Platform

PLATFORM*

Üç çeşit insan var
Yukardakiler
Aşağıdakiler
Ve Aşağıya düşenler..Film bu anekdotla başlıyor..
Çok zengin bir mutfak. Son derece titiz bir şef denetiminde 333 katın her birine  gidecek  yemekleri üreten onlarca kişi. Ve Yukardan aşağıya doğru katlaın her birinde 2 şer insan. 

Galder Gaztelu-Urrutia'nın yönettiği ispanya yapımı gerilim filmi *Platform dasınız. Yani dünyadasınız.

**

Platform gelecekte tasarlanmış ütopik  bir hapishane. Bugün için de olabilir.. . Gökdelen veya kule tarzı bir  hapishanenin, her katında sadece 2 mahkum kalmakta.  Mahkümların yemekleri üst kattan itibaren platformla aşağıya gönderiliyor. Son derece lüks kaliteli ve zengin  yiyeceklerle dolu  sofra  önce en üst kattakilere verilir, - hatta aşçıbaşı en küçük bir aykırılığa izin vermez titizliktedir- onlar yedikten sonra, sofra sırayla daha alt kattakilere iner ve onlar kalanları yerler  ve aşağılara daha aşağılara  indikçe sofrada yiyecek kalmadığı gibi platform  üsttekilerin bıraktığı pisliklerle doludur böyle ilerler film.

Genelde önbilgi almadan  film izlemeyi tercih ettiğim için ,ilerledikçe bir şeyler anlamaya başladım.. Düpedüz sert bir yüzleşme ve  kapitalizm eleştirisi.  333 kat, her katta 2 kişi ve her ay  rastgele bir şekilde insanlar farklı bir katta uyanıyor.. İçinde yemek olan asansör platform  her katta 2 dakika kalıyor.  Herkes bir aylık süreden  sonraki ay  her  katta olabilir . Hayatta kalma mücadelesi ama kalınabilirse tabi. Çünkü insan eti bile yeniyor. Bir aydan sonra 5. Katta  uyanabilirsiniz mükemmel yemeklerden dilediğinizce yiyebilirsiniz.  Ve  filmin ana teması burada başlıyor. Üst katta olan insanın  alttakilere özellikle nasıl  haince kasti bir davranış içine girdiğini çok çarpıcı sorguluyor. Kapitalizmi değil onun  biçimlendirdiği insanla hesaplaşma apaçık.. Açlıkla imtihanda hayatta kalmak ya da ölmek tek seçenekse hümanist değerlerinizin anlamı kalır mı? Ve üsttekilerden kalan  artıkları yiyenler daha alttakileri düşünür mü ? İsa mesih pozunda  hümanist düşüncelerle hapishaneye gönüllü giren Goreng  başaracak mı?  60 dan sonra  kalan sadece üsttekilerin kasten bıraktığı pislik ve boş tabakları doldurabilecek mi? Deniyor!

**
Goreng bağırdı. "Hey"
Kimse Bir şey Yapmayacak Mı !

**
İkna ederek sorunların çözüleceğine odaklanmış kahramanımız Goreng'in gönüllü olarak girdiği  bir tür cezaevi. Genelde her çeşit mahküm var burda .
İşin ilginç yanı sistem eleştirisine meraklı ama çözüm önermeyen yönetmenleri pek seviyorum. Daha geçenlerde patronu iflas etmiş bir gemide mahsur kalan  6 kişi  üzerinden süper bir Türkiye panoraması ve tahlili  izlettiren Yönetmen Tolga Karaçelik’in 2015 yılında çektiği Sarmaşık adlı ödüllü  filmi sevdim . Mütevazi olmayan bir önerisi vardı sizde seveceksiniz belki ,bari karantina günlerinde  izleyin.  
Filmdekiler ve  gemi yaşadığımız ülke idi, burada ise platform Dünya.
**
Dünya ve insanlar. Sembolik metaforlarla anlatım. Evrende mikro bir nokta. Dünya. Bize her türlü zenginliği sunduğu halde, yukarılarda yaşayanların aşağıdakilere isteyerek  kırıntı bırakmak istemediği için insanların birbirini boğazladığı Lanet bir dünya.  
Üzerinde yaşayan EN ZEKİ CANLI insanlığın açgözlülüğünün bencillliğinin;  ne kadar eğitim alsa da içinde yok edemediği vahşi içgüdünün darmadağın ettiği bir dünya. Çırılçııplak gerçek insan bu mu?Şartların getirdiği yer mi bu?. Evet gelişmiş bir ülke de yaşadığınız için şanslısınız ama mutlumusunuz?. Yazlığınız kışlığınız iyi kötü ayağınız yerden kesen aracınızla özgürmüsünüz ?Ama biliyorun ki senden hep daha iyi yaşayanlar var ve sürekli  oraya çıkmak istiyorsun, Aşağıya dönüp bakmak dahi istemiyorsun.  En altta ki  insanların nasıl yaşadığını biliyorsun. Toplumsal sınıf farkını da biliyorsun.  Üst  sınıfların alttakilere  olan bakış açısını da biliyorsun.. Aşağıdayken yukarlara gıptayla bakıp yukarı çıktığında geldiğin yere dönüp bakmayıp hatta tükürenlerdenmisin?

**
"Aşağıdakiler aşağıdadır Goreng" dedi yaşlı ve bunak ve  katil ve filozof ve sonra devam etti.
- Piçler !

**
Arada belirteyim filmi izleyecekler öyle çok muazzam film beklentisi içinde olmasın. Metaforlar çok sonuca bağlamayı  kıvıramayan bir film olduğunu belirteyim bu nedenle yazılar çıkmaya başlayınca çözemediğiniz sorularınız devam ediyor.. Çözümü söylemiyor ama sorgulatıyor sizi işte ya, belki amaç bu ordasınız . İnsanların dayanışmayla belki çözecekleri sorunu, vahşi içgüdüleriyle darmadağın ederken, hiyerarşinin getirdiği kibir ve bencilliğin ortak  çözüm arayışlarını da nasıl  berbat ettiğimize zaten gelmiş geçmiş  tarih tanıktır. Ancak metaforla da olsa sınıf mücadelesi ve kaynak yetersizligi tüm bunlarin yaninda insan ırkının açlıkla imtihanı ve  vicdansiz ve bencil yaratığa dönüşmesini yadırgamamak olanaksız. Demek oluyor ki başka yeni bir insan gerekli.

Ve  çevrende ve  komşunda ve mahallende ve  kentinde ve ülkende ve dünyada yaşananları sorgulamaya  başladığında aynı suçlama her yerde!.

Komunist misin!

**
Peki sonunda ne yapılacağına dair yakılan bir meşale var mı yok. Verilmemiş.
Soruyu yanıtsız bırakmaya hiç gerek yoktu.
Bir kılçık soru da araya sıkıştırılmış 
Herkese eşit dağıtsanız bile dünya hepimize yetecek mi , yetmeyecek mi?  Yok canım daha neler.

19-05-2020/BANDIRMA