfın haklarını korurken bir milletvekili yarın başıma bir iş gelir kuşkusu,kaygısı içinde olmamalıdır. Onun için hemen bütün devletlerin Anayasalarında bu dokunulmazlık düzenlenmiştir

**

Milletvekilliği dönemimde Bozcaada ‘da ,bir bayram tatilinde yaşadığım talihsiz bir olayı burada anlatmak isterim. TBMM ‘de dokunulmazlıkların o ana kadar TBMM ye gelen fezlekeler ile ilgili kaldırıldığı karardan sonra,bayram tatilinde Bozcaada’ya gittik.Dönüşte Feribot için İskele mahalline gelirken iki üç polisle yaşadığım hadise ibret vericidir. Feribot iskelesine bir ayrıcalık isteyerek kimsenin sırasını hakkını çiğneyerek girmedim. Çünkü önümde ne bir araba kuyruğu ne de arkamda bir sıra var.  Üstelik de ben bütün vatandaşların girişine serbest olan bir zamanda giriyorum,ve benim bineceğim Fertibotun kalkmasına daha dört saat var. Buna rağmen oradaki polis CHP milletvekili olduğumu söylediğimde, zaten dokunulmazlıklarınız kaldırıldı diyerek , sadece araç çakarları yandığı için halkı üzerime kışkırttı! Ve aracımın anahtarını elimden zorla alıp,  elkoymak  istediği gibi bir olayı yaşadım.  Ki emniyet arşiv kamera kayıtları İle durum ispatlanabilir .

Buna rağmen Bütün TV kanallarında ve ekşi sözlük dahil sosyal medyada polis ile dokunulmazlık tartışması ve benim anayasal hakkımı korumam saptırıldı. Adeta lince dönüştü. Aslında ,öne geçme ,vekillik sıfatımı kullanarak ayrıcalık,feribottan yer ayarlama gibi  ne bir isteğim, ne eylemim olduğu halde.. Tek kusurum CHP, yani muhalefet milletvekili olmam ve arabamda  bütün milletvekillerin kullandığı ışıklarının yanmasıydı o kadar. Gerçek sadece buydu ama medyada vatandaşın önüne geçmiş ,kuyruğa girmemiş ,ayrıcalık istemiş bir  VEKİL yaratılıldı. Zira sokak kameraları herşeyi kanıtlıyordu. Ama ekşi sözlük ,FOKSTV dahi gerçeği araştırmadan kamuoyuna sundular ,AKP milletvekili olsaydım selam çakıp hazırola dahi geçerlerdi eminim . Tabi görevini devlete ve yasalara saygılı emniyet mensuplarını ve bu arada Bozcaada İlçe Emniyet Müdürünü tenzih ederim,gerçeği onlar da biliyor.

Bu olayı niye anlattım? Dokunulmazlık meselesinde İktidar ve muhalefet vekili olunca devlet güçlerinin muamelesinin nasıl değiştiğini, yaşadığım için.Muhalefet vekiline böyle ,iktidar vekiline hazırol buyrun efendim. Bırakın milletvekilini ,AKP'li vekilin oğlunun bile Emniyette polisleri nasıl hazırolda sıraya dizdirdiği görüntüleri olayı hiçbir yoruma gerek olmaksısızın net bir şekilde anlatır.

Milletvekili dokunulmazlığı açıkladığımız üzere bütün demokratik devletlerde ve demokrasilerde Milletvekillerine yasama görevi ile bağlantılı tanınan bir haktır. .Bizim de Anayasamızın 83 maddesi ve TBMM içtüzüğünde düzenlenmiştir. Özellikle muhalefet milletvekilleri için zorunludur. Bu, Milletvekili kendisi için değil ,Özgürlükçü,çoğulcu Demokratik Devlet denetim sistemi için şarttır. Türkiyede Anayasanın 83. maddesi ile koruma altına alınan ve demokratik denetimin en önemli güvencesi olan ,Milletvekili dokunulmazlığı artık AKP ve MHP oyları ile ,siyasi iktidarın siyasi çoğunluğu ve gücü ile ne yazık ki yokedilmiştir.

Av.Namık Havutça 24,25,26.Dönem
CHP Milletvekili ,Anayasa Uzlaşma ve Adalet KOM üyesi

06-06-2020/BANDIRMA